تهدید سلامت مردم با تجارت نمک دریا/ اختلالات ناشی از کمبود ید زندگی ۱.۵ میلیارد انسان را تهدید می‌کند
به گزارش گروه جامعه زهرا عبداللهی درخصوص تبلیغات گسترده استفاده از نمک دریا توسط عده‌ای سودجو و مردم فریب، اظهار داشت: این افراد نه تنها سلامت مردم کشور را به خطر انداخته بلکه موجب برگشت مشکل گواتر، تولد نوزادان با ناهنجاری‌های مادرزادی و بسیاری پیامد‌های زیانبار بهداشتی خواهند بود.
عبداللهی افزود: نمک در یا نمکی است تصفیه نشده که دارای انواع ناخالصی‌ها از جمله فلزات سنگین است که خطر سرطان زایی آن‌ها به اثبات رسیده است و این علاوه برداشتنن ناخالصی ها، دارای میزان کم ید ویا حتی فاقد ید است که نیاز روزانه به ید را تامین نمی‌کند.
وی بیان کرد: وجود این ناخالصی‌ها در نمک دریا می‌تواند منجر به بروز عوارض نامطلوب در اندام‌های گوارشی، کلیوی و کبدی شده و در مواردی ایجاد مسمومیت کند و حتی موجب ممانعت در جذب آهن موجود در وعده غذایی و در نتیجه ابتلا به کم خونی ناشی از کمبود آهن شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر در کشور ما واحد‌های تولیدکننده نمک با تجهیز سیستم تصفیه توانسته اند با روش تبلور مجدد (کریستالیزاسیون مجدد) ناخالصی‌های محلول و نامحلول موجود در نمک را حذف کنند و نمکی کاملا بهداشتی تحت نام "نمک تصفیه شده" تبلور مجدد را تولید و عرضه کنند.
وی با اشاره به اینکه اختلالات ناشی از کمبود ید زندگی ۱.۵ میلیارد انسان خصوصا ساکنان مناطقی که ید خاک آن ناچیز است را تهدید می‌کند، تصریح کرد: بیش از ۶۵ میلیون نفر در جهان فقط از گواتر رنج می‌کشند و ۲ میلیون نفر هم دچار اختلالات ذهنی به دلیل کاهش شدید IQ است. حتی کمبود ید می‌تواند ۱۳.۵ امتیاز از ضریب هوشی کودک را کاهش دهد.
وی افزود: در نتیجه با کاهش توانمندی‌های ذهنی و ناتوانی در کسب مهارت‌های پیچیده در جوامعی که شیوع کمبود ید بالاست، روند توسعه کشور‌ها به مخاطره می‌افتد.
عبداللهی گفت: تردیدی نیست که عوارض ناشی از کمبود ید، مانع بزرگی در راه توسعه و تکامل مردم جهان فراهم می‌کند. پیامد‌های زیانبار بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی کمبود ید ضرورت و اهمیت پیشگیری از آن را بیش از پیش جلوه گر می‌سازد.
وی افزود: اهمیت پیشگیری و کنترل عوارض IDD در سی و نهمین اجلاس سازمان جهانی بهداشت در سال ۱۹۸۶ مورد تاکید قرار گرفت و این سازمان حذف کامل اختلالات ناشی از کمبود ید را تا سال ۲۰۰۰ در راس فعالیت‌های پیشگیری از کمبود ریزمغذی‌ها قرار داد.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه تصریح کرد: پیشگیری از کمبود ید، منجر به ارتقای سطح سلامت، افزایش توان یادگیری، بهبود کیفیت زندگی و افزایش خلاقیت و تولید در میلیون‌ها انسانی می‌شود که در حال حاضر در مناطق کمبود ید زندگی می‌کنند.
وی هشدار داد: کمبود یُد، یک عامل خطر برای رشد و توسعه کشور‌ها به حساب می‌آید. سقط جنین، تولد نوزاد مرده، ناباروری، ناهنجاری‌های مادرزادی، عقب ماندگی ذهنی، افزایش مرگ و میر نوزادان و شیرخواران، کر و لالی، کاهش بهره هوشی کودکان تا ۱۳.۵ امتیاز، کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی می‌تواند تحت تاثیر ناکافی بودن تولید هورمون‌های تیروئید در بدن به دلیل کمبود ید به وجود آید و نهایتا روند توسعه کشور بدلیل ناتوانمندی‌های ذهنی و جسمی ناشی از کمبود ید به مخاطره بیفتد.
وی گفت: تا دو دهه قبل، ایران در بین کشور‌های دچار کمبود شدید یُد قرار داشت. با تشکیل کمیته کشوری مبارزه با عوارض ناشی از کمبود ید در سال ۱۳۶۸ و اجرای بررسی سریع گواتر در تمام استان‌های کشور، تهیه و توزیع نمک یددار در سطح جامعه به عنوان استراتژی اصلی مبارزه با این اختلالات انتخاب و تلاش برای یددار کردن نمک‌های یددار آغاز شد.
عبداللهی افزود: ایران در بین کشور‌های مدیترانه شرقی، اولین کشوری بود که اقدام به بررسی کشوری گواتر و تولید و توزیع نمک یددار در سطح جامعه نموده و به موفقیت‌های چشمگیری نیز در دهه گذشته در زمینه مبارزه با اختلالات ناشی از کمبود ید دست یافته و به عنوان کشور عاری از اختلالات ناشی از کمبود ید در منطقه شناخته شده است.
وی اضافه کرد: به دنبال اقدامات وزارت بهداشت و افزودن ید به نمک‌های خوراکی شیوع گواتر از حدود ۷۰ درصد در سال ۱۳۶۸ به ۶.۵ درصد کاهش یافته است که به معنی کاهش حدود ۹۰ درصدی در شیوع گواتر به عنوان علامت بارز کمبود ید شده است.
وی خاطر نشان کرد: در مناطقی که آب و خاک فقیر از ید هستند، محصولات غذایی نیز ید کافی ندارند؛ لذا مطمئن‌ترین و ارزان‌ترین راه برای تامین ید مورد نیاز بدن استفاده از نمک‌های یددار تصفیه شده است.