نقض حقوق بشر از سوی آمریکا در عرصههای داخلی و خارجی/از سرکوب سیاهپوستان و بومیان تا تحریم علیه کشورها
خبرگزاری میزان – حقوق بشر در سالهای اخیر به یک ابزار مهم آمریکا در سیاست خارجی تبدیل شده است تا با استناد به آن سیاست خارجی خصمانه و تهاجمی خود علیه شماری از کشورها را توجیه کند.
این ابزار به شکلی قابل توجه از سوی واشنگتن برای توجیه سیاست تحریم که به اذعان سیاستمداران مختلف و متعدد آمریکا به آن اعتیاد پیدا کرده، نیز به شدت مورد استفاده قرار میگیرد؛ به این معنا که آمریکا کشورهایی را که از رویکرد این کشور و متحدانش در زمینههای مختلف پیروی نمیکنند، با اتهام نقض حقوق بشر مواجه کرده و آنان را مورد تحریم قرار میدهد.
مداخله در امور داخلی دیگر کشورها یکی دیگر از دلایل آمریکا برای استفاده ابزاری از موضوع حقوق بشر است؛ واشنگتن بارها در سالهای گذشته به بهانه نقض حقوق بشر در امور داخلی دیگر کشورها مداخله کرده و سیاستها و رویکردهای داخلی آنان را مورد انتقاد قرار داده است.
آمریکا در میانه ادعاهای کرکننده حقوق بشری خود از معدود کشورهاییست که از امضای کنوانسیونهای حقوق بشری خودداری کرده و قوانین داخلی آن جنایتهای نسل کشی آمریکا در خارج از کشور را تایید میکند؛ اینها در حالی رخ میدهند که آمریکا در عرصه داخلی نیز به شکلی گسترده دست به نقض حقوق بر میزند.
از این رو بررسی موضوع نقض حقوق بشر در عرصههای داخلی و خارجی از سوی آمریکا میتواند کمک شایانی به روشن شدن ادعاهای آمریکا در قالب دموکراسی و حقوق بشر کند.
نقض حقوق بشر توسط آمریکا در عرصه داخلی
مهمترین نکته در مورد نقض حقوق بشر در عرصه داخلی آمریکا توجه به این نکته است که در هر موردی باید شرایط را برای اقلیتهای قومی و نژادی چندین برابر بدتر تصور کرد.
در زیر به چند نمونه محدود از نقض حقوق بشر در عرصه داخلی آمریکا اشاره شده تا بهتر بتوان موضوع حقوق بشر و دموکراسی آمریکایی را که عمدتا برای عرصههای خارجی تجویز میشود، توصیف و درک کرد.
• بومیان
جمعیت بومیان آمریکا در پایان قرن نوزدهم ۵ میلیون نفر بود، اما در آغاز قرن بیستم به ۲۳۷ هزار نفر رسید و اکنون بسیاری از قبایل بومی کاملا منقرض شده اند؛ چرا؟
گزارشهای مستند، رسمی و متعددی درباره نقض عمیق، گسترده و سیستماتیک حقوق بومیان در زمینههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در آمریکا وجود دارد.
گروهها و سازمانهای مختلف حقوق بشری و سازمان ملل تاکنون بارها تاکید کرده اند که بومیان آمریکایی همچنان به بهانه اجرای طرحهای توسعه از اراضیشان رانده میشوند؛ در سیستمهای قضایی، آموزشی و بهداشتی با تبعیض مواجه میشوند؛ از ناامنی غذایی رنج میبرند؛ پلیس در بهترین حالت آنان را نادیده میگیرد و در واقع بینانهترین حالت برخورد تبعیض آمیزی با آنان دارد؛ دختران و زنان بومی ناپدید و کشته میشوند.
اما شاید مهمترین مورد نقض حقوق بشری بومیان در آمریکا استفاده از مناطق محل سکونت و اراضی آنها به عنوان سایتهای آزمایشهای هستهای است که پیامدهای زیادی بر سلامت آنها داشته است.
جالب است بدانید که مدارس شبانه روزی کودکان بومی که در دو سال گذشته کارنامه حقوق بشری کانادا را به شدت سیاه کرده، در آمریکا نیز وجود داشته و همان جنایات را رقم زده اند.
• پناهجویان
مرزهای آمریکا به عنوان یکی از مرگبارترین مرزهای جهان شناخته میشوند؛ فقط در سال جاری میلادی حدود ۸۰۰ مهاجر و پناهجو در مرزهای آمریکا جان خود را از دست دادند.
برخورد غیر انسانی با مهاجران و پناهجویان، عقب راندنهای غیرقانونی آنها، اجتناب از انجام عملیات نجات، زندانی کردن آنها در بازداشتگاههای پر ازدحام و فاقد امکانات، جداسازی کودکان از والدین پناهجو، عدم مقابله جدی با کارتلهای قاچاق انسان، ... تنها مواردی از نقض حقوق بشری پناهجویان از سوی دولت آمریکا هستند.
این در حالیست که مهاجران و پناهجویانی که از مرزهای مرگبار آمریکا رد شده و در خاک آمریکا حضور دارند نیز قربانیان مهم نقض حقوق بشر هستند.
• زندانیان
آمریکا که بالاترین جمعیت زندانی در جهان را دارد، در سالهای اخیر شاهد تسریع روند فروپاشی زندانهای خود بوده که براساس گزارشهای موجود به مراکز پرازدحام، مملو از تجاوز جنسی و خشونت تبدیل شده اند.
آمار فزاینده مرگ و میر زندانیان در کنار شورشها، شیوع بیماریها، درگیریهای مرگبار، تجاوزهای جنسی گسترده، عدم ارائه مراقبتهای بهداشتی و درمانی، ... به خوبی میتوانند شمایی واضح از نقض حقوق بشر در این مراکز ارائه کنند.
• اقلیتهای قومی و نژادی
اقلیتهای قومی و نژادی حتی با سابقه زیست چندین نسلی در آمریکا مهمترین قربانیان نقض حقوق بشر در این کشور هستند.
شیوع کرونا در واقع نور کاملی بر عرصه نقض حقوق اقلیتهای قومی و نژادی به ویژه سیاهپوستان انداخت که همواره باید با نژادپرستی در زمینههای مختلف از مسکن گرفته تا بازار کار، از مراقبتهای بهداشتی گرفته تا پلیس، ... دست و پنجه نرم کنند.
تیراندازیهای جمعی، زندانها و سایتهای مخفی شکنجه مانند «گوانتانامو»، ... از دیگر موارد نقض حقوق بشر در آمریکا هستند.
نقض حقوق بشر در عرصه خارجی
آمریکا از گذشتههای دور تاکنون همواره مدعی دفاع، حفاظت، رعایت و پیشگامی حقوق بشر و دموکراسی در جهان بوده است و این ادعاها بخش عمدهای از اظهارات و شعارهای مقامهای سیاست خارجی آمریکا را تشکیل میدهند.
این در حالیست که سیاست خارجی آمریکا، حقوق بشر و دموکراسی را به ابزاری برای تامین ترجیحات و منافع سیاسی و اقتصادی تبدیل کرده و سوءاستفاده ابزاری از این مقوله سبب رنج و آسیب مردمان و کشورهای مختلفی شده است.
در واقع دموکراسی و حقوق بشر آمریکایی همان استفاده از ابزار تحریم برای تحت فشار قرار دادن کشورهای مستقل مخالف آمریکاست که دههها در جریان بوده و به نقض آشکار حقوق بشر منجر شده است.
این دو ابزار و به ویژه ابزار دموکراسی آمریکایی بسترهای لازم برای مداخلات غیرقانونی آمریکا را در نقاط مختلف جهان فراهم میکنند.
مهمترین و اصلیترین مصادیقی که میتوانند به خوبی ماهیت و ذات حقوق بشر و دموکراسی آمریکایی را آشکار کنند، نقضهای جدی حقوق بشر توسط آمریکا در عرصه خارجی است.
• تحریمها
یکجانبه گرایی و تحریمهای اقتصادی خارج از مجوز سازمان ملل و فاقد معافیتهای قانونی که آمریکا با هدف مجبور کردن کشورها به تغییر سیاست دولتها اعمال میکند، مهمترین و عمدهترین نقض سیستماتیک حقوق بشر در عرصه بین المللی است.
سیاست تحریمی و یکجانبه گرایی آمریکا تبدیل به روندی شده که دامنه اختیارات تحریمهای اقتصادی را در روابط بین الملل گسترش داده و سبب شده سوءاستفاده از ابزار تحریم اقتصادی برای دستیابی به اهداف سیاسی در روابط بین الملل عادی شود.
استفاده از ابزار تحریمهای اقتصادی سوای پیامدهای اقتصادی، به شکلی قابل توجه حقوق بشر و اصول این مقوله را تحت تاثیر قرار میدهد و حاکمیت قانون و آرمانهای حقوق بشری را از دسترس خارج میکند.
آمریکا از سال ۱۹۹۸ تاکنون بیش از ۲۰ کشور را عمدتا به بهانه نقض حقوق بشر تحت تحریمهای اقتصادی خود قرار داده است؛ این در حالیست که اعمال این تحریمها سبب محرومیت مردم کشورهای هدف از حقوق بشر شده است.
این موضوع در گزارشهای «آلنا دوهان»، گزارشگر ویژه سازمان ملل در موضوع تاثیرات تحریمها و اقدامات قهری یکجانبه بر بهره مندی از حقوق بشر به خوبی مورد بررسی قرار گرفته است.
• جنگها
جنگهای خارجی آمریکا به ویژه به بهانه مبارزه با تروریسم یا برکناری حکومتهای ناقض حقوق بشر همواره سبب نقض گسترده حقوق بشر شهروندان کشورهای هدف میشود.
جنگ علیه عراق، جنگ علیه ویتنام و جنگ علیه افغانستان به عنوان طولانیترین جنگ خارجی تاریخ آمریکا همگی به بروز بحرانهای بشردوستانه و فجایع انسانی منجر شدند که پیامدهای آنها تا چند دهه ادامه خواهد داشت.
• اقدامات مداخله جویانه
اقدامات مداخله جویانه آمریکا در کشورهای غیر دوست و غیر متحد به بهانه حقوق بشر تاکنون به بروز فجایع حقوق بشری متعددی منجر شده است.
آمریکا به محض مشاهده کوچکترین اعتراض یا نارضایتی در کشورهای غیردوست و غیر متحد به بهانه نقض حقوق بشری معترضان وارد ماجرا شده و از طریق تامین بودجه و حمایتهای مالی و اطلاعاتی خود این اعتراضها را به اغتشاشهای گسترده و آسیب زنندهای تبدیل میکند.
طراحی، اجرا و حمایت از کودتا در کشورهای غیر دوست و غیر متحد نیز از دیگر مصادیقی هستند که در این رابطه قابل بررسی اند.
• سوءاستفاده از سازمانهای حقوق بشری
آمریکا به دلیل تامین بودجه سازمانها و نهادهای حقوق بشری و اجرای عدالت همواره از این سازمانها و نهادها برای رسیدن به اهداف سیاسی خود استفاده کرده است؛ بدون آن که به موضوع نقض حقوق بشر توجه داشته باشد.
خروج از شورای حقوق بشر سازمان ملل یا تحریم دادگاه بین المللی کیفری مهمترین مصداق بی توجهی آمریکا به حقوق بشر از طریق سوءاستفاده یا مانع تراشی در مسیر فعالیت این نهادها هستند.
• حمایت از گروههای تروریستی
اعتراف صریح و واضح مقامهای آمریکایی به ایجاد، حمایت و تسلیح گروههای تروریستی برای دستیابی به اهداف سیاسی، مهر تاییدی بر بی توجهی آمریکا به کشتار شهروندان و غیرنظامیان توسط این گروههای تروریستی است.
• حمایت از کشورها و رژیمهای ناقض حقوق بشر
آمریکا از کشورها و رژیمهای ناقض حقوق بشر به دلیل اهداف سیاسی و اقتصادی حمایت میکند و از این طریق به نقض حقوق بشر دامن میزند.
حمایتهای مادی و غیرمادی آمریکا از رژیم آپارتاید صهیونیستی در تاریخ مجعول هفت دههای این رژیم سبب شده تا حقوق بشری و انسانی فلسطینیان به صورت گسترده و نامحدودی توسط اشغالگران صهیونیست نقض شود.
آمریکا به عنوان بزرگترین حامی رژیم صهیونیستی با همه قطعنامههایی که علیه این رژیم در شورای امنیت، مجمع عمومی سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری مانند شورای حقوق بشر مطرح میشوند، مخالفت میکند.
ضمن این که موسسههای حقوقی دارای مواضع ضد صهیونیستی را تروریستی و ضد انسانی معرفی میکند.
سیاست خارجی آمریکا در قبال کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز بر مبنای چشمپوشی از نقض گسترده حقوق بشر به ازای منافع اقتصادی تعریف شده است؛ زیرا این کشورها علاوه بر این که محور تامین انرژی آمریکا هستند، بازار اصلی صادرات به ویژه صادرات اسلحه آمریکا نیز محسوب میشوند.
بزرگترین بحران بشردوستانه جهان به تایید و تاکید سازمان ملل، یعنی یمن نتیجه همراهی آمریکا با کشورهای ناقض حقوق بشر در حاشیه خلیج فارس برای حمله و محاصره فقیرترین کشور غرب آسیاست.
• خرید و فروش تسلیحات
آمریکا به عنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادرکنندگان تسلیحات نقش مهمی در بروز و تداوم جنگها دارد.
فروش تسلیحات با هدف دستیابی به سود کلان همانطور که «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور پیشین آمریکا به آن اعتراف کرده بود، با توجیهاتی مانند ممنوعیت استفاده از تسلیحات صادر شده در درگیریهای ناقض حقوق بشر یا دفاعی بودن تسلیحات مذکور از سوی آمریکا ادامه دارد.
پیامدهای دموکراسی و حقوق بشر آمریکایی
به طور خلاصه باید گفت که مستندات فراوانی تایید میکنند که دموکراسی و حقوق بشر آمریکایی به شکل گسترده منجر به نقض:
• حق حیات به عنوان مهمترین و عالیترین حقی که دیگر حقوق از آن ناشی میشوند و در ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر، ماده ۶ میثاق بین المللی حقوق مدنی – سیاسی، ماده ۶ کنوانسیون حقوق کودک و شماری از اسناد بین المللی دیگر مورد تاکید قرار گرفته است؛
• نقض حق تعیین سرنوشت به عنوان بند ۲ ماده یک منشور ملل متحد؛
• نقض حق سلامت و بهداشت به عنوان بند ۲ ماده ۱۲ میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی؛
• نقض حق برخورداری از استانداردهای مناسب زندگی که در مفاد متعددی از اعلامیه حقوق بشر و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آمده است؛
• نقض حق آموزش و دسترسی به دانش و فناوری به عنوان یک حق اساسی بشری برای توانمندسازی و پیش شرط ضروری اعمال دیگر حقوق بشری؛
• نقض حق توسعه به عنوان تضمین کننده آزادی و پیشرفت و بهره مندی عادلانه هر انسان از امکانات و منابع مادی و معنوی؛
• نقض حقوق زنان، کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت؛
میشود.
انتهای پیام/