گذشته استعماری پاریس ریشه احساسات ضد فرانسوی در آفریقا

خبرگزاری میزان - برخی از مستعمرات سابق فرانسه در آفریقا به سرعت به دلیل کودتا‌های نظامی، بدنام می‌شوند.

کارشناسان، این روند نگران کننده را در میان عوامل دیگر، ناشی از نفوذ بیش از حد فرانسه می‌دانند.

احساسات ضد فرانسوی

بی‌ثباتی سیاسی در مستعمره‌های سابق فرانسه در غرب آفریقا شاهد آسیب تصرف‌های نظامی بوده و از سال ۲۰۲۰، به نظر می‌رسد که احساسات ضد فرانسوی باعث کودتا در بورکینافاسو، گینه، مالی و اخیرا نیجر شده یا دستکم در آن نقش داشته است.

به گفته کارشناسان، احساساتی که به دنبال جدایی از نفوذ تصور شده فرانسه دیده می‌شود، واقعی است.

«ابراهیم کین»، وکیل مدافع حقوق بشر سنگالی، می‌گوید: تصور فرانسوی‌ها درباره شهروندان ما هرگز تغییر نکرده است، آن‌ها همیشه ما را شهروندان درجه دوم می‌دانند، آن‌ها همیشه با آفریقایی‌ها، به ویژه آفریقایی‌های فرانسه زبان، به شیوه‌ای خاص رفتار می‌کنند و غرب آفریقا می‌خواهد این وضعیت تغییر کند.

با این وجود «امانوئل بنسا»، تحلیلگر امور آفریقا که متخصص در بلوک منطقه‌ای ECOWAS است، معتقد است احساسات ضد استعماری کودتا‌های اخیر در منطقه را به طور کامل توضیح نمی‌دهد.

در برخی کشور‌های آفریقایی این احساس وجود دارد که فرانسوی‌ها همیشه در کنار افرادی بودند که در قدرت قرار داشتند، صرف نظر از اینکه آن‌ها مردمی بودند یا نه؛ همیشه یک ارتباط بسیار قوی بین فرانسه و دولت‌های آفریقایی وجود دارد که در بسیاری از موقعیت‌ها با مردم این کشور‌ها چندان رابطه درست و دوستانه ندارند.

همین خشم متوجه دولت‌های منتخب و تحت حمایت فرانسه است که مداخلات نظامی را امکان‌پذیر می‌کنند.

ساحل آفریقا و روابط با فرانسه

ساحل آفریقا خانه برخی از فقیرترین بی‌ثبات‌ترین کشور‌های جهان از نظر سیاسی و مستعد درگیری، بار دیگر در بحران قرار دارد.

با تسلط نظامی در ۲۶ جولای در نیجر، این منطقه به یک «کمربند کودتای» واقعی در سراسر آفریقا تبدیل شده و بسیاری از کشور‌های ساحل اکنون به وسیله حاکمان نظامی غیرمنتخب اداره می‌شوند.

خاطره استعمار فرانسه در آفریقا

اما یک عامل، فراتر از ناامنی مزمن و بی‌ثباتی اقتصادی، وجود داشته است که به طور قابل توجهی به قدرت گرفتن دولت‌های نظامی در سراسر منطقه کمک کرده است؛ احساسات ضد فرانسوی رو به رشد.

خاطره استعمار فرانسه که با لشکرکشی‌های نظامی وحشیانه، کار اجباری، سرکوب گسترده، محو فرهنگی، جداسازی نژادی و آوارگی اجباری تعریف می‌شود، هنوز در منطقه ساحل آفریقا بسیار زنده است.

همراه با سوء‌ظن‌هایی که ریشه در تاریخ استعماری دارد، ماجرا‌های ناگوار جدیدتر، ناامیدی‌ها و شکست‌های آشکار فرانسه در آفریقا باعث شده که جمعیت ساحل نسبت به قدرت استعماری سابق و هر کاری که در منطقه انجام می‌دهد احتیاط کنند. 

کودتاگران در بسیاری از کشور‌ها از این خصومت روزافزون استفاده کردند و توانستند خود را به عنوان قهرمانان ضد استعماری که در برابر فرانسه نواستعماری و عوامل فاسد آن در دولت‌های محلی مقاومت می‌کنند، به مردم معرفی کنند.

به همین دلیل است که توده‌های مردم از حکومت نظامی با شعار‌های ضد فرانسوی در مالی، بورکینافاسو، چاد و اخیرا نیجر استقبال کردند.

پیامد‌های حضور نظامی فرانسه برای غیرنظامیان

به گزارش الجزیره، در سال ۲۰۱۴، با حمایت دولت مالی، فرانسه برای گسترش عملیات به‌اصطلاح ضد تروریستی خود در این منطقه اقدام کرد؛ این کشور ۵ هزار و ۱۰۰ سرباز را در ۵ کشور ساحل آفریقا در عملیاتی مستقر کرد که بزرگترین و گران‌ترین عملیات خارج از کشور در تاریخ معاصر این کشور به شمار می‌رود.

با این حال، این عملیات با وجود هزینه‌های بالای اقتصادی و انسانی، نتوانست نتایج مطلوبی را ارائه دهد؛ مشکلات مالی و منطقه گسترده‌تر به پایان نرسید و در عوض، گروه‌های مسلح شروع به افزایش قدرت و دامنه خود کردند و حملات به غیرنظامیان عادی شد، وضعیت امنیتی در کشور‌های ساحل بدتر شد.

در نتیجه، مردم محلی شروع به سرزنش فرانسه برای مشکلات مزمن خود کردند و بیش از پیش نسبت به نیات قدرت استعماری سابق در منطقه مشکوک شدند.

در سال ۲۰۲۰، ماه‌ها تظاهرات خیابانی به دلیل بدتر شدن امنیت و فساد اداری منجر به کودتای نظامی و سرنگونی دولت طرفدار فرانسه در مالی شد و روابط مالی با پاریس به سرعت رو به وخامت گذاشت.

دلیل اصلی از دست دادن سریع نفوذ و احترام فرانسه در ساحل آفریقا، جایی که اکنون به طور گسترده چیزی جز یک «شرور نواستعماری» تلقی نمی‌شود، رویکرد نادرست آن در قبال بحران امنیتی منطقه بود که همیشه در حال تشدید شدن است.

انتهای پیام/