فتح قله‌های علمی در عصر جمهوری اسلامی/ ورود به شاخه‌های علوم نوین

گروه سیاسی ؛ یکی از جلوه‌های محسوس پیشرفت کشور در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، افزایش کمی و کیفی نهاد‌های آموزشی بوده است. امری که از عوامل جهش علمی کشور بعد از انقلاب اسلامی بوده است.

در دوران ستمشاهی حدود ۷۰ درصد از جمعیت بزرگسال کشور بی‌سواد بوده و قادر به خواندن و نوشتن نبودند؛ همچنین در آن دوران، کم‌تر از ۴۰ درصد کودکان می‌توانستند به مدرسه بروند؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی با تاسیس نهضت سوادآموزی، میزان جمعیت باسواد کشور به بیش از ۹۸ درصد رسید.

تاکید موکد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر آموزش و پرورش رایگان برای همه
بند ۳ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بر «آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه، در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی»، صراحت دارد. قانونگذار به این میزان نیز بسنده نکرده و در اصل ۳۰ قانون اساسی نیز تاکید کرده «دولت موظف است وسایل آموزش و پروش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم آورد و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خود کفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد».

افزایش ده‌ها برابری محصلان و دانشجویان پس از پیروزی انقلاب اسلامی
امروز حدود ۱۰۰ هزار واحد مدرسه در کشور به ارائه خدمات آموزشی به آینده سازان ایران اسلامی مشغول‌اند.همچنین تا سال ۵۷ تعداد کل دانشجویان کشور ۱۷۵ هزار و ۶۷۵ نفر بود که این تعداد امروز بالغ بر ۵ میلیون نفر دانشجو و بیش از ۸۰ هزار استاد فرهیخته و عضو هیئت‌های علمی دانشگاهی است.

تا سال ۵۷ تعداد دانشجویان در مقطع کارشناسی ۹۸ هزار و ۹۱۷ نفر بود و این تعداد در حال حاضر به بیش از ۳ میلیون نفر رسیده است. همچنین تا سال ۵۷ تعداد دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد ۶ هزار و ۳۴۰ نفر بود که این تعداد هم اکنون به حدود ۷۰۰ هزار نفر رسیده است.

علاوه بر این، بر اساس آخرین آمار منتشر شده در نظام آموزش عالی، تا سال ۵۷، تعداد دانشجویان در مقطع دکتری حرفه‌ای ۱۰ هزار و ۲۹۲ نفر بوده که این تعداد هم اکنون به ۱۰۰ هزار نفر رسیده است. همچنین تا سال ۵۷ تعداد دانشجویان در مقطع دکتری تخصصی یک هزار و ۲۵۵ نفر بوده که این تعداد در ابتدای نیمه دوم دهه ۹۰ به ۸۰ هزار نفر رسید.

بر اساس آمار اعلام شده در آموزش عالی، تا سال ۵۷ تعداد ۳۹۶ رشته تحصیلی در دانشگاه‌های کشور دایر بود که این تعداد هم اکنون به بیش از سه هزار رشته رسیده است.

موفقیت‌های جوانان ایران اسلامی در المپیاد‌های علمی
پس از انقلاب اسلامی ما شاهد موفقیت هر ساله دانش آموزان و دانشجویان ایرانی در دست‌یابی به مقامات جهانی و مدال‌های رنگارنگ در المپیاد‌های علمی در رشته‌های مختلفی همچون فیزیک، ریاضی، شیمی، کامپیوتر و ... در رقابت با کشور‌های پیشرفته علمی هستیم که یکی از شواهد رشد و توسعه علمی کشور است؛ این درحالی است که قبل از انقلاب اسلامی، دانش آموزان ایرانی در المپیاد‌های جهانی شرکت نداشتند.

جهش خیره کننده ایران در تولید علم پس از پیروزی انقلاب اسلامی
مطابق آمار منتشره در نشریات معتبر بین‌المللی، تا سال ۱۳۵۷ یعنی پیش از انقلاب اسلامی، سهم ایران در تولید علم جهانی به یک صدم درصد نیز نمی‌رسید؛ این میزان طی سال‌های اخیر در نتیجه اهتمام نظام جمهوری اسلامی به تولید علم، به حدود ۲ درصد رسیده است که بیانگر یک جهش علمی خیره کننده است.

تولید علم در ایران، یازده برابر میانگین جهان
مجله «نیوساینتیست» اعلام کرده که «تولید علم در ایران، یازده برابر میانگین جهان و سریعتر از هر کشور دیگری است». در مقاله منتشره در این مجله معتبر بین‌المللی تصریح شده «اوج‌گیری رشد علمی در ایران از سال ۱۳۶۹ (۱۹۹۰) آغاز شده و رشد علمی ایران از کشور‌های روسیه، هند، برزیل، چین و آفریقای جنوبی (موسوم به پنج قدرت در حال ظهور در جهان) نیز سریع‌تر بوده است».

سیر صعودی رتبه علمی ایران در جهان
اسکوپوس (Scopus) موسسه‌ای است که هرساله رتبه علمی کشور‌ها را از نظر تعداد ارجاعات و استنادات به مقاله‌های علمی صادره از آن کشور اعلام می‌کند. رتبه ایران در پایگاه اسکوپوس همواره سیر صعودی داشته است. جمهوری اسلامی ایران از سال ۲۰۱۲ به این سو همواره جزو هفده کشور برتر علمی دنیا بر اساس شاخص‌های موسسه علم سنجی اسکوپوس بوده است.

موسسه کانادایی «ساینس متریکس» نیز طی گزارشی اعلام کرده «ایران در دهه‌های اخیر در حوزه‌های علمی استراتژیک نظیر فیزیک، شیمی و هسته‌ای پیشرفت‌های زیادی داشته است و به کشوری سرآمد در منطقه غرب آسیا تبدیل شده است».

جایگاه رفیع بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در علوم نوین
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، ورودی شاخه‌های علوم نوین به کشور تقریبا صفر بود و هیچ مرکزی نه برای توسعه که حتی برای مطالعه بر روی این علوم نیز وجود نداشت، اما جمهوری اسلامی ایران امروزه در حوزه‌های نوین علمی نظیر «سلول‌های بنیادی»، «نانو تکنولوژی»، «هوا و فضا»، «فناوری هسته‌ای» و ... در میان سرآمدان علمی دنیا صاحب مقام و جایگاه است.

بدون تردید یکی از دلایل عمده افزایش فشار‌ها و هجمه‌های دشمنان طی سال‌های اخیر و معتاد شدن آن‌ها به تحریم مردم ایران، همین شتاب حرکت علمی کشور و درنوردیده شدن مرز‌های دانش‌های نوین توسط محققان و جوانان ایران اسلامی است. امری که به کابوس سردمداران استکبار جهانی تبدیل شده و آن‌ها را ترغیب به تشدید دشمنی با مردم ایران کرده است.

شتاب حرکت علمی کشور نباید کاهش یابد
مقام معظم رهبری که با سیاست‌گذاری‌های کلان نقش ویژه‌ای در هدایت جهاد علمی کشور داشته‌اند، روز چهارشنبه هفته گذشته – سوم بهمن- در دیدار مسئولان و محققان ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی با اشاره به تأثیرگذاری علوم شناختی در عرصه‌های علمی، پزشکی، اجتماعی و اقتصادی، بر لزوم تلاش همه‌جانبه و شبانه‌روزی برای پیشرفت بیش از پیش در این علوم تأکید کردند و گفتند: شتاب حرکت علمی کشور نباید کاهش یابد و یا متوقف شود، بلکه این شتاب باید برای سال‌های طولانی و تا رسیدن به نقطه اوج علمی حفظ و تقویت شود.