روز جهانی حقوق بشر؛ رویکرد ابزاری آمریکا و غرب به مفهوم حقوق بشر

خبرگزاری میزان – روز 10 دسامبر به عنوان روز جهانی حقوق بشر نامگذاری شده و مصادف با روزی است که مجمع عمومی سازمان ملل متحد (UNGA) اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR) را در سال 1948 تصویب کرد.

روز حقوق بشر بر حقوق و آزادی‌های اساسی که مردم در سطح جهان باید از آنها برخوردار باشند، تمرکز دارد.

بیانیه سازمان بهداشت جهانی

سازمان بهداشت جهانی بیانیه‌ای را به مناسبت روز جهانی حقوق بشر منتشر کرده است.

این بیانیه می‌گوید: روز حقوق بشر در 10 دسامبر برای ایجاد آگاهی و بسیج اراده سیاسی برای ترویج احترام به حقوق و آزادی‌های مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1948 جشن گرفته می‌شود.

موضوع روز حقوق بشر در سال 2022، کرامت، آزادی و عدالت برای همه است؛ هم اعلامیه و هم قانون اساسی سازمان جهانی بهداشت تاکید می‌کنند که سلامتی یک حق بنیادی انسان برای همه مردم است.

حق سلامتی

حق بر سلامت عبارت است از حصول اطمینان از اینکه همه در هر کجا می‌توانند به مراقبت‎های بهداشتی مقرون به صرفه و با کیفیت دسترسی داشته باشند؛ همچنین به تحقق سایر حقوق بشر از جمله غذا، آموزش، مسکن و دسترسی به آب سالم و بهداشت وابسته است.

هر کس بدون در نظر گرفتن نژاد، رنگ، جنسیت، زبان، ناتوانی، قومیت، موقعیت جغرافیایی، مذهب، عقاید سیاسی یا هر نوع دیگر، ملیت یا منشاء اجتماعی، دارایی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی یا موقعیت های دیگر، حق برخورداری از سلامتی را دارد.

بیانیه‌های ادعایی آمریکا و اتحادیه اروپا

آمریکا و کشورهای غربی که خود را حامی حقوق بشر در جهان می‌دانند همزمان با روز جهانی حقوق بشر بیانیه‌هایی منتشر کرده‌اند؛ در وبسایت کاخ سفید و همچنین اتحادیه اروپا بیانیه‌هایی به مناسبت این روز قرار گرفته است.

اما با نگاهی به وضعیت کشورهای غربی، این سوال مطرح می‌شود که غرب تا چه حد بر ادعاهای حقوق بشری که خود درباره کشورهای دیگر مطرح می‌کند، پایبند بوده است؟

بررسی جوامع غربی از ابعاد مختلف شامل حقوق کودکان، زنان، پناهجویان و مهاجران، اقلیت‌‎های نژادی و مسلمانان، سیاه‌پوستان موارد متعددی از نقض حقوق بشر را نشان می‌دهد و این در حالی است که غرب با بستن چشم بر روی موارد نقض حقوق بشر در مرزهای خود، از این مفهوم به عنوان ابزاری برای اعمال فشار علیه برخی کشورها استفاده می‌کند.

دیدگاه حقوق بشر غرب ناقص است

قوانین حقوق بشری سازمان ملل نسبتا جامع است و حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می‎گیرد اما با این حال، دیدگاه و عملکرد غربی‌ها در مورد حقوق بشر، به ویژه در آمریکا، مشکل‌ساز است و به عنوان مثال، عدم تعادل بین حقوق مختلف وجود دارد.

 همچنین، آمریکا و سایر کشورهای غربی اغلب بر حقوق اجتماعی و سیاسی تأکید می‌کنند و حق حیات و توسعه، حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نادیده می‌گیرند.

بدتر از آن، آمریکا عضو شش کنوانسیون از 9 کنوانسیون اصلی حقوق بشر نبوده و با قضاوت بر اساس استانداردهای سازمان ملل، مشکلات حقوق بشر در داخل این کشور و سایر کشورهای غربی فراوان است؛ برای مثال بسیاری از اقدامات آنها نقض میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سازمان ملل به شمار می‌رود.

• بیشتر بخوانید:
• خروج شورای حقوق بشر از اهداف تعریف شده؛ سیاسی‌کاری و اعمال فشار بر کشورهای مستقل
•  برخورد سیاست‌زده با مسائل حقوق بشری ناقض حقوق ملت‌هاست

علاوه بر این، غرب رابطه پیچیده بین حقوق فردی و حقوق جمعی را به رسمیت نمی‌شناسد؛ غرب تمایل دارد بر این باور باشد که حقوق بشر حقوق فردی است و ادعا می‎کند که حقوق جمعی می‌تواند مورد سوء استفاده قرار بگیرد، بدون اینکه اذعان داشته باشد که حقوق فردی نیز می‌تواند مورد سوء استفاده قرار گرفته و صدمات زیادی به حقوق جمعی وارد کند.

یک سیستم ایده‌آل حمایت از حقوق بشر باید هم حقوق فردی و هم حقوق جمعی، هم آزادی و هم مسئولیت را در نظر بگیرد و بین حقوق و تعهدات تعادل ایجاد کند.

آمریکا و بسیاری از کشورهای غربی نیز تمایل دارند که تفاوت‌ها در شرایط ملی را نادیده بگیرند اما واقعیت این است که حقوق بشر را نمی‌توان از شرایط اجتماعی و سیاسی و تاریخ و فرهنگ یک کشور جدا کرد.

آمریکا با نادیده گرفتن این شرایط، سعی در پیوند اجباری مفاهیم حقوق بشر غربی در سایر کشورها داشته و از حقوق بشر به عنوان ابزاری سیاسی برای مداخله در امور داخلی آنها استفاده می کند که منجر به دعواهای سیاسی، آشفتگی های اجتماعی، بیماری‌های اقتصادی و رنج های انسانی می‌شود.

انتهای پیام/