دورنمای آتش‌بس غزه و چرایی اهمیت محورهای فیلادلفی و نتزاریم

خبرگزاری میزان - مذاکرات برای پایان دادن به جنگ غزه به‌تازگی درباره دو منطقه حائل تحت اشغال ارتش رژیم صهیونیستی متمرکز شده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، تاکنون بار‌ها اعلام کرده که بر‌اساس توافق آتش‌بس، این رژیم از کریدور‌های فیلادلفی و نتزاریم عقب‌نشینی نخواهد کرد.

کریدور فیلادلفی، منطقه حائل بین مصر و غزه، بیش از ۴ دهه است که وجود دارد و براساس ۲ توافق دوجانبه بین قاهره و رژیم صهیونیستی حفظ شده است.

در همین حال، کریدور نتزاریم از مرکز غزه عبور می‌کند و در ماه‌های اخیر به‌وسیله نظامیان صهیونیست برای نظارت بر فلسطینی‌ها ایجاد شده است.

گروه‌های فلسطینی با قاطعیت خواسته‌های رژیم صهیونیستی برای حفظ حضور نظامی در این دو کریدور را رد کرده و معتقدند که نتانیاهو این خواسته‌ها را برای از بین بردن مذاکرات اضافه کرده است.

محور فیلادلفی کجاست؟

محور فیلادلفی یک منطقه حائل غیرنظامی به طول ۱۴ کیلومتر و عرض ۱۰۰ متر است که در امتداد کل مرز بین مصر و غزه قرار دارد.

این مسیر از دریای مدیترانه تا گذرگاه کرم‌ابوسالم در نقطه تلاقی غزه، مصر و اراضی اشغالی ادامه دارد.

این محور اولین بار براساس معاهده صلح ۱۹۷۹ بین مصر و رژیم صهیونیستی ایجاد شد و نام رمز ارتش رژیم صهیونیستی برای منطقه غیرنظامی شده است.

در آن زمان، رژیم صهیونیستی با پایان دادن به اشغال ۱۲ ساله شبه‌جزیره سینا مصر موافقت کرده بود، اما به اشغال نوار غزه در فلسطین ادامه داد.

شهروندان مصر از این منطقه به‌عنوان «دالان صلاح‌الدین» یاد می‌کنند؛ این کریدور شامل گذرگاه رفح است که تنها گذرگاه بین مصر و غزه است.

طبق قرارداد ۱۹۷۹، رژیم صهیونیستی اجازه داشت نیرو‌های مسلح محدودی شامل ۴ گردان پیاده‌نظام، تأسیسات نظامی و استحکامات میدانی آن‌ها را به همراه ناظران سازمان ملل در این محور مستقر کند.

استقرار تانک، توپخانه یا موشک‌های ضدهوایی به‌جز موشک‌های زمین به هوا انفرادی مجاز نبود.

هدف ادعایی اعلام‌شده رژیم صهیونیستی برای استقرار در این محور جلوگیری از ورود سلاح به غزه از طریق مصر بود.

رژیم صهیونیستی چه زمانی منطقه حائل را ترک کرد؟

در سال ۲۰۰۵، رژیم صهیونیستی نیرو‌های مسلح خود را از غزه به‌عنوان بخشی از «طرح جدایی» از جمله از کریدور فیلادلفی خارج کرد؛ این رژیم همچنین ۹ هزار شهرک‌نشین صهیونیست ساکن در ۲۵ شهرک غیرقانونی را خارج کرد.

سپس این کریدور تحت کنترل مصر و تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) قرار گرفت و تشکیلات خودگردان بخش غزه از منطقه حائل را کنترل می‌کرد.

براساس توافق‌نامه‌ای که در سال ۲۰۰۵ بین مصر و رژیم صهیونیستی امضا شد، موسوم به توافق‌نامه فیلادلفی، مصر می‌توانست ۷۵۰ مرزبان را برای گشت‌زنی در این کریدور برای اهداف ضد تروریسم و ​​غیرنظامی مستقر کند.

• بیشتر بخوانید:
• سرنوشت طرح ۳ مرحله‌ای بایدن برای آتش‌بس در غزه
• قتل‎عام در منطقه المواصی خان‌یونس

۲ سال بعد، حماس کنترل کامل نوار غزه را به دست گرفت و به اداره مشترک خودگردان فلسطین در منطقه حائل پایان داد؛ از آن زمان رژیم صهیونیستی محاصره زمینی، هوایی و دریایی نوار غزه را اعمال کرده است.

گذرگاه رفح، بخشی از کریدور فیلادلفی، به‌طور متناوب از سوی نیرو‌های مصری در این مدت باز شده است.

در جنگ کنونی چه اتفاقی برای کریدور فیلادلفی افتاد؟

گذرگاه رفح تنها نقطه ورود و خروج به منطقه محاصره‌شده غزه بود که ازسوی رژیم صهیونیستی کنترل نمی‌شد، اما اوایل سال ۲۰۲۴ وضعیت تغییر کرد.

در ژانویه (دی ۱۴۰۲)، ۳ ماه پس از جنگ غزه، نتانیاهو هدف رژیم صهیونیستی از اشغال مجدد منطقه حائل را اعلام کرد؛ او در آن زمان گفت: کریدور فیلادلفی -یا به بیان درست‌تر، نقطه توقف جنوبی غزه- باید در دست ما باشد؛ این محور باید بسته شود و واضح است که هر ترتیب دیگری نمی‌تواند غیرنظامی‌سازی مورد نظر ما را تضمین کند.

مصر در واکنش به این اقدام اعلام کرد که چنین اقدامی ناقض معاهده ۱۹۷۹ بین دو طرف است.

رژیم صهیونیستی پس از ماه‌ها تهدید عملیات زمینی در رفح، در ۷ می (۱۸ اردیبهشت) کنترل سمت فلسطینی گذرگاه رفح را به دست گرفت.

رژیم صهیونیستی چند روز بعد، بخش فلسطینی کریدور فیلادلفی را نیز اشغال کرد که اولین حضور نظامیان این رژیم در منطقه حائل از سال ۲۰۰۵ بود.

محور نتزاریم کجاست؟

محور نتزاریم زمینی به طول ۶ کیلومتر است که شمال و جنوب غزه را تقسیم می‌کند.

این کریدور ازسوی ارتش رژیم صهیونیستی در طول جنگ غزه ایجاد شد و از مرز اراضی اشغالی با شهر غزه تا دریای مدیترانه امتداد دارد.

این خط خودسرانه به نام نتزاریم، یکی از شهرک‌های غیرقانونی که پیش از عقب‌نشینی این رژیم در سال ۲۰۰۵ در نوار غزه وجود داشت، نام‌گذاری شده است.

این نام می‌تواند نشانه‌ای برای ایجاد مجدد شهرک‌های غیرقانونی در نوار غزه باشد؛ چیزی که وزیران راست افراطی رژیم صهیونیستی از ۷ اکتبر (۱۵ مهر ۱۴۰۲) بار‌ها خواستار آن شده‌اند.

مسیر نتزاریم متشکل از پایگاه‌های نظامی است و نظامیان صهیونیست از آن برای نظارت و کنترل حرکت فلسطینیان بین شمال و جنوب غزه استفاده می‌کنند، همچنین برای راه‌اندازی عملیات نظامی استفاده شده است.

تحلیل‌گران می‌گویند که کنترل رژیم صهیونیستی بر این کریدور تازه ایجاد‌شده تلاشی است برای دیکته کردن دائمی زندگی در غزه فراتر از جنگ، بدون اینکه لزوماً کل سرزمین را اشغال کند.

رژیم صهیونیستی در جریان مذاکرات درباره کریدور‌ها چه گفته است؟

نتانیاهو گفته که رژیم صهیونیستی کنترل نظامی هر ۲ کریدور و همچنین گذرگاه رفح را حفظ خواهد کرد و این خواسته‌ها را به مذاکرات آتش بس اضافه کرده است.

نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد: اسرائیل تحت هیچ شرایطی از کریدور فیلادلفی و محور نتزاریم خارج نخواهد شد، علیرغم فشار زیادی که برای این کار وجود دارد.

گزارش‌ها حاکی از آن است که به‌تازگی مذاکره‌کنندگان صهیونیست به نتانیاهو اطلاع دادند که اصرار او بر حفظ حضور در کریدور فیلادلفی مانع اصلی توافق آتش‌بس است.

این شرایط در پیشنهاد آتش‌بس مورد تأیید جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، در سخنرانی ۳۱ می (۱۱ خرداد) و قطعنامه بعدی شورای امنیت سازمان ملل در ۱۰ ژوئن (۲۱ خرداد) وجود نداشت.

هم قطعنامه شورای امنیت و هم طرح مورد تایید بایدن به مذاکراتی اشاره داشتند که به خروج کامل نظامیان صهیونیست از غزه منجر می‌شد.

رژیم صهیونیستی به خواسته‌های جدید خود در مورد کریدور‌های فیلادلفی و نتزاریم به عنوان «توضیحات» پیشنهاد قبلی مورد تایید بایدن اشاره کرده است.

انتهای پیام/