اقدام به غنی‌سازی ۲۰ درصدی/ دستیابی به یک «مقاله خاص» در سفر خارجی

به گزارش گروه سیاسی ، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در صفحات ۲۹۴ و ۲۹۵ کتاب «گذری در تاریخ؛ خاطرات دکتر علی‌اکبر صالحی» - تدوین و تنظیم واحد تاریخ شفاهی وزارت امور خارجه - در مطلبی با عنوان «اقدام به غنی‌سازی بیست درصدی» می‌گوید: در آن سال بحث تهیه سوخت ۲۰ درصد به موضوع مهم داخلی تبدیل شده بود که شاید بتوان گفت که بسیاری از مردم ما نسبت به آن حساس شده بودند.

 

در رابطه با نیاز کشورمان به اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد، یکی دو بار با آقای البرادعی صحبت کردم و ایشان هم با کشور‌های تامین‌کننده تماس می‌گرفت؛ اما در هیچ‌یک از آن تماس‌ها نتیجه‌ای حاصل نگردید و قضایا روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شد. موضوع را با آقای احمدی‌نژاد در میان گذاشتم و موانع و راهکار‌های حل مشکل را ارائه دادم.

در صحبت‌های خود با دکتر احمدی‌نژاد بر این موضوع تاکید کردم که غربی‌ها به این راحتی اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌شده را به ما نخواهند داد و نیاز است خودمان هرچه زودتر آستین‌ها را بالا بزنیم. از ایشان اجازه خواستم که خودمان این کار را شروع کنیم و ایشان نیز قبول کرد و گفت: اشکالی ندارد. این کار را دنبال و در مورد هزینه‌اش هم برآوردی ارائه کنید.

پس از موافقت ایشان با دلگرمی زیاد، اقدامی که به‌درستی تشخیص داده بودیم را شروع کردیم؛ لذا با حسابگری تمام و هوشمندی هرچه بیشتر وارد کار شدیم.

از طریق بعضی از دوستان که قبلا با آن‌ها کار کرده بودم برآورد هزینه و امکان‌سنجی طرح را انجام دادیم. یکی از این دوستان آقای مهندس ذاکر بود که در ایام تحصیل در آمریکا هم‌دوره بودیم. ایشان قبلا متولی تامین سوخت از آرژانتین بودند. آقای ذاکر شخصیت کاردان و مطلعی بودند. یک سری داده‌ها و نقشه‌ها داشت و ما نمونه‌های استفاده نشده سوخت آرژانتین را نیز داشتیم.

گروهی از متخصصین در قسمت‌های مختلف مانند مکانیک، مهندسی شیمی، علم مواد و ... را دعوت کردیم. از آقای دکتر رضوانیان‌زاده، مدیرعامل وقت شرکت سوره هم خواستم که این بچه‌ها را دور هم جمع کند. نشستی با این عزیزان برگزار و در آن جمع گفتم با چنین مشکلی روبرو هستیم و ما باید دست به کار شویم و خودمان کارهایمان را دنبال کنیم. به‌ عنوان مدیر ارشد پروژه تقریبا هفته‌ای یک بار در سازمان انرژی اتمی جلسه می‌گذاشتم. کار را از نقطه صفر شروع کردیم. اولین قدم، تهیه یک نقشه راه برای طرح تولید اورانیوم ۲۰ درصد بود که از کجا شروع و به کجا ختم شد.

مرحله بعدی تنظیم پیش‌نویس امکان‌سنجی مسئله بود. پیش‌نویسی برای آقای احمدی‌نژاد تهیه و در آن هزینه‌ها و زمان لازم برای اجرای آن را ارائه دادیم، به عبارت دیگر به ایشان اعلام کردیم که این طرح، قریب به بیست و چهار میلیارد تومان هزینه و حداقل دو سال و نیم نیز زمان نیاز دارد. ایشان هم بی‌درنگ دستور لازم را برای تامین فوری هزینه‌ها صادر کردند.

چالشی بزرگ و کار پیچیده‌ای بود و تا آن زمان ما چنین کاری را نکرده بودیم. با این حال کار را به‌صورت فراگیر شروع کردیم. در دنیا معدود کشور‌هایی هستند که توان انجام این کار‌ها را دارند. در این گیر و دار، به مباحث تحقیقاتی خیلی نیازمند بودیم و بایستی مقالات متعدد گذشته را که در دنیا بود بررسی می‌کردیم تا ببینیم دیگران چه کار‌هایی کرده‌اند. البته این مقالات زیاد و قابل دسترس نبودند. خلاصه دوستان زحمت زیادی کشیدند. بخاطر دارم در یک مورد احتیاج به یک مقاله خاص بود که در دسترس نبود. بالاخره در سفر به یکی از کشور‌های خارجی توانستم مقاله موردنظر را به‌دست آورم و بعد از برگشت در اختیار دوستان قرار دهم.