تشدید اسلام هراسی در فرانسه؛ تبعیض سازمان یافته علیه مسلمانان با کمک دولت‎های اروپایی

به گزارش گروه بین الملل ؛ اسلام هراسی در سال‌های اخیر و در پی اقدام تروریستی و فاجعه آفرین گروه‌های تروریستی نظیر «داعش» در کشور‌های اروپایی که از پیش تضاد آشکاری با اسلام و مسلمانان را به نمایش گذاشته بودند، به بحرانی جدی برای مسلمانان این جوامع تبدیل شده که در موارد متعددی سبب به خطر افتادن جان و حتی قتل عام آنان شده است.

 

انفعال دولت‌های اروپایی در برابر پدیده اسلام هراسی در سراسر جهان غرب و تلقی آن به عنوان اختلاف عقیده و نه جرم، بر مشکلات مسلمانان که با تبعیض‌های گسترده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مواجه هستند، افزوده است.

فرانسه در میان کشور‌های اروپایی بیشترین جمعیت مسلمان را در بر دارد. شمار مسلمانان در این کشور حدود شش میلیون نفر اعلام شده که معادل ۸ درصد کل جمعیت این کشور است و اسلام دومین دین این کشور به شمار می‎رود. با این وجود موضوع اسلام هراسی به ویژه در «پاریس»، پایتخت این کشور موضوعی بسیار جدی است. در حالی که اقدامات ضد مسلمانان در سایر مناطق این کشور و دور از مرکز کمتر است.

 

 

 

گذشته از پراکندگی جغرافیایی اقدامات ضد مسلمانان در فرانسه، نکته قابل توجه محل وقوع این اقدامات است. برخلاف انگلیس که عمده این اقدامات در لندن و در وسایل نقلیه عمومی به ویژه اتوبوس و قطار و فضا‌های عمومی که روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرد، انجام می‌شود، اقدامات ضد مسلمانان در فرانسه در فضای مکانی محدودتر و خاص به ویژه در موسسات دولتی مانند مدرسه، بیمارستان، شهربازی و ... رخ می‌دهد و در بردارنده تبعیض شخصی است.

 

دلیل اصلی بروز چنین تبعیضی در موسسات دولتی، تصویب قانونی در سال ۲۰۰۴ در فرانسه (لاسیته) مبنی بر ممنوعیت حجاب در اماکن دولتی و نیز موسسات و ادارات تحت حمایت مالی دولت است. این قانون سبب شده تا مخالفت با حجاب و مسلمانان به صورت غرضی شخصی در بیاید. فرانسه در ادامه سیاست‌های ضد اسلامی در سال ۲۰۱۰ پوشیدن نقاب را نیز ممنوع کرد؛ بنابراین باید به اسلام هراسی در این کشور به عنوان روندی نهادینه نگریست که عمدتا زنان مسلمان و بیشتر زنان مسلمان دانشجو را هدف قرار می‌دهد. البته باید به نقش پررنگ دولت در شکل گیری روند‌های ضد مسلمانان و تشدید اسلام هراسی توجه ویژه‌ای داشت.

نکته قابل تامل در این مورد، ارتباط معنادار تبعیض علیه مسلمانان در فرانسه با موضوع استعمار است. مسلمانان فرانسه عمدتا از آفریقای شمالی هستند که در گذشته نه چندان دور مستعمره این کشور بوده است؛ بنابراین تاریخ مهاجرت و استعمارگری بر اسلام هراسی در فرانسه دامن می‌زند.

 

 

 

از سوی دیگر در حالی که در سایر کشور‌های اروپایی مردان سفیدپوست عامل اقدامات ضد مسلمانان هستند، در فرانسه به دلایل پیش گفته، عاملان از ۲ جنسیت زن و مرد بوده و احتمال دست زدن زنان فرانسوی به ویژه فمینیست‌های این کشور به چنین اقداماتی زیاد است.

در تشریح شرایط مسلمانان در فرانسه باید به این نکات توجه داشت:

۱. تبعیض گسترده به دلیل رنگ پوست: غالب مسلمان فرانسه آفریقایی تبار و از شمال و جنوب آفریقا هستند. این موضوع مشکلات مسلمانان فرانسه را در قیاس با مسلمانان سایر کشور‌های اروپایی که از اقلیت‌های نژادی نیستند، مضاعف می‌کند.

۲. بیکاری و فقر در جوامع مسلمان فرانسه: سه برابر بالاتر از میانگین ملی و درآمد سالانه آن‌ها ۳۰ درصد پایین‌تر است.

۳. جمعیت بالای زندانیان مسلمان: مسلمانان در حالی که ۸ درصد جمعیت فرانسه را تشکیل می‌دهند، ۵۰ تا ۷۰ درصد جمعیت زندان‌های این کشور را شامل می‌شوند.

۴. تمرکز در مناطق حاشیه‌ای: تبعیض اقتصادی سبب زندگی و تمرکز جوامع اسلامی در مناطق حاشیه‌ای می‌شود. این مناطق که عمدتا میزبان مهاجران هستند، در قیاس با میانگین‌های ملی از نرخ بیکاری و فقر بالاتری رنج می‌برند.

رشد پدیده اسلام هراسی در فرانسه در سال‌های اخیر سبب بروز حملات گسترده به اماکن اسلامی اعم از مساجد و قبرستان‌های مسلمانان نیز شده است. از سال ۲۰۰۷ تاکنون مساجد فرانسه به طور متناوب هدف حملات ضد مسلمانان قرار گرفته‎اند.

 

 

این روند در سال ۲۰۱۵ و در پی حادثه «شارلی ابدو» تشدید شده و ده‌ها مسجد هدف آتش سوزی عمدی، انفجار بمب و نارنجک و تیراندازی قرار گرفته‎اند و در مواردی نیز مانند آن چه در سپتامبر سال جاری رخ داد، فرد مهاجم با خودرو به مسجد وارد شده است.

 

 

 

ذکر این نکته نیز ضروری است که در سال ۲۰۱۷ در فرانسه ۷۲ عمل خشونت آمیز ضد مسلمانان به ثبت رسید. این میزان در سال ۲۰۱۶، ۶۷ مورد اعلام شده بود.

براساس موسسه نظرسنجی Ifop که در اوایل ماه جاری اجرا شد، بیش از ۴۰ درصد مسلمانان فرانسه اعلام کردند که تبعیض مذهبی را در این کشور احساس کرده‎اند.