تاکید بر حق دفاع مشروع ایران؛ از سفرهای منطقهای تا رایزنیهای دیپلماتیک
خبرگزاری میزان – جمهوری اسلامی ایران از زمان آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) بر موضع اصولی، ثابت و تغییرناپذیر خود در حمایت از فلسطین و مقاومت منطقه تاکید کرد؛ در همین راستا، وزارت امور خارجه با هدایت شهید حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه پیشین ماموریت خود را برای توقف جنایتهای رژیم صهیونیستی در سطوح مختلف منطقهای و بینالمللی آغاز کرد.
درپی اقدام رژیم صهیونیستی در گسترش جنگ به کشورهای منطقه، ماموریت یادشده وزارت امور خارجه بهویژه با حمله جنایتکارانه این رژیم به کنسولگری کشورمان در دمشق، پایتخت سوریه بعد جدیدی یافت و سبب افزایش تحرکها و اقدامهای وزارت امور خارجه در سطوح مختلف وزیر امور خارجه و نمایندگی ایران در سازمان ملل در این باره شد.
ماموریت وزارت امور خارجه در تبیین حق دفاع مشروع ایران درپی شهادت حسین امیرعبداللهیان بر زمین نماند و علی باقری بهعنوان سرپرست وزارت امور خارجه عهدهدار این مسئولیت شد؛ چراکه جمهوری اسلامی ایران گذشته از آنچه عرف و قواعد نظام حقوقی بینالمللی درباره حق دفاع از خود در برابر رفتار دشمن مورد تاکید قرار داده، در قانون اساسی خود نیز شاهد موظف شدن دولت و حاکمیت ایران به مقابله با هر تجاوز و دستدرازی دشمن متخاصم و از بین بردن زمینه شرآفرینی آن است؛ تجلی مهم استفاده از این حق ازسوی جمهوری اسلامی ایران را میتوان در دفاع مقدس هشت ساله کشورمان در برابر تجاوز صدام دید.
باقری، در سخنرانی خود در جلسه فوقالعاده وزرای خارجه کمیته اجرایی سازمان همکاری اسلامی در جده ضمن سپاسگزاری از اقدام شمار کثیری از دولتها در محکومیت اقدام تروریستی رژیم صهیونیستی در به شهادت رساندن شهید اسماعیل هنیه، رئیس دفتر جنبش سیاسی حماس، گفت: جمهوری اسلامی ایران پس از حمله تروریستی بزدلانه رژیم اسرائیل به اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در دمشق نیز، بلافاصله شورای امنیت را از اقدامهای غیرقانونی این رژیم مطلع کرده و از این شورا خواست تا این اقدام جنایتکارانه و تروریستی را قاطعانه محکوم کرده و اقدامهای لازم را برای جلوگیری از تکرار چنین جنایتها و تجاوزهایی انجام دهد.
سرپرست وقت وزارت امور خارجه، با اشاره به بیعملی شورای امنیت، تصریح کرد: تحت چنین شرایطی بود که جمهوری اسلامی ایران راسا از حق دفاع مشروع خود استفاده و اقدام ضروری و متناسبی را علیه رژیم مذکور انجام داد؛ در حال حاضر نیز در غیاب هرگونه اقدام متناسب شورای امنیت در برابر تجاوزات و نقضهای رژیم اسرائیل، جمهوری اسلامی ایران گزینهای جز استفاده از حق ذاتی خود در دفاع مشروع در برابر تجاوزات این رژیم ندارد؛ چنین اقدامی برای جلوگیری از تجاوزات افزونتر این رژیم به حاکمیت، اتباع و سرزمین جمهوری اسلامی ایران ضروری بوده و در زمان لازم و به صورتی متناسب انجام خواهد شد.
اجرای عملیات وعده صادق ۲ در ۱۴ مهر ۱۴۰۳ بر وزن ماموریت تبیین حق دفاع مشروع ایران افزود؛ ماموریتی که با روی کار آمدن دولت چهاردهم و قرار گرفتن سیدعباس عراقچی بهعنوات سکاندار وزارت امور خارجه تبیین حق دفاع مشروع ایران در برابر اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی را به موضوع مورد تاکید دستگاه دیپلماسی در عرصههای مختلف منطقهای، جهانی و در سازوکارهای بینالمللی تبدیل کرد.
به گفته عراقچی، درپی عملیات وعده صادق ۲، عملیات ایران خاتمه یافته است، اما در صورتی که رژیم صهیونیستی درصدد اقدام تلافیجویانه برآید، پاسخ ایران شدیدتر خواهد بود؛ عراقچی علاوه بر دیدارهای دیپلماتیک خود طی ۲ ماه گذشته، در تماسهای تلفنی با مقامهای کشورهای مختلف، تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران از حق خود برای دفاع براساس منشور ملل متحد استفاده کرد.
در عین حال، رئیس دستگاه دیپلماسی در مناسبتهای مختلفی تاکید کرد که ایران به دنبال تشدید تنش و جنگ نیست، اما برای هر سناریویی آماده است و از جنگ هراسی ندارد؛ هشدار به طرفهای ثالث بخش مهمی از موضعگیریهای عراقچی در این زمینه بودند.
۱۲ سفر منطقهای وزیر امور خارجه طی ۱۹ روز، اگرچه با تمرکز و در چارچوب دیپلماسی صلح صورت گرفت، اما فرصت مناسبی بود تا عراقچی ماموریت تبیین حق دفاع مشروع ایران را هم پیش ببرد؛ سفرهای وزیر امور خارجه به بحرین، مصر، اردن، عربستان، قطر، عمان، عراق، سوریه، لبنان، ترکیه و کویت، مجموعهای از تلاشهای ایران برای تقویت دیپلماسی در منطقه و مقابله با تهدیدهای رژیم صهیونیستی را نشان میدهد.
تاثیر این رایزنیها را میتوان در موضعگیری کشورهای مختلف درباره حق دفاع مشروع ایران دید؛ هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه در گفتوگو با یک رسانه این کشور درباره احتمال جنگ ایران و رژیم صهیونیستی، گفت: در هر صورت ما از هیچ درگیری که ممکن است با ایران شکل بگیرد یا منجر به آغازی برای جنگ شود، حمایت نمیکنیم؛ ما کاملا مخالف هستیم و از سوی دیگر، اگر ایران به صورت مشروع از خود دفاع کند، این حق تهران است.
با وجود این، کارزار بیاعتبارسازی حقوق بینالمللی بهعنوان اقدامی هدفمند ازسوی کشورهای غربی و البته بیتوجهی ادامهدار رژیم صهیونیستی به اصول مختلف حقوق بینالمللی، افزایش تلاشهای ایران در مسیر تبیین حق دفاع مشروع را به یک اصل مهم و ضروری تبدیل کرده است.
در نهایت، موضوعی که در این رابطه باید مورد توجه جدی قرار بگیرد، این است که جمهوری اسلامی ایران ضمن تاکید همیشگی بر پایبندی خود نسبت به اصول و اهداف منشور ملل متحد و حقوق بینالملل، بر عزم خویش برای دفاع قاطع از حاکمیت، تمامیت سرزمینی و منافع ملی خود در برابر هرگونه استفاده غیرقانونی از زور و تجاوز تاکید دارد؛ در عین حال، استفاده جمهوری اسلامی ایران از اقدامهای دفاعی در اعمال حق دفاع مشروع، نشاندهنده رویکرد مسئولانه به صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی است.
- بیشتر بخوانید:
- اعمال حق دفاع مشروع ازسوی ایران علیه رژیم صهیونیستی؛ از قانون اساسی تا عرف بینالمللی
- بررسی حق دفاع مشروع ایران؛ از تصریح در سطور حقوق بینالملل تا تاکید مقامهای کشور
انتهای پیام/