بیان خاطرات طنز رزمندگان در ژانر مورد علاقه نوجوانان

ادبیات دفاع مقدس از جمله بخش‌های ادبیات معاصر بوده که بعد انقلاب اسلامی شکل گرفت و برگرفته از رخداد «هشت سال دفاع مقدس» محسوب می‌شود. یکی از موضوعاتی که همواره مهم بوده و دنبال می‌شود آثار ادبی مربوط به کودک و نوجوان است که برای آگاهی این نسل از جنگ و پرورش ارزش‌های دفاع مقدس در نظر گرفته شده است.

برخی کارشناسان عرصه ادبیات معتقدند به دلیل حساسیت این رده نوجوانان، کیفیت و لحن این آثار دقت بیشتری می‌طلبد و یکی از بهترین شیوه‌های بیان مسائل سختِ جنگی، پیچیدن این مطالب در بافتی از طنز است.

اکبر صحرایی نویسنده کتاب «طنز علاف‌ها» در گفت‌وگو با میزان در مورد شیوه‌های جذب مخاطب و توسعه کتاب و کتابخوانی گفت: نسل جوان و نوجوانان امروز نشان دادند که علاقه ویژه و خاصی نسبت به ژانر وحشت دارند. این مهم در ترجمه برخی از رمان‌های خارجی که در ژانر ترسناک و فانتزی نوشته شده، به خوبی خود را نشان داده است. در گذشته نظرات متفاوت بود و معتقد بودند صحبت از جنگ برای رده سنی نوجوان مناسب نیست و بهتر است در این زمینه کتابی منتشر نشود،. اما امروز ثابت شده که این ژانر بسیار مورد توجه است.

وی اشاره‌ای به اهمیت بیان وقایع هشت سال دفاع مقدس داشت و افزود: اکنون که نوجوانان علاقه و گرایش ویژه‌ای به ژانر وحشت دارند مطرح کردن وقایع و رخداد‌های جنگ در قالب داستان‌های طنز قطعاً جذاب است و مورد اقبال مخاطبان نوجوان و نسل جدید قرار می‌گیرد، پس باید از این پتانسیل استفاده کرد و برای بیان مطالب اخلاقی و پندآموز با دستمایه‌هایی از خاطرات رزمندگان در هشت سال دفاع مقدس بهره برد. از این شیوه نگارش در جهت مطرح کردن آنچه در غزه و فلسطین می‌گذرد نیز باید کمک گرفت.

صحرایی تاکید کرد: جنگ هنگامی که برای دفاع از سرزمین و کیان باشد هرگز مضموم شده نیست، همانند هشت سال دفاع مقدس؛ این مهم را در قرآن کریم نیز می‌توان دید.

این نویسنده به برخی از رمان‌های ترجمه شده اشاره و بیان کرد: هنگامی که به برخی از کتاب‌های ترجمه شده نگاه می‌کنیم کتاب‌هایی عجیب و ترسناک دیده می‌شود، اما کتاب‌هایی که به هشت سال دفاع مقدس پرداخته جذاب‌تر است، خصوصا زمانی که صحنه‌های دلهره‌آور آن با زبانی طنز با مخاطب سخن می‌گوید. هشت سال دفاع مقدس، جنگی بود که همراه خود ژانر وحشت دارد و در عین حال اخلاق و انسانیت را مطرح می‌کند.

وی اشاره‌ای به مجموعه‌های داستانی اخیر منتشر شده‌اش در انتشارات جمکران داشت و افزود: آخرین کتاب‌های منتشر شده از من با عنوان «طنز علاف‌ها» و دو کتاب «عباس خروس» و «مورچه انتحاری» بود که در قالب طنز حول محور هشت سال دفاع مقدس نوشته شده است و در این مجموعه تلاش شده تا داستان‌ها علاوه بر بیان مستندات و خاطرات برخی از رزمندگان در جنگ، قصه‌ها با رنگ و بویی از داستان‌های اخلاقی مولوی و سعدی آمیخته شود و هنگامی که مخاطب آن را می‌خواند، تلفیقی از صحنه‌های سخت جنگ و داستان‌های اخلاقی را مطالعه کرده و در عین حال داستان‌های چند منظوره باشد که مفاهیم دینی مذهبی ملی و حماسی را مطرح می‌کنند.

صحرایی به شیوه نگارش مجموعه «طنز علاف‌ها» اشاره و تاکید کرد: کل ساختار داستان‌ها به شیوه‌ای است که بر اساس دیالوگ و گفت‌وگو پایه‌گذاری شده است و در عین حال با زبانی طنز و با کاراکتر‌های ملموس اقدام به بیان برخی از وقایع مستند هشت سال دفاع مقدس می‌کند.

وی ادامه داد: شخصیت‌ها کاملاً مورد پرداخت قرار گرفته و فضاسازی کاملاً مشخصی دارد، از این رو فضا برای تبدیل به پویانمایی، فیلم و یا سریال کاملاً باز است، بنابراین گفت‌وگو‌هایی برای تولید برنامه در صدا و سیما مطرح شد که همچنان در سطح رایزنی است و چنانچه این امر قوت گیرد، کتاب «دارودسته دارعلی» از طریق رسانه ملی در قالب پویانمایی به مرحله تولید و پخش می‌رود.

این نویسنده کتاب به ادبیات دفاع مقدس اشاره و بیان کرد: تولید اثر در بحث توسعه و تقویت فرهنگ دفاع مقدس و گسترش مضامینی همچون شجاعت، شهامت، میهن‌پرستی و عرق ملی در نوجوانان نکته‌ای است که سبب شد، من دست به نگارش اثر در قالب طنز بزنم؛ در عین حال ژانر دفاع مقدس برای گروه سنی نوجوان و جوان به نظر جذاب می‌رسد.

صحرایی تصریح کرد: هنگامی که به رویداد‌های خط مقدم در هشت سال دفاع مقدس پرداخته می‌شود و از درگیری‌ها با دشمن و یا شب‌های عملیات نکاتی بیان می‌شود، کنجکاوی کودکان و نوجوانان برانگیخته شده و گفتن خاطرات از آن روز‌ها برایشان جذاب است. این امر برگرفته از همان ژانر ترس بوده و بنابراین سبب می‌شود تا مخاطب به سوی کتاب و کتابخوانی جذب شود.

وی به مضمون کتاب «عباس خروس» اشاره و بیان کرد: شخصیت نخست این داستان را از خاطرات یکی از رزمندگان که به دیدار مقام معظم رهبری رفته بود و به وقایع زمان انقلاب آزار و اذیت ساواک و تحریک برخی افراد اشاره داشت، گرفتم، زیرا این شخصیت به نظرم جذاب بود. سپس داستانی درباره او در ذهنم پروراندم و او را به جبهه فرستادم و روند سیر تحول، رشد فکری و شخصیت او را در خلال حضورش در خط مقدم بیان کردم. درخلال آن بخش‌هایی از خاطرات مستند برخی از رزمندگان را مطرح کرده و بر جذابیت کار افزودم.

انتهای پیام/