نباید تصور کرد تمام پزشکان نسبت به درد و رنج مردم بی تفاوت هستند
به گزارش گروه جامعه علی اکبر حق دوست درخصوص اختلافات بین نظام پزشکی و وزارت بهداشت که مباحث و بیانیه‌هایی را به همراه داشت، بیان کرد: وظیفه ذاتی وزارت بهداشت و نظام پزشکی متفاوت است و طبیعی است که بین آن‌ها در بعضی موارد اختلاف نظر وجود داشته باشد. این تفاوت دیدگاه را نباید به معنی اختلاف ذاتی و عمیق آن‌ها دانست.
وی افزود: وزارت بهداشت نقش تولیتی دارد و باید از این جایگاه پاسخگو باشد و هر اتفاق خوب و بدی که در حوزه سلامت کشور رخ دهد، به طور مستقیم یا غیر مستقیم در حیطه پاسخگویی وزارت بهداشت است و طبیعی است وزارت بهداشت در مقابل این مسئولیت سنگین، باید اختیارات و جایگاه مدیریت خود را داشته باشد. چراکه وزارت بهداشت باید پاسخگوی همه باشد.
حق دوست با بیان اینکه پاسخگویی به قانون، پاسخگویی به مردم، پاسخگویی به جامعه پزشکی و سایر ارائه دهندگان خدمت، پاسخگویی به دانشجویان و پاسخگویی بین المللی در حوزه سلامت در حیطه وزارت بهداشت است، تصریح کرد: در نتیجه، وزارت بهداشت باید با در نظر گرفتن این جایگاه در کنار مسئولیت اصلی ارائه دهنده خدمت بودن و مسئولیت آموزش و پژوهش در حوزه سلامت داشتن، به تولیت نیز بپردازد.
وی در این خصوص ادامه داد: جایگاه نظام پزشکی نیز خاص است، چراکه یکی از بزرگترین تشکل‌های صنفی کشور است. گروه پزشکی، گروهی است که از نظر تعداد، موقعیت اجتماعی و نقش کلیدی شان در ارائه خدمت، جایگاهی ویژه‌ای دارد. این تشکل وظایف قانونی برعهده دارد که باید به آن‌ها عمل کند و یکی از مهمترین وظایف و توقعات از نظام پزشکی، تلاش برای حفظ حقوق صنفی اعضایش است. طبیعی است که تلاش برای حفظ شان و حقوق صنفی ممکن است با بعضی از تصمیمات حاکمیتی اختلاف داشته باشد. این به معنی مقابله و جنگ نیست، این به معنای داشتن وظایف و توقعات متفاوت از وزارت بهداشت و نظام پزشکی است.
معاون برنامه ریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت در توضیح بیشتر به این سوال که آیا بین وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی اختلاف نظر وجود دارد، خاطرنشان کرد: گاهی شرایط به گونه‌ای رقم می‌خورد که اختلافات بین این دو عنصر اصلی تامین کننده سلامت کشور پر رنگ‌تر می‌شود و شاید این روز‌ها کمی بروز این اختلافات بیشتر شده است، اما با عقلانیتی که وجود دارد، مطمئن هستم این مشکل نیز حل خواهد شد.
حق دوست گفت: ایمان دارم که تیم مدیریتی هر دو ارگان، افراد سرد و گرم چشیده و با تجربه‌ای هستند و می‌دانند که اختلافات عمیق و تقابل به نفع هیچ کس نیست، همچنین بر شرایط سخت فعلی مطلع هستند و می‌دانند اتحاد و اخذ تصمیمات مشارکتی و حمایت‌های منطقی از یکدیگر بسیار ضروری است به خصوص برای تقویت اعتماد عمومی به جامعه پزشکی.
وی در پاسخ به این سوال که در رویایی با شرایط فعلی و تقابل دو دستگاه چه باید کرد، تصریح کرد: در پاسخ به این سوال، باید عملکرد و رفتار هر دو را با توجه به واقعیت‌های جامعه تحلیل کنم تا شاید جواب قانع کننده‌ای ارائه شود.
معاون برنامه ریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه اعتماد عمومی بسیار مهم است، عنوان کرد: نظام پزشکی باید بداند و باور داشته باشد که این روز‌ها به دلایل مختلف اعتماد مردم کم شده است و این به نفع هیچ کس به خصوص جامعه پزشکی نیست، منظور این نیست که همه این دلایل درست است، اما وجود دارد و فراموش شدنی نیست.
حق دوست افزود: وضعیت اقتصادی مردم مناسب نیست و سطح بیکاری و متوسط درآمد در مقابل هزینه‌ها نیز وضعیت مطلوبی ندارد. طبیعی است که اکثریت مردم نسبت به جامعه پزشکی این تصور را داشته باشند که درآمدشان بسیار زیاد و غیر منطقی است.
وی بیان کرد: مردم نمی‌توانند بپذیرند که درآمد کارکرد سخت و طاقت فرسای یک ماه شان کمتر از درآمد روزانه یک پزشک باشد. مردم تصور می‌کنند که درآمد تمام پزشکان بسیار زیاد بوده و پذیرش بی عدالتی درآمدی در همین جامعه پزشکی، برایشان دور و باورنکردنی است و باور نمی‌کنند که حتی بعضی پزشکان در هزینه درمان‌های ضروری خود و یا خانواده خود دچار هزینه‌های کمرشکن می‌شوند.
حق دوست در این مورد اظهار داشت: از طرف دیگر، مردم گاهی شاهد صحنه‌هایی هستند که زیبا نیست و این صحنه‌ها وقتی توسط رسانه‌های رسمی و فضای مجازی منعکس و گسترده پخش می‌شود، این احساس به وجود می‌آید که درآمد اکثر پزشکان به دلیل رفتار‌های غیرقانونی و دور شدن از اخلاق حرفه‌ای زیاد است. زمانی که صحبت از فرار مالیاتی می‌شود و مصادیق محدود مطرح و در همه جا نشان داده می‌شود، طبیعی است که احساس بدی در جامعه ایجاد کند.
وی ادامه داد: به اعتقاد بنده عمده جامعه پزشکی از این وضع ناراضی هستند و نمی‌خواهند به دلیل رفتار درصد اندکی از پزشکان، کل جامعه پزشکی زیر سوال رود، اما به دلایل مختلف که شاید بخشی از آن نیز به نبود قوانین برگردد، عملاً واکنش درونی این جامعه و نظام پزشکی برای مقابله به چنین اتفاقاتی کم رنگ است.
معاون برنامه ریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت با بیان اینکه جامعه پزشکی باید به پاکسازی درونی بپردازد، گفت: هدف این نیست که بعضی از این رفتار‌ها را که نسبتا رایج است و با اصول اخلاق حرفه‌ای هماهنگ نیست را نام ببریم، انتظار می‌رود که جامعه پزشکی، خود برای حل این مشکلات اقدام کرده و به پاکسازی درونی بپردازد. در غیر این صورت روز به روز شان اجتماعی شان کاهش و نظارت‌های خشن بیرونی نیز افزایش خواهد یافت و البته بعضی تخلفات نهادینه‌تر می‌شود و طبیعی است که وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت بیشتر باید ورود کند.
وی عنوان کرد: بنده مطمئن هستم که شورای عالی نظام پزشکی خود چنین دغدغه‌ای را دارد و کار‌های خوبی نیز کرده است، اما با خواست مردم تفاوت بسیار دارد و نگرانم این شکاف روز به روز عمیق‌تر شود که این موضوع، اتفاق خطرناکی است.
حق دوست وظیفه وزارت بهداشت در مقام تولیت را دفاع از حقوق مردم دانست و گفت: وزارت بهداشت باید ضمن احترام به حقوق پزشکان، از حقوق مردم چه در حوزه مادی و در حوزه چه سلامت دفاع کند. طبیعی است که اگر وزارت بهداشت موارد خارج از عرف را مشاهده کند و یا فشار روانی جامعه بالا برود، باید واکنش نشان دهد و نمی‌تواند بی تفاوت باشد و اگر چنین واکنشی نشان ندهد باید به شیوه مدیریت وزارت شک کرد. مطمئن هستم حتی اگر جایگاه مدیران ارشد این دو دستگاه عوض شود بخش زیادی از گفتمان ایشان هم کاملا تغییر می‌کند و این نشان می‌دهد که ماهیت کار آن‌ها متقاوت است و لذا رفتار‌های متفاوت را باید انتظار داشت.
وی در پاسخ به اینکه به گفته بعضی افراد، پزشکان جامعه بدون درد هستند و درد و رنج مردم را کمتر درک می‌کنند و فقط به فکر جیبشان هستند، وگرنه نباید از طرح بکارگیری کارتخوان در مطب آشفته می‌شدند، توضیح داد: اولا یک یا چند مصداق محدود را نباید به کل جامعه تعمیم داد و تصور کرد رفتار تمامی پزشکان این چنین است. بله هیچ کس با افرادی که اخلاق حرفه‌ای را رعایت نمی‌کنند، احساس همدردی نمی‌کند، اما اینکه چه میزان واکنش از سوی نظام پزشکی نشان داده می‌شود و آیا این واکنش موثر بوده، جای حرف دارد. مردم انتظار دارند سازمان نظام پزشکی در انجام وظایف نظارتی و پالایشی خود چابک‌تر عمل کند؛ اما نباید تصور کرد تمام پزشکان نسبت به درد و رنج مردم بی تفاوت هستند.
حق دوست در این خصوص ادامه داد: این پزشکان که از بهترین فرزندان این مرز و بوم در دوران تحصیل بوده اند با مشقت‌های بسیار خود را بالا کشانده اند و ذات این کار ارتباط مداوم با افراد ملول و دردمند است و لذا نمی‌تواند در مقابل سختی‌های جامعه بی تفاوت باشد، آیا اشکالات در اخلاق جامعه بیشتر است یا جامعه پزشکی؟ قطعا در سطح کشور قشری پرکارتر و پرتلاش‌تر از جامعه پزشکی وجود ندارد، پزشکان از دوره کودکی و نوجوانی تا دوران تحصیل دانشگاهی بدون تعطیلات موثر مجبور به کار و تلاش و امتحانات متواتر هستند و در دوران پس از تحصیل نیز به شدت باید کار کنند و در مناطق محروم ارائه خدمت کنند، کدام گروه همانند ایشان هستند؟
معاون برنامه ریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت، بیان کرد: برای نزدیک شدن به مردم باید همه تلاش کنیم و جامعه پزشکی و انجمن‌های مربوطه و سازمان نظام پزشکی باید بیش از پیش تلاش کنند. این سازمان برای این کار باید حتما در مقابل آسیب‌ها فعالانه اقدام کند و اجازه ندهد آسیب‌های محدود و رفتار‌های تعداد کمی از پزشکان شان و منزلت این جامعه خدوم را زیر سوال ببرد. بعضی مواقع واقعا برای مردم پرسش ایجاد می‌شود و مثلا یکی از مواقعی که مردم نیاز به توجه و رسیدگی به سوال شان را دارند، رسیدگی به تخلفات پزشکی است. این شائبه که نظام پزشکی نمی‌تواند به تخلفات رسیدگی کند یک سوال جدی است. دیدن چند مصداق کوچک هم باعث می‌شود مشکل چند برابر بزرگ شود و تعمیم داده شود.
حق دوست درخصوص رسیدگی به تخلفات پزشکی گفت: می‌دانم که رسیدگی به تخلفات پزشکی کاری بسیار دقیق و حساس است و اینکه در بهترین شرایط ممکن است در روند درمان بیمار مشکل پیش بیاید و هر اشکالی صرفا به دلیل کوتاهی پزشک نیست. همچنین مطلع هستم که در روند رسیدگی به تخلفات، تمام مسئولیت و مدیریت با نظام پزشکی نیست و این فعالیت با مشارکت قوه قضائیه انجام می‌شود؛ اما‌ای کاش سازمان از این وظیفه خود بهتر دفاع کرده و شفاف سازی بیشتری انجام می‌داد تا این فرایند سخت را به مردم نشان دهد؛ لذا سوالات جدی است و نیاز به پاسخگویی و اقناع افکار عمومی دارد. این به معنای ناتوانی نظام پزشکی در انجام مسئولیت نیست، همچنین به معنای اشکالات اساسی در روند رسیدگی به پرونده‌ها نیست، اما نه مردم در جریان این فرایند قرار دارند و نه از مشارکت خود مردم در این روند استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه در هر صنف و گروهی افراد خوب و بد وجود دارد، تصریح کرد: جامعه پزشکی واقعا زحمت زیادی می‌کشند و نباید کار یک گروه باعث نادیده گرفته شدن زحمات تمامی آن‌ها قرار گیرد. سازمان نظام پزشکی در مجموع خوب عمل کرده است، اما برای بهتر شدن باید تلاش کند.
حق دوست در پاسخ به اینکه چنانچه در سازمان نظام پزشکی مسئولیتی داشتید چگونه فعالیت‌هایی را پیگیری می‌کردید، تشریح کرد: این نظر شخصی است و قطعا جای بحث دارد، اما بنده حتما سعی می‌کردم بر فعالیت‌های فرهنگی درون و برون سازمانی انرژی بیشتری بگذارم. مثلا سریالی را حمایت می‌کردم که مردم زحمات و سختی‌های شغل پزشکی را درک کنند. برای شفافیت بیشتر این حرفه تلاش می‌کردم. سعی می‌کردم، سازمان‌های مختلف را در امور مشارکت دهم و برای منافع بلندمدت بیشتر کار کنم.
وی در این خصوص افزود: همچنین تلاش می‌کردم، مسائلی که باعث دور شدن جامعه پزشکی از مردم می‌شود و شائبه ایجاد می‌کند را بهتر و شفاف‌تر مدیریت کنم. البته در درون این خانواده نیز نیاز به کار فرهنگی وجود دارد، باید مدیریت توقعات صورت گیرد، باید تعلق خاطر سازمانی افزایش پیدا کرده و واکنش سازمان به اتفاقات درون این خانواده بیشتر شود.
معاون برنامه ریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت اظهار داشت: واقعیت این است که مشکلات خانوادگی در جامعه پزشکی چشمگیر است و آسیب‌های اجتماعی، این گروه را همانند سایر گروه‌های جامعه تهدید می‌کند؛ لذا باید برای این موضوعات اندیشید و اقدام کرد. البته بنده از نزدیک در جریان برنامه‌های سازمان قرار ندارم و شاید این امور انجام می‌شود، اما نمود آن زیاد مشهود نیست یا به عنوان عضو ساده این سازمان اثرات این اقدامات را مشاهده نکرده ام.
حق دوست در پایان درخصوص انجام اقدامات برای رسیدن به فهم مشترک از موضوعات و هم افزایی دو مجموعه برای حل مشکلات سلامت مردم خاطرنشان کرد: در عین حال که اغلب از نظرات مشورتی مسئولین نظام پزشکی و سایر ذینفعان برای اتخاذ تصمیمات راهبردی استفاده می‌شود، در جلساتی که هیات رییسه نظام پزشکی داشته ایم، مقرر شده که با تشکیل کمیته‌های دائمی و جلسات ادواری در بازه‌های زمانی مشخص، محور‌های همکاری دو مجموعه را تبیین کنیم و به راهکار‌های مشخص عملیاتی بپردازیم. هدف همه ما از ارتقای سلامت مردم و دسترسی عادلانه به خدمات با اولویت سلامت است و مطمئن هستیم که در این راه، پزشکان و سایر گروه‌های ارائه کننده خدمات سلامت، نقش تاثیرگذار و حمایت گری خواهند داشت.
انتهای پیام /