ثواب خواندن نماز شب بیکران است

گروه فرهنگی _ قال الصادق (ع): ثَلاثَه هُنَّ فخر المُومِن وَزینَه فِی الدُّنیا وَ الاخِرَه الصَلوه فِی آخَرینَ اللَّیلِ وَ یاَسَه مِما فِی ایدِی الناسَ وَ وِلایَه الاِمامِ مِن آلِ مُحمَد (ص).

امام صادق علیه السلام فرمودند: سه چیز است که آن فخر مومن و زینت او هم در دنیا و هم در آخرت است: نماز گزاردن در آخر شب، نا امید بودن از آنچه در دست مردم است و تولی جستن به امام معصوم از آل محمد صلی الله علیه وآله.

همچنین امام صادق علیه السلام در کتاب ثواب الاعمال شیخ صدوق می‌فرمایند: نماز شب چهره را زیبا، اخلاق را نیکو، بوی بدن را پاک، روزی را فراوان، بدهکاری را اداء و همّ و غم را برطرف می‌سازد ودیده را جلا می‌دهد.

نیز در مورد نماز شب در اصول کافی نقل شده است که شخصی به خدمت امیرالمومین علیه السلام آمد و گفت: مدتی است از نماز شب گزاردن محروم شده‌ام، پس، آن حضرت در مقام جواب او فرمودند: تو مردی هستی ک. گناهانت تو را به قید درآورده و مانع از نماز شب شده است. کنایه از اینکه گناه کردن در روز باعث محرومیت از نماز شب است.

علامه طباطبایی می‌گوید: چون به نجف اشرف برای تحصیل مشرف شدم از نقطه نظر قرابت و خویشاوندی و رحمیت گاهگاهی به محضر مرحوم قاضی شرفیاب می‌شدم تا یک روز در مدرسه‌ای ایستاده بودم که مرحوم قاضی از آنجا عبور می‌کردند، چون به من رسیدند دست خود را روی شانه من گذاردند و گفتند:"‌ای فرزند، دنیا می‌خواهی نماز شب بخوان و آخرت می‌خواهی نماز شب بخوان". 

نوافل یومیه

در بین نماز‌های مستحبی از همه با فضیلت‌تر نوافل یومیه است خصوصا ناقله شب. امام موسی بن جعفر علیه السلام فرمودند: «اَلنَّوافِلِ قُربانِ کُلِّ مُؤمِنٍ» نماز‌های نافله وسیله تقرب مومن به پروردگار است.

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند: «اِنَّما جُعلَتِ الّنافِلهِ یُتِمُّ ما یفسُدُ مِنَ الفَریضَهِ» نافله برای ترمیم نواقص واجبات قرار داده شده است.

آیات و روایات درباره فضیلت سحر خیزی و نماز شب و استغفار در سحر بسیار است و خلاصه هر کس که به هر مقامی رسیده به برکت سحرخیزی بوده است.

چنانکه از آیه شریفه این مطلب استفاده می‌شود: «وَ مِنَ اللیلِ فَتَهَجَّد بِهِ نافلَه لَکَ عَسی اَن یَبعَثَکَ مقاما محمُوداً» و پاره‌ای از شب را به نماز خواندن زنده بدار، این نافله خاص توست، باشد که پروردگارت تو را به مقامی پسندیده برساند.

از این آیه استفاده می‌شود که نماز شب تنها بر رسول خدا صلی الله علیه و آله واجب بوده و بر امتش برای آسان کردن کار بر آن‌ها واجب نشده بلکه مستحب مؤکّد است. یعنی اگر نماز شب را ترک کنند از رسیدن به کرامات و درجات والا محروم می‌مانند.

روایات متعدد معصومین علی‌السلام پیش از آن است که در این مختصر بگنجد و برای تشویق علاقه‌مندان و مخصوصا جوانان پرشور و عاشق و با اخلاص چند روایت را ذکر می‌کنیم:

۱. رسول خدا(ص) فرمودند: هر کس از مرد و زن که نماز شب نصیبش شود و از سر اخلاص برخیزد و وضو بسازد و برای خدای عزّ و جلّ با نیتی راست و قلبی سالم و بدنی خاشع و چشمی گریان نماز گزارد، خدای تبارک و تعالی در پشت سر او نه صف از فرشتگان قرار می‌دهد که شمار هر صف را جز خدا کسی نداند؛ یک طرف صف در خاور و طرف دیگر آن در باختر باشد، چون از نماز فارغ شود خداوند به شمار آن فرشتگان برای او درجه مقرر فرماید.

۲. روایت است از رسول خدا(ص) که فرمودند: نماز شب موجب رضای پروردگار و باعث محبت فرشتگان است. نماز روش پیامبران و نور معرفت خدا و ریشه ایمان و راحت تن و ناخوشی شیطان و اسلحه‌ای علیه دشمنان است. نماز وسیله رسیدن دعا به هدف اجابت و پذیرش اعمال و برکت در روزی و شفیع میان صاحبش و فرشته مرگ (حضرت عزرائیل) و چراغ قبرش و فرش زیر دو پهلویش و پاسخ منکر و نکیر (دو فرشته بازپرس الهی) ومونس و زائر در قبرش تا روز قیامت است و همین که روز قیامت فرا رسد، همین نماز سایه‌ای است بالای سرش و تاجی است بر تارکش و جامه‌ای است بر تنش و نوری است که پیشاپیش او می‌رود و پرده‌ای است میان او و آتش و حجتی است برای مومن در پیشگاه خدای تعالی و سنگینی میزان اعمال است و وسیله گذشتن از صراط و بالاخره کلید در بهشت است.

۳. از جمله وصیت‌های رسول گرامی اسلام حضرت محمد صلی الله علیه وآله به امیر المومنین علی علیه السلام این است که فرمودند: عَلیکَ بِالصَلوهِ اللیل، عَلَیکَ بالصلوهِ اللَّیل، علَیکَ بِالصلوهِ اللَّیل.

سه بار تکرار این جمله از آن حضرت که "مواظب نماز شب باشی، مواظب نماز شب باشی، مواظب نماز شب باشی" کاشف از کمال اهمیت این عمل در نظر آن حضرت است.

۴. از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمودند: هر کار نیکی که بنده انجام دهد در قرآن از برای او پاداشی هست جز نماز شب که، چون پاداش آن در نزد خدا بسیار بزرگ بوده خداوند درباره‌اش چیزی بیان نفرموده است.

۵. از حضرت امام زین العابدین علیه السلام سوال شد که چرا چهره و صورت شب زنده داران چنین زیباست؟ فرمودند: به جهت آنکه آنان با پروردگار خویش خلوت کرده‌اند و خداوند به آنان از نور خود پوشانده است.

همچنین امام صادق علیه السلام در این باره فرموده‌اند: «صَلوهُ اللَّیلِ تَبیَضّ الوَجهِ» نماز شب آدمی را روسفید می‌کند.

۶. در ثواب الاعمال صدوق رضوان الله علیه از امام صادق علیه السلام نقل شده است که آن حضرت فرمودند: خانه‌هایی که در آن‌ها نماز شب خوانده می‌شود و در نماز شب قرآن تلاوت می‌گردد، برای اهل آسمان می‌درخشند همان گونه که ستاره‌ها برای اهل زمین می‌درخشند.

به طوری که در ابتدای مطالب اشاره شد، روایات در این باره بیش از آن است که در این جزوه بگنجد و به همین تعداد که گفته شد اکتفا می‌کنیم.