مناطق مرزی در شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی ۴۶ درصد محروم ترند
به گزارش گروه جامعه ، مجتبی زینی وند در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «چالش‌های آموزش و پرورش در مناطق مرزی» روی آنتن شبکه آموزش سیما رفت با اشاره به شورای سیاست گذاری و هماهنگی مناطق مرزی گفت: در جلسه ۵۷۷ شورای امنیت ملی و در زمانی که طرح جامع امنیت پایدار مناطق مرزی را تصویب کردند یک کار ویژه مرزی را زیر نظر شورای مرزی نیز به تصویب رسید.
وی ادامه داد: در ماده ۵۵ همین طرح جامع امنیت پایدار که مربوط به مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و آموزشی است، تکالیف را برای آموزش و پرورش مشخص کرده است. این مصوبه مربوط به ماده۲۰۳ برنامه پنجم توسعه است. در ماده ۶۷ نیز به تشکیل شورای سیاست گذاری و هماهنگی آموزش و پرورش مناطق مرزی اشاره شده است و سازمان مدارس غیردولتی به عنوان متولی این شورا تعیین می‌شود.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه مهمترین وظیفه این شورا، تدوین یک استراتژی هماهنگ در رابطه با همه نهادها، دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها در سطح ملی و ادارات در سطح استان هاست، اظهار کرد: این شورا در زمینه مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و تدوین سیاست ها، راهبرد‌ها و برنامه‌های موثر و مرتبط برای تقویت شاخص‌های توسعه‌ای مناطق و برنامه ریزی برای ارتقای برنامه‌های آموزش و پرورش و ایجاد یک راهکار تعاملی برای استفاده از ظرفیت همه دستگاه‌ها در خصوص مسائل مرتبط با آموزش و پرورش را دنبال می‌کند.
زینی وند ادامه داد: همانند همین تشکیلات را در استان‌ها تحت عنوان کارگروه تخصصی ذیل شورای آموزش و پرورش استان‌ها داریم. مسئولیت شوراها بر عهده استانداران و مسئولیت کارگروه تخصصی مناطق مرزی بر عهده مدیران کل آموزش و پرورش استان‌ها است. آن‌ها موظف هستند مشکلات را رصد و بررسی کرده، راهکار ارائه دهند و مصوبه بگیرند تا به دستگاه‌های مربوط ابلاغ شود که برای آن‌ها لازم الاجرا است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره چرایی عدم بهره گیری آموزش و پرورش از هیچ کدام از بازارچه‌های مرزی و امکانات آن اظهار کرد: نه فقط از این بازارچه‌ها استفاده نمی‌کند بلکه تصور کنید در منطقه ای، چون ایلام (که حدود ۱۱ درصد ذخایر گاز و چهار درصد ذخایر نفتی کشور متعلق به آن است و قطب سوم پتروشیمی کشورمحسوب می‌شود و روزانه در مخازن چشمه شیرین و دهلران ۱۸۵ هزار بشکه نفت صادر می‌شود) بیشترین مشکلات را به لحاظ فضای آموزشی را مناطق داریم.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش افزود: در شاخص اقتصادی، ضریب محرومیت مناطق مرزی با غیرمرزی دو درصد تفاوت دارد. در شاخص‌های تفریحی و ورزشی استان‌های مرزی چهار درصد محرومتر از استان‌های غیرمرزی اند و در شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی، آمار تفاوت بسیار بالا است و شاید بیان آن هم برای ما سخت باشد و حدود ۴۶ درصد نسبت به استان‌های غیرمرزی محرومترند.
وی ادامه داد: در آموزش و پرورش نه فقط از ظرفیت بازارچه‌های مرزی استفاده نمی‌کنیم بلکه در استان‌های مرزی در شاخص‌های آموزشی فرهنگی و اجتماعی دچار محرومیت هستیم.
وی ادامه داد: یکی از عمده‌ترین شاخص‌های فرهنگی بحث سواد و بهره مندی و داشتن یک آموزش و پرورش با کیفیت و اثرگذاری آموزشی و تاثیر عمیقی است که شاخص آموزشی و فرهنگی بر سایر شاخص‌های فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و در یک کلام در فرایند توسعه کشور دارد.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه یکی از دلایل کمتر توسعه یافتگی آموزش و پرورش در مناطق کمتر توسعه یافته مرزی همین عدم توجه به شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی است اظهار کرد: دستگاه‌هایی که مسئولیت دارند و باید پاسخگو باشد و به آموزش و پرورش کمک کنند، پای کار نیامدند.
زینی وند ادامه داد: آموزش و پرورش از حیث نرم افزاری و مدیریتی به لحاظ آموزشی مشکلی ندارد، اما از حیث توان مالی و سخت افزاری با مشکل مواجه است و باید سایر دستگاه‌ها متناسب با مسئولیتی که دارند به آموزش و پرورش کمک کنند.
وی با اشاره به معلمانی که در منطقه صفر مرزی و صعب العبور تدریس می‌کنند گفت: برخی از این معلمان حتی تا پنج ماه هم ممکن است خانه و خانواده خود را نبینند چنین معلمانی باید مورد توجه همه دستگاه‌های مربوط قرار بگیرد. نظام آموزش و پرورش به عنوان بزرگترین نهاد اجتماعی مبنا و بنیاد توسعه کشور است و اگر قرار است کشوری توسعه یابد اول باید به سراغ آموزش و پرورش آن رفت.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد: هرچه به آموزش و پرورش بیشتر توجه شود قطعا مناطق توسعه یافته تری خواهیم داشت.
زینی وند درباره فعالیت‌های اولویت دار در مناطق مرزی گفت: با کمبود جدی فضا‌های آموزشی در مناطق مرزی به ویژه مناطقی که در هشت سال دفاع مقدس زیرساخت‌های لازم را از دست دادند روبرو هستیم. کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی و کمبود نیروی انسانی نیز وجود دارد و ما چند سال گذشته از طریق خرید خدمات آموزشی و سرباز معلم توانستیم بخشی از تامین نیرو را انجام دهیم، اما با مشکل جدی مواجه هستیم.
وی افزود: بحث مدارس شبانه روزی و مشکلاتی که آن‌ها دارند نیز مطرح است. گرچه امسال با کمک سازمان برنامه و وزیر آموزش و پرورش بخشی از مشکلات مرتفع شده است. معضل بازماندگان از تحصیل و ترک تحصیل نیز وجود دارد.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه برخی معلمان در مناطق مرزی از فوق العاده شغل مناطق مرزی استفاده می‌کنند، گفت: در جلسه اخیر شورای سیاست گذاری مناطق مرزی از همکارانمان در وزارت کشور در خواست کردیم که تمام فرهنگیان شاغل در استان‌های مرزی که در ایام جنگ در گیر بودند از فوق العاده شغل مناطق مرزی استفاده کنند. از نمایندگان مجلس هم می‌خواهیم، چون در فصل بودجه هستیم یک ردیف مشخصی برای این موضوع قرار دهند.
زینی وند با بیان اینکه دولت سال قبل بیش از صد در صد تخصیص بودجه برای آموزش و پرورش داشت، عنوان کرد: حتی سازمان برنامه بودجه مشخصی را برای آموزش و پرورش مناطق کمتر توسعه یافته برای چهار استان تخصیص داد. اما مرز‌ها ویترین هویت ملی یک کشورند. در مناطق مرزی توریستی بعضا وضعیت همه مدارس مناسب نیست. همه باید کمک کنند و به آموزش و پرورش از ابعاد مختلف کمک کنند.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته بودجه‌ای برای خرید خدمات داده شد و از طریق آن بسیاری مشکلات نیروی انسانی مناطق مرزی را حل کردیم، گفت: شاید در طول این چند سال اولین بار است که علیرغم همه نگاه‌های سختگیرانه به این طرح، مدارس مناطق مرزی ما با معلم تخصصی دروس مربوطه اول مهر را آغاز می‌کنند. اما متاسفانه نگاه‌های سختگیرانه و غیرتخصصی از نگاه افرادی غیر از آموزش و پرورش مطرح می‌شود.
زینی وند با بیان اینکه بر اساس مصوبه اولیه شورای عالی امنیت ملی سازمان فنی و حرفه‌ای مسئول بحث تجهیز امکانات برای فنی و حرفه‌ای است، بیان کرد: تقویت زیرساخت‌های مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای مانند هنرستان‌ها و مراکز آموزشی فنی و حرفه‌ای دنبال شود. وزارت ارشاد در بحث اماکن فرهنگی، اردو و تجهیز کتابخانه‌ها مسئول است. البته سال قبل در سیستان و بلوچستان کتابخانه‌های سیار اختصاص داد که خوب بود، ولی باید مسئولانه‌تر عمل کند. از سپاه پاسداران باید قدردانی کنیم که مسئولیت ساخت ۲۷ مدرسه را در خوزستان برعهده گرفت. وزارت اطلاعات نیز فعالانه وارد شده، وزارت کشور نیز کمک‌های خوبی داشته است.
وی با اشاره به استفاده از فضا‌های آموزشی در ایام اربعین در ایلام گفت: در جلسه اخیر وزارت کشور پذیرفت دو میلیارد تومان در اختیار فضا‌های آموزشی که میزبان زوال هستند قرار دهند. وزارت نفت، وزارت اقتصاد هم باید بیایند کمک کنند، زیرا مسئولیت اجتماعی دارند.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در وزارت کشور تقسیم بندی‌هایی برای مناطق مرزی صورت گرفته که باعث شده بخشی از فرهنگیان از برخی مزایا محروم شده اند گفت: در تعریف شعاع مناطق مرزی و. جنگی توجه ویژه شود. ما از وزارت کشور تقاضا کردیم تا شورای مرزی فوق العاده شغل مناطق مرزی را به تمام فرهنگیان تسری دهند. اگر نیازمند مصوبه در شورای آموزش و پرورش ایلام باشد آن را انجام می‌دهیم.
زینی وند تاکید کرد: به استراتژی هماهنگ برای پاسخگویی تمام دستگاه‌ها نیاز است.