نگاهی به تنشهای چین و تایوان/سیاست «ابهام استراتژیک» آمریکا چه میگوید؟
خبرگزاری میزان - چین به تازگی کشتیهای جنگی از جمله یک ناو هواپیمابر را به دریاهای اطراف تایوان اعزام کرده است.
جدیدترین نمایش قدرت نظامی پکن پس از دیدار روز چهارشنبه «تسای اینگ ون»، رئیس جمهور تایوان و «کوین مک کارتی»، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا انجام شد.
چین، تایوان خودمختار را به عنوان یک استان جدا شده میبیند که در نهایت تحت کنترل پکن خواهد بود.
«شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین گفته است که اتحاد مجدد با تایوان باید محقق شود و استفاده احتمالی از زور برای رسیدن به این هدف را رد نکرده است.
تایوان کجا قرار دارد؟
تایوان جزیرهای است که تقریباً ۱۰۰ مایل (حدود ۱۶۱ کیلومتر) از ساحل جنوب شرقی چین فاصله دارد.
این جزیره در به اصطلاح اولین زنجیره جزایری قرار دارد که شامل فهرستی از مناطقی قرار دارد که برای سیاست خارجی آمریکا حیاتی هستند.
برخی از کارشناسان غربی عنوان میکنند که اگر تایوان و چین به هم بپیوندد پکن میتواند قدرت بیشتری در منطقه غربی اقیانوس آرام داشته باشد و حتی میتواند پایگاههای نظامی آمریکا را تا گوام و هاوایی تهدید کند.
اما چین همواره اصرار دارد که اهدافش کاملاً صلح آمیز است.
آیا تایوان همیشه از چین جدا بوده است؟
بر اساس منابع تاریخی، این جزیره برای نخستین بار در قرن هفدهم، زمانی که سلسله «چینگ» شروع به اداره آن کرد، تحت کنترل کامل چینیها قرار گرفت.
سپس، در سال ۱۸۹۵، پس از شکست در اولین جنگ میان این کشور و ژاپن، چین این جزیره را به ژاپن واگذار کرد.
چین در سال ۱۹۴۵ پس از شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم دوباره این جزیره را پس گرفت.
اما جنگ داخلی در سرزمین اصلی چین بین نیروهای دولتی ملیگرا به فرماندهی «چیانگ کای شک» و حزب «مائو تسه تونگ» درگرفت.
حزب مائو تسه تونگ در سال ۱۹۴۹ پیروز شده و کنترل پکن را به دست گرفت.
چیانگ کای شک و آنچه از حزب ناسیونالیست معروف به «کومینتانگ» باقی مانده بود به تایوان گریختند، جایی که آنها برای چندین دهه بعد حکومت کردند.
چین به تاریخ اشاره میکند تا بگوید که تایوان در اصل یک استان چین بوده است.
اما تایوانیها استدلال میکنند که آنها هرگز بخشی از دولت مدرن چینی که برای اولین بار پس از انقلاب در سال ۱۹۱۱ تشکیل شد، یا جمهوری چین که در سال ۱۹۴۹ در زمان مائو تأسیس شد، نبودند.
در حال حاضر تنها ۱۳ کشور (به اضافه واتیکان) تایوان را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت میشناسند.
آیا تایوان توان مقابله با چین را دارد؟
چین میتواند با ابزارهای غیرنظامی مانند تقویت روابط اقتصادی، اتحاد مجدد میان چین و تایوان را ایجاد کند.
اما تایوان توانایی مقابله با ارتش چین، در صورت درگیری نظامی را نخواهد داشت.
چین بیش از هر کشوری به جز آمریکا برای مسائل دفاعی هزینه میکند و میتواند از طیف وسیعی از قابلیتها، از قدرت دریایی گرفته تا فناوری موشکی، هواپیما و حملات سایبری استفاده کند.
بیشتر قدرت نظامی چین در جاهای دیگر متمرکز است، اما به عنوان مثال، از نظر کلی نیروهای وظیفه، یک عدم تعادل بزرگ بین دو طرف وجود دارد.
در یک درگیری آشکار، برخی از کارشناسان غربی پیشبینی میکنند که تایوان در بهترین حالت میتواند سرعت پیشروی ارتش چین را کاهش دهد و منتظر دریافت کمک خارجی احتمالی باشد.
این کمک میتواند از سوی آمریکا باشد که به تایوان تسلیحات میفروشد.
تا به حال، سیاست واشنگتن مبنی بر «ابهام استراتژیک» به این معنا بود که واشنگتن عمداً در مورد اینکه آیا یا چگونه در صورت حمله از تایوان دفاع میکند یا خیر، غیر شفاف بوده است.
از نظر دیپلماتیک، آمریکا در حال حاضر به سیاست چین واحد پایبند است و روابط رسمی با چین به جای تایوان دارد.
اما در ماه میسال گذشته، «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا به نظر میرسید که موضع واشنگتن را در قبال این موضوع سختتر میکند.
بایدن در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا از تایوان دفاع نظامی خواهد کرد، پاسخ داد: بله.
کاخ سفید تاکید کرد که واشنگتن موضع خود را تغییر نداده است.
آیا اوضاع رو به وخامت میرود؟
روابط بین تایوان و چین در پی سفر «نانسی پلوسی»، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا، در آگوست ۲۰۲۲ به شدت بدتر شد.
پکن سفر «پلوسی» را بسیار خطرناک توصیف کرده و آن را محکوم کرد.
در ادامه چین مجموعهای از رزمایشهای نظامی از جمله شلیک موشکهای بالستیک را با تمرکز بر شش منطقه خطرناک در اطراف تایوان آغاز کرد که سه مورد از آنها با آبهای سرزمینی این جزیره همپوشانی دارند.
تنش بین چین و تایوان در مقایسه با قبل افزایش یافته است.
چرا تایوان برای باقی جهان مهم است؟
اقتصاد تایوان بسیار مهم است. بیشتر تجهیزات الکترونیکی روزمره جهان، از تلفن گرفته تا لپ تاپ، ساعت و کنسولهای بازی، از تراشههای کامپیوتری ساخته شده در تایوان تغذیه میشوند.
با یک معیار، یک شرکت تایوانی، شرکت تولید نیمه هادی تایوان، بیش از نیمی از بازار جهان را در اختیار دارد.
انتهای پیام/