خلع سلاح هستهای؛ مطالبهای جمعی زیر سایه تهدید جنگ اتمی
خبرگزاری میزان – مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۳ قطعنامه ۳۲/۶۸ را جهت تعیین روز ۲۶ سپتامبر (۳ مهر) به عنوان روز جهانی امحا و حذف کامل تسلیحات هستهای تصویب کرد؛ این قطعنامه کشورهای دارای تسلیحات هستهای را درگیر تعهدی جمعی برای غیرقانونی کردن و حذف سلاحهای هستهای و در عین حال بودن تحت نظارت دقیق و موثر بینالمللی میکند.
دلیل تعیین این روز، یادآوری رویدادی در ۲۶ سپتامبر ۱۹۸۳ است که خطر جدی ناشی از تسلیحات هستهای را رفع کرد؛ ضمن اینکه این روز تلاشی برای یادآوری مزایای متعدد از بین بردن تسلیحات هستهای برای سران جهانی است.
خلع سلاح هستهای یکی از جاهطلبیهای چندین دههای سازمان ملل است، اما باوجود تصویب کنوانسیونها و قطعنامههای مختلف در این مسیر، همچنان ۱۳ هزار و ۸۰ سلاح هستهای در جهان وجود دارند و همین امر نگرانی درباره بروز درگیری یا جنگ هستهای را همواره زنده نگه میدارد.
جنگ یا درگیری هستهای یک جنگ بدون پیروزی است و قربانیان آن غیرقابل درمان هستند؛ این جنگها هرگز نباید رخ بدهند.
سفر طولانی و بیسرانجام خلع سلاح هستهای
سفر جهان برای خلع سلاح هستهای سفری طولانی است که تاکنون به نتیجه مطلوب نرسیده است.
این سفر در سال ۱۹۴۶ آغاز شد، زمانی که قطعنامه افتتاحیه مجمع عموم کمیسیون انرژی اتمی را موظف کرد تا پیشنهادهایی برای کنترل انرژی هستهای و حذف نه فقط سلاح اتمی بلکه همه تسلیحات هستهای کشتار جمعی تهیه کند.
تا سال ۱۹۵۹ مجمع عمومی سازمان ملل رسما هدف خلع سلاح عمومی و کامل را تایید کرد.
چشمانداز کنترل تسلیحات در جولای ۲۰۱۷ با تصویب معاهده منع تسلیحات هستهای به نقطهعطف مهمی دست یافت؛ این معاهده بهعنوان نخستین سند چندجانبه الزامآور حقوقی برای خلع سلاح هستهای که در ۲ دهه اخیر مورد مذاکره قرار گرفت، از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.
با وجود این، تلاش برای خلع سلاح هستهای در آگوست ۲۰۱۹، زمانی که آمریکا از معاهده نیروهای هستهای میانبرد خارج شد، با شکست مواجه شد و پایان یک دوره تلاش برای خلع سلاح هستهای را نشان داد.
این معاهده آمریکا و روسیه را به حذف موشکهای هستهای متعهد کرده بود.
آمریکا عامل تداوم کابوس جنگ هستهای برای جهان
معاهده منع تسلیحات هستهای (TPNW) قدرتمندترین ابزاری است که جهان برای دور ماندن از پرتگاه جنگ هستهای دارد؛ در این میان برخی از کشورها مانند آمریکا همچنان از همکاری با ۱۲۲ کشوری که به دنبال آینده صلح آمیز امتناع میورزد.
از ۲۷ نوامبر تا ۱ دسامبر (۶ آذر تا ۱۰ آذر)، نمایندگانی از سراسر جهان برای دومین نشست کشورهای عضو معاهده منع سلاحهای هستهای (TPNW) در نیویورک ملاقات خواهند کرد؛ آمریکا بهعنوان نخستین و تنها استفاده کننده سلاح هستهای و البته عامل تداوم کابوس هستهای جهان باید در این رویداد حضور داشته باشد.
جهان خواهان حذف کامل تسلیحات هستهای
چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا پنج کشور هستهای جهان هستند که بهصورت رسمی در پیمان انپیتی بهعنوان دارنده تسلیحات هستهای شناخته میشوند؛ باید توجه داشت که براساس بند ششم پیمان مذکور قرار نیست که این پنج کشور چنین سلاحهایی را برای همه عمر داشته باشند.
روسیه دارای ۵ هزار و ۹۷۷، آمریکا دارای ۵ هزار و ۴۲۸، چین دارای ۳۵۰، فرانسه دارای ۲۹۰ و انگلیس دارای ۲۲۵ کلاهک اتمی هستند.
رژیم صهیونیستی از جمله دارندگان سلاح هستهای است که پیمان انپیتی را امضا نکرده است.
تعیین روز جهانی نابودی کامل سلاحهای هستهای را میتوان یک فریاد جمعی در دنیایی دانست که زیر سایه تهدید احتمالی نابودی هستهای قرار دارد.
این امر بر ضرورت همکاری جهانی برای خلاص کردن کره زمین از این سلاحهای مرگبار تاکید میکند و یادآوری آشکاری برای شکنندگی صلح و امنیت جهانی مجهز به سلاحهای هستهای است.
نگاه به آینده، پیگیری صلح از طریق خلع سلاح هستهای را یک امر ضروری میسازد.
پیام دبیرکل سازمان ملل
«آنتونیو گوترش» در بیانیهای به مناسبت روز جهانی حذف کامل تسلیحات هستهای ضمن تاکید بر لزوم حذف کامل کلاهکهای اتمی در جهان، اظهار کرد: در زمانی که بیاعتمادی ژئوپلتیکی و رقابت فزاینده خطر جنگ اتمی را به سطوح جنگ سرد رسانده ، حذف کامل چنین تسلیحاتی تنها راه دستیابی به صلح در آینده است.
وی همچنین هشدار داد: پیشرفتهای بهدست آمده برای جلوگیری از استفاده و آزمایشهای هستهای طی چند دهه گذشته، در حال عقبگرد است؛ در دهههای پس از حملات اتمی به هیروشیما و ناکازاکی با تمام ویرانیها و پیامدهای وحشیانه متعاقب آن، پیشرفتهایی که به ابتکار سازمان ملل به دست آمد، در خطر لغو کامل است.
گوترش با اشاره به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) و معاهده منع جامع آزمایشهای هستهای (CTBT) خواستار اهتمام کشورهای جهان برای تقویت این معاهدات در راستای خلع سلاح کامل و استفاده از ابزارهای گفتوگو، دیپلماسی و مذاکره برای کاهش تنشها و پایان دادن به تهدیدهای هستهای شد.
انتهای پیام/