جنایات بشری در آفریقا و موانع غرب برای جلوگیری از تحقیقات دیوان بین‌المللی کیفری

خبرگزاری میزان - برای سال‌ها، دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) با ادعاهایی مبنی بر جانبداری علیه کشورهای آفریقایی مواجه است و اتهامات سنگین و سنگینتر می‌شود.

به گزارش «الجزیره»، برابری بیشتر در توزیع جهانی پاسخگویی برای جنایات بین المللی، جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل کشی به شدت مورد نیاز است.

 هفدهم جولای روز جهانی عدالت بود؛ این یادبود سالگرد تصویب اساسنامه رم دادگاه کیفری بین‌المللی است. همچنین زمان مفیدی برای تأمل در مورد عدالت «بین‌المللی» است.

پاسخگویی در قبال جنایات جمعی به دور از تقسیم یکنواخت است؛ به تعبیری وقتی صحبت از جنایات بین‌المللی می‌شود، تنها در برخی مواقع و تنها برای برخی افراد عدالت وجود دارد.

دیوان کیفری بین‌المللی فقط تعداد معدودی از موقعیت‌ها را مورد بررسی قرار داده و تعداد کمتری از آنها را تحت پیگرد قانونی قرار داده است؛ بخشی از آن به این دلیل است که این دیوان از نظر منابع و دسترسی محدود است. برای سال‌ها، برخی کشورها این مؤسسه را محدود و بودجه آن را کاهش داده‌اند.

برخی از کشورها از جمله آمریکا کمپین‌های پیچیده‌ای را برای تضعیف جایگاه و اقتدار این نهاد به راه انداخته‌اند.

دیوان بین‌المللی کیفری اخیرا و در پی آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین، مسکو را به ارتکاب جنایانت جنگی متهم کرده و خواستار در این باره شده‌اند. برخی کشورها از تحقیقات دیوان بین‌المللی کیفری در این زمینه استقبال کرده‌اند.

پیش از این هرگز در تاریخ دیوان بین‌المللی کیفری از چنین حمایت ملموسی برخوردار نبوده است؛ تمرکز بر وضعیت اوکراین ممکن است این روایت را تضعیف کند که دیوان کیفری بین‌المللی به طور منحصر به فردی بر آفریقا متمرکز است.

• بیشتر بخوانید:
•  چگونه آمریکا از پاسخگویی درباره جنایات جنگی خود فرار می‌کند؟
•  استانداردهای دوگانه آمریکا و جنایات جنگی در افغانستان

قربانیان و بازماندگان جنایات در آفریقا نیز باید از اقدامات دیوان بین‌المللی کیفری  بهره‌مند شوند؛ این شامل استفاده جدید از تحقیقات پزشکی قانونی دیجیتال برای فهرست‌بندی و ردیابی جنایات، پیگرد داخلی سریع جنایات بین‌المللی توسط مقامات کشورهای غربی و تلاش‌هایی با هدف جلوگیری از تکرار چنین جنایات است.

نیاز به عدالت و پاسخگویی در آفریقا در حال حاضر بسیار کم است و دیوان کیفری بین‌المللی نیز نقشی برای ایفا کردن دارد و این نقش جای بهبود دارد.

موقعیت‌های دیگری در سرتاسر این قاره وجود دارد که در آن مطالبات برای عدالت برآورده نشده است. گینه، اتیوپی، بوروندی، سودان جنوبی، و اوگاندا همگی زمینه‌هایی هستند که در آن جنایات انجام شده است، اما دیوان بین‌المللی کیفری کوتاهی کرده است.

این نهاد با اینکه می‌تواند کارهای زیادی انجام دهد و مرتبا با کمپین‌های تهاجمی از سوی دولت‌های منفعت طلب مواجه می‌شود که از خود در برابر نظارت دیوان دفاع می‌کنند. اما دیوان کیفری بین‌المللی جزئی از شبکه گسترده‌تری از مؤسسات است که قادر به اجرای عدالت در مورد جنایات بین‌المللی هستند.

برای دو دهه، منتقدان اصرار داشتند که دیوان کیفری بین‌المللی با کشورهای آفریقایی مانند «آزمایشگاهی» رفتار می‌کرد که در آن تحقیقات جنایات بین‌المللی را انجام می‌داد.

انتهای پیام/