ضمن عذرخواهی از مردم، چاره‌ای جز گران کردن نداریم!/شهرداری تهران ۶۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد/مدیرانی که خود را با سیاست‌های شورای شهر انطباق ندهند، برکنار می‌شوند
گروه جامعه |وحید زارع سهیلی: مجید فراهانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران که به مناسبت روز خبرنگار به مجموعه آمده بود، در گفتگو با خبرنگار گروه جامعه ، در رابطه با مهمترین چالش‌های پیش روی مدیریت شهری، اظهار داشت: مشکل اصلی مدیریت شهری تهران، در حال حاضر به کاهش شدید درآمد‌های شهری بازمی‌گردد.
فراهانی ادامه داد: بودجه امسال شهرداری تهران حدود ۱۸۸۰۰ میلیارد تومان است که اگر این مبلغ را با دو سال قبل مقایسه کنیم، حدود سه سال است که بودجه شهرداری تهران افزایش چشمگیری نداشته، در حالی که همه چیز در کشور به شدت گران شده است.
وی افزود: با وجود اینکه درآمد‌های شهرداری در بخشی از حوزه‌ها مانند قیمت بلیت مترو، اتوبوس یا تبلیغات شهری و ... افزایش داشته است، اما در مجموع درآمد‌های شهرداری در سه سال گذشته افزایش خاصی نداشته است.
دو سوم از درآمد‌های شهرداری مرتبط با حوزه شهرسازی است
رئیس کمیته بودجه و نظارت شورای شهر شهر علت عدم افزایش درآمد شهرداری را کاهش درآمد‌های ناشی از حوزه شهرسازی دانست و تصریح کرد: حدود دو سوم از درآمد‌های شهرداری مرتبط با حوزه شهرسازی است، که در یکی دو سال اخیر و به دلیل افزایش چند برابری قیمت‌ها در حوزه مسکن و ساخت و ساز، با کاهش تقاضای صدور پروانه ساخت و به تبع آن کاهش درآمد‌ها مواجه شده‌ایم.
فراهانی مواردی از قبیل صدور پروانه ساخت، تغییر کاربری از مسکونی به تجاری، فروش تراکم، اخذ جرائم ماده صد، قطع اشجار را عمده محل‌های کسب درآمد حوزه شهرسازی برشمرد و افزود: کاهش درآمد‌های شهرداری از حوزه شهرسازی باعث شده تا با وجود بالا رفتن قیمت‌ها در برخی حوزه‌ها و افزایش درآمد ناشی از آن، اما همچنان درآمد شهرداری درمجموع ثابت بماند و رشد چشمگیری نداشته باشد.
وی مسئله اصلی شهرداری تهران در وهله اول را نداشتن درآمد‌های پایدار شهری عنوان کرد و افزود: این که شما تراکم بفروشی یا اجازه تبدیل کاربری مسکونی به تجاری را بدهی، منبع محدودی است که درآمد پایدار محسوب نمی‌شود. اصلا مگر تهران چقدر عرصه و عیان دارد که بخواهیم بفروشیم.
فراهانی خاطرنشان کرد که شورای پنجم و شهرداری تهران مخالف فروش شهر هستند و تاکید کرد: در راستای جلوگیری از شهر فروشی در وهله اول مجوز برج باغ‌ها را لغو کردیم و از سوی دیگر حرکت در راستای طرح تفصیلی شهر را مدنظر قرار دادیم.
وی ادامه داد: حرکت در جهت اجرای طرح تفصیلی از فروش تراکم و شهر فروشی جلوگیری می‌کند هر چند که این موضوع باعث نارضایتی سازنده‌ها می‌شود.
در صورت اجرای طرح تفصیلی، درآمد‌های شهری کاهش پیدا می‌کند
وی افزد: اگر طرح تفصیلی را دقیق اجرا کنیم درآمد‌های شهری کاهش پیدا می‌کند چرا که به دلیل بالا بودن هزینه‌های ساخت و ساز، ساختن آپارتمان با طبقات پایین برای سازنده‌ها صرفه اقتصادی ندارد و این موضوع باعث کاهش ساخت و ساز و به تبع آن کاهش درآمد شهری از این ناحیه می‌شود.
فراهانی گفت: اگر پارکینگ نفروشیم، اگر طبقات اضافه نفروشیم، اگر چشممان را بر روی تخلفات شهری نبندیم، درآمد‌های شهرداری کاهش می‌یابد، اما این موضوع تبدیل به یک رویه مثبت می‌شود و شهرداران بعدی هم مجبور می‌شوند بر این رویه و منوال حرکت کنند.
مسئله اصلی شهرداری تهران یافتن راه‌های جدید برای کسب درآمد‌های پایدار شهری است
فراهانی با بیان اینکه مسئله اصلی شهرداری تهران یافتن راه‌های جدید برای کسب درآمد‌های پایدار شهری است، اظهار داشت: درآمد‌های پایدار شهری در همه جای دنیا دو بخش دارد. یکی از آن کمک‌هایی است که دولت به شهرداری می‌کند که در برخی شهر‌های کشور‌های توسعه‌یافته، دولت نیمی از درآمد‌های شهرداری را تامین می‌کند. اما در کشور ما براساس مصوبه استقلال شهرداری‌ها در سال ۶۲، شهرداری‌ها خود موظف به کسب درآمد هستند که همین موضوع باعث تراکم فروشی در شهر‌ها شد.
شورا چاره‌ای جز گرانی عوارض شهری ندارد!
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران راه دوم کسب درآمد شهرداری تهران را اخذ عوارض از مردم عنوان کرد و افزود: اگر شورا عوارض شهری را گران می‌کند، چاره‌ای جز این ندارد. اتفاقا ما به عنوان نماینده مردم باید به سراغ کم کردن عوارض شهری برویم، اما واقعیت این است که شهر را بدون درآمد نمی‌توان اداره کرد.
وی با طرح این پرسش که اگر عوارض شهری را گران نکنیم چطور بدهی‌های شهرداری را پرداخت کنیم، گفت: شهرداری تهران ۶۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد که ۳۵ هزار میلیارد تومان آن متعلق به بانک‌ها و باقی آن برای پیمانکاران، بیمه، مالیات و ... است. اگر عوارض را بالا نبریم، این بدهی‌ها چطور پرداخت شود؟ خدمات شهری که مردم نیاز دارند چطور انجام شود؟
عضو شورای شهر تهران گفت: می‌گوییم شهر فروشی نکنیم، باغات را تخریب و آن‌ها را تبدیل به برج نکنیم، پس چطور درامدزایی کنیم؟ اگر به دولت هم بگوییم پول بدهد، می‌گوید من خودم ۱۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارم.
دولت سهمش از مترو را نمیپردازد
وی ادامه داد: برای مثال در همین مورد مترو، دولت الان سهم خودش را برای توسعه مترو نمی‌دهد. براساس قانون نیمی از هزینه توسعه مترو و یک سوم یارانه بلیت مترو را دولت باید بدهد.
وی با اعلام اینکه قیمت تمام شده بلیت مترو در حال حاضر ۳۵۰۰ تومان است، تصریح کرد: براساس قانون حدود ۱۰۰۰ تومان از این مبلغ را دولت باید بدهد، حدود ۱۰۰۰ تومان را شهرداری و حدود ۱۰۰۰ تومان را نیز خود مردم باید پرداخت کنند، اما از روزی که دولت بر سر کار آمده حتی یک ریال برای توسعه مترو و یارانه پرداخت نکرده است. طبیعتا با عدم پرداخت سهم دولت، این مبلغ به گردن شهرداری می‌افتد.
فراهانی تاکید کرد: ما چاره‌ای نداریم جز اینکه باید برخی از خدمات را گران کنیم.
عضو شورای شهر تهران گفت: باید از ملت شریف عذرخواهی کرد برای اینکه بالا بردن عوارض تنها راه پیش روی شهرداری تهران برای اداره شهر و کسب درآمد پایدار است.
علت افزایش تماس شهروندان با سامانه ۱۸۸۸ چیست؟
فراهانی در پاسخ به این سوال که طبق آمار اعلام شده از سوی سخنگوی شورای شهر تهران، تماس‌های واصله به سامانه‌های ۱۸۸۸ و ۱۳۷ شهرداری تهران در سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، گفت: افزایش تماس‌ها دو دلیل عمده دارد. یکی به خاطر این است که ما در رسیدگی به مسائل پیشگیرانه عمل نکردیم. وقتی باید خیلی خوشحال باشیم که هیچ کسی با این سامانه‌ها تماس نگیرد. اگر این تماس‌ها افزایش یابد، طبیعی است و نشان می‌دهد عملکرد شهرداری در یک جا‌هایی مشکل دارد که به شکل عادی حل نشده و شهروندان مجبور به پیگیری تلفنی می‌شوند.
فراهانی ادامه داد: علت دیگر افزایش تماس به این برمی‌گردد که مردم احساس می‌کنند محلی برای پاسخگویی وجود دارد که می‌توانند درخواست خود را مطرح کنند و امید دارند که مشکلشان پیگیری و حل شود.
مشکلات خدمات شهری در صدر تماس‌های ۱۸۸۸
فراهانی اظهار داشت: براساس آمار سامانه ۱۸۸۸ بیشترین مشکلات مطروحه در این سامانه، به حوزه خدمات شهری مربوط است. مسائلی مانند سد معبر، آلودگی انهار، حیوانات موذی و مواردی از این دست بیشترین تماس‌های مردم را به خود اختصاص داده است.
وی تصریح کرد: با توجه به ذات و ماهیت شهرداری وقتی اسم این نهاد می‌آید، اولین چیزی که به ذهن مردم خطور می‌کند، مسائل و مباحث مرتبط با خدمات شهری است. مردم از شهرداری انتظار کاهش قیمت اجناس را ندارند، اما وقتی می‌گوییم سد معبر، اذهان مردم به سمت شهرداری می‌رود، می‌گوییم جمع آوری زباله، شهرداری به یاد می‌آید، در بحث فضای سبز و پارک‌ها نیز همینطور. پس طبیعی است که حوزه خدمات شهری در صدر خدمات‌دهی به مردم قرار داشته باشد.
عزل یکی از شهرداران مناطق به خاطر سامانه ۱۸۸۸
فراهانی در رابطه با نظارت و ارزیابی بر روی سامانه ۱۸۸۸ و ۱۳۷ گفت: این سامانه‌ها متصل به اداره کل ارزیابی عملکرد شهرداری هستند. برای ارزیابی یک شهردار منطقه، شهردار ناحیه، رییس یک شرکت یا سازمان شهرداری، به عملکرد آن‌ها در این سامانه‌ها توجه می‌شود. برای رتبه‌بندی مدیران شهرداری، یکی از مهمترین ملاک‌ها پاسخگویی و عملکرد مدیران در رسیدگی به درخواست‌های ارسال شده به این سامانه هاست.
عضو شورای شهر تهران بیان داشت: حدود ۸ ماه قبل یکی از شهرداران مناطق عزل شد. در همین رابطه من یک سوال محرمانه از شهردار تهران کردم که دلیل عزل ایشان چه بوده است؟ یکی از مواردی که مطرح شد این بود که شهردار معزول منطقه در قعر پاسخگویی به سوالات مردم در سامانه‌های ۱۳۷ و ۱۸۸۸ بود.
چرا علت عزل مدیران شهرداری رسانه‌ای نمی‌شود؟
فراهانی در پاسخ به این سوال که چرا علت عزل مدیران شهرداری رسانه‌ای نمی‌شود، اظهار داشت: قبول دارم که در برکناری‌های مدیران شهرداری تهران، اگر دلیل آن به عامه مردم مربوط باشد، می‌توان آن را بازگو کرد. مثلا اگر فرد برکنار شده تخلف کرده یا مشکل مالی داشته بهتر است که به مردم اطلاع رسانی شود.
وی با بیان اینکه یکی از محور‌های شفافیت، بازگویی دلیل برکناری مدیران است، تاکید کرد: لزوما همه موارد اینگونه نیست که بتوان علت را اطلاع‌رسانی کرد. در برخی موارد به خواست و دلایل شخصی خود مدیر برکناری انجام می‌شود، گاهی به خاطر ترجیحات مدیریتی شهردار و گاهی نیز به خاطر سیاست‌های شورای شهر که برخی افراد نمی‌توانند خود را با آن انطباق بدهند؛ بنابراین اعلام و افشای دلیل همه برکناری‌ها و عزل مدیران، مناسب فضای مدیریتی و سازمانی شهرداری نیست.