افزایش 35درصدی ابتلا به آلزایمر بعد از 60 سالگی/ افزایش 17 درصدی آمار مبتلایان

به گزارش خبرنگار اجتماعی میزان: آلزایمر یکی از 10 بیماری شایع غیرواگیر مزمن در کشورهای مختلف جهان است، عارضه‌ای که بیشتر سالمندان را دچار می‌کند و  برخی از کارشناسان هم در زمینه رشد آمار مبتلایان به آن هشدار می‌دهند. این در حالی است که ۸.۲ درصد جمعیت کشور، بالای ۶۰ سال هستند و گفته می‌شود، حدود 25 درصد جمعیت کشور در سال 1420 سالمند خواهند شد. براین اساس اتخاذ تدابیر و برنامه‌های ویژه در این خصوص به ویژه در حوزه پیشگیری و کنترل اهمیت زیادی دارد. مواردی که معصومه صالحی، رئیس انجمن آلزایمر ایران در گفت‌وگو با میزان به آن اشاره می‌کند.

حدود 9 درصد جمعیت کشور سالمند هستند، به عبارتی می‌توان گفت اگر جمعیت ایران رقمی نزدیک به 80 میلیون نفر باشد بیش از هفت میلیون نفر از ایرانی‌ها در سن سالمندی قرار دارند. براین اساس با توجه به این که آلزایمر بیشتر این افراد را در گیر می‌کند آیا آماری از تعداد مبتلایان به این عارضه دارید؟
تخمین زده می شود بیش از 600 هزار نفر در کشور مبتلا به آلزایمر هستند. البته تاکنون دراین زمینه سرشماری صورت نگرفته است ولی برآوردها حکایت از وجود این تعداد مبتلا دارد. البته باید گفت درصد شیوع آن با توجه به نرخ رشد سالمندی در شهرهای مختلف و تعداد سالمندان بالا 60 سال آنها در شهرها متفاوت است. نکته دیگر اینکه از سن 60 سالگی به بعد حدود پنج درصد افراد به این عارضه مبتلا می شوند که این رقم از سن 80 سالگی به بعد به 40 درصد می رسد.
 

بیشترین مبتلایان به آلزایمر در چه شهرها یا مناطقی از کشور زندگی می‌کنند؟
این آمار بستگی به تعداد سالمندان هر شهر دارد، اما به طور معمول شهرهایی که جمعیت بالاتری دارند به تبع تعداد سالمند بیشتری نیز خواهند داشت و این امر نیز موجب می شود تا درصد مبتلایان آنها به آلزایمر نیز بالا باشد.

 
گفتید آمار تخمین زده می‌شود بنابراین تا کنون بررسی آماری در کشور انجام نشده، آیا در این زمینه برنامه ریزی هم صورت نگرفته است؟
خیر، اما به تازگی مقرر شده است تا طرح غربالگری ابتلای افراد به آلزایمر با همکاری سازمان بهزیستی کشور در همه استان‌ها و مناطق اجرایی شود که البته در گام نخست این طرح در تهران اجرایی می‌شود. بنابراین بعد از عملیاتی شدن این برنامه می‌تواند آمار و ارقام دقیقی در این رابطه و میزان شیوع این عارضه در شهرهای مختلف کشور به تفکیک جنس و ... ارائه داد. جلسات مربوز به طرح غربالگری آلزایمر در حال برگزاری است همچنین تدابیر و برنامه های مربوط به آن در دست تدوین  است و امید می رود تا از شهریورماه و همزمان با روز جهانی آلزایمر فراخوان مربوط در این زمینه اعلام شود.


جدا از آمار آیا می توان گفت که درصد ابتلا به آن در زنان بیشتر است یا مردان؟
درصد ابتلا در میان زنان نسبت به مردان بیشتر است و اخیرا نیز انجمن جهانی آلزایمر گزارشی را ارائه داده است که بر اساس آن می توان گفت که زنان بیش از مردان در معرض ابتلا به آلزایمر قرار دارند، زیرا نخست اینکه تعداد زنان سالمند در مقایسه با مردان در جهان 60 به 40 است بنابراین درصد ابتلا در آنها بیشتر است. از سوی دیگر زنان بیشتر دچار این عارضه می شوند زیرا که مراقبت کننده های اصلی در خانواده زنان هستند و بیشتر خدمات مراقبتی را به سایر اعضای خانواده ارائه می‌دهند در صورتی که خود کمتر از این موارد بهره‌مند می‌شوند. بنابراین انجمن جهانی آلزایمر نیز از دولت‌های همه کشورهای جهان خواسته است به این موضوع در غالب توجه بیشتر به برنامه های سلامت زنان بپردازد.

 
طی سال‌های گذشته سطح ارائه خدمات بهداشتی درمانی در جهان از جمله ایران افزایش یافته است، با این وجود صحبت از افزایش آمار مبتلایان به این عارضه می‌شود. طی سال‌های گذشته این آمار چه میزان افزایش یافته است؟
آمارهای انجمن جهانی آلزایمر نشان می دهد تعداد مبتلایان به این عارضه در دنیا از سال 2010 تا 2013، 17 درصد رشد داشته است که پیش بینی می شود این روند افزایشی تا سال 2050 نیز ادامه یابد.

 
با توجه به اینکه طی سال های گذشته این آمار در جهان افزایش یافته است و به طور قطع شامل حال ایران نیز می‌شود از سوی دیگر نگهداری از این افراد برای بسیاری از خانواده‌ها دشوار خواهد بود آیا آسایشگاه‌هایی داریم که خدمات مراقبتی را در اختیار این افراد قرار دهند؟
در حال حاضر آسایشگاه هایی که در سراسر کشور خدمات لازم را در اختیار سالمندان قرار می دهند به سختی بیماران مبتلا به آلزایمر را پذیرش می کنند. مگر در مرحله سوم بیماری که این افراد تنها به مراقب نیاز دارند. اما در مراحل ابتدایی به عبارتی دو مرحله نخست به دلیل اینکه افراد بی قرار بوده و دچار اضطراب هستند، همچنین دچار توهم می شوند، مراکز اقدام به نگهداری آنها نمی کنند تنها یک مرکز این کار را انجام می دهد آن هم فقط به صورت روزانه در زمینه ارائه خدمات توانبخشی به این افراد پذیرش دارد.

با این اوصاف باید گفت بهتر است افراد پیش از بروز این عارضه از مبتلا شدن به آن پیشگیری کنند، آیا پیشگیری در این زمینه تاثیری دارد؟

بله، پیشگیری موجب می شود که پنج سال معلولیت ناشی از بیماری به تعویق بیفتند. بنابراین باید به این نکته توجه ویژه‌ای داشت. به همین دلیل باید گفت برنامه غربالگری که در دستور کار قرار دارد و پیش تر به آن اشاره شد می‌تواند در این زمینه نقش مهمی ایفا کند و با شناسایی به موقع افراد مستعد  ازدرصد ابتلا به عارضه مذکور در سالمندان بکاهد. البته علاوه بر طرح مذکور که در دستور کار سازمان بهزیستی کشور قرار دارد، ما نیز طرحی به نام طرح حساس را در دستور کار خود داریم که مربوط به سلامت سالمندان است و بیشتر به حوزه پیشگیری مربوط می‌شود.


از این موارد که بگذریم آیا می توان گفت که این عارضه بیشتر در یک طبقه یا طبقات اجتماعی و اقتصادی بروز می‌یابد؟
واقعیت این است که سن، روش زندگی و فشارهای روانی که به افراد وارد می شود، می تواند زمینه ابتلا به این عارضه را فراهم آورد، با این وجود نمی توان گفت که آلزایمر با طبقه اجتماعی فرد ارتباط دارد، اما به هر حال شیوه زندگی و بی توجهی به برخی مسائل می تواند احتمال دچار شدن فرد به آلزایمر را بیشتر کند.همچنین سوگ عزیزان به دلیل اینکه می تواند باعث ابتلای فرد به افسردگی شود و افسردگی زمینه ساز آلزایمر نیز هست ممکن است موجباتت ابتلای فرد را فراهم آورد. البته در برخی موارد این شرایط قابل برگشت است. به طور مثال  اشخاصی که به دلیل کم کاری تیرویید یا افسردگی، امراض بد خیم یا عفونی دچار آلزایمر می شوند، این امکان وجود دارد تا سلامت خود را با درمان عوارض مذکور دوباره به دست بیاورند.