شناسایی بقایای معماری چشمگیر در تپه گنج‌دره
به گزارش گروه جامعه ، حجت دارابی سرپرست گمانه‌زنی کاوش برای تعیین عرصه و پیشنهاد حریم تپه گنج‌دره هرسین گفت: کاوش بازنگری تپه گنج‌دره هرسین، کرمانشاه با هدف بررسی و مطالعه گاهنگاری زمان استقرار و اقتصاد معیشتی ساکنان آغاز شد.وی در ادامه افزود: کاوش در یک برش لایه‌نگاری در کنار گودال به‌جای‌مانده از کاوش قبلی اسمیت در حال انجام است و تاکنون منجر به شناسایی بقایای معماری چشمگیری شامل اتاقک‌های چینه‌ای و خشتی شده که بعضاً دارای شاخ و جمجمه حیواناتی مانند بز، گوسفند و گوزن در داخل خود هستند.
دارابی با اشاره به این نکته که براساس برنامه ، گمانه‌زنی برای تعیین عرصه و حریم گنج‌دره در کنار کاوش توسط هیئت مشترک ایرانی‌دانمارکی انجام می‌شود، افزود: اصولاً گنج‌دره از ماندگاری قابل توجهی در بقایای و شواهد باستان‌شناسی مانند معماری و اشیای گلی در مقایسه با دیگر محوطه‌های نوسنگی ایران برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که در برخی موارد ارتفاع اتاقک‌های به‌دست‌آمده نزدیک به 2 متر است.»
وی با ابراز تأسف از این که محل کاوش‌های بسیار گسترده قبلی در دهه‌های 50-1340 خورشیدی در پایان کار پر نشده، گفت: این امر باعث تخریب و فرسایش بیشتر محوطه در سال‌های گذشته شده است.
دارابی با اشاره به این که حفاری‌های غیرمجاز نیز باعث تخریب مضاعف محوطه شده است، گفت: امیدواریم با همکاری نهادهای مختلف بتوان در راستای حفظ این اثر بسیار مهم اقدامات علمی و حفاظتی و نیز فرهنگ‌سازی در بین مردم محلی انجام داد.
وی اظهار کرد: انتظار می‌رود نتایج نهایی این کاوش منجر به بازنگری دقیق اطلاعات پیشین ما از تپه گنج‌دره شود که این مهم پس از پایان کاوش و تحلیل شواهد و مدارک به دست آمده از آن ممکن خواهد شد.
این باستان‌شناس در ادامه افزود: «پیرو انعقاد تفاهم‌نامه پنج ساله بین دانشگاه رازی، دانشگاه کپنهاگ و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری کشور طرحی با عنوان «ردیابی تغییرات فرهنگی و محیطی: فراپارینه‌سنگی و نوسنگی در دره سیمره، زاگرس مرکزی» تعریف شده و از سال قبل با سرپرستی مشترک استادان گروه‌های باستان‌شناسی دانشگاه‌های مورد اشاره و با همکاری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه شروع شده است.
به گفته دارابی، این طرح به‌دنبال مطالعه چگونگی گذار جوامع از دوران گردآوری غذا و شکارورزی به شروع کشاورزی و تولید غذا در زاگرس مرکزی با نگاهی منطقه‌ای است تا بتواند نقش این منطقه را در مهم‌ترین اتفاق تاریخ زندگی انسان (انقلاب کشاورزی) روشن‌تر کرده و کفه ترازو را تا حدودی به‌سمت ایران سنگین کند.
وی با اشاره به تمرکز مرحله دوم این طرح بر بازنگری تپه معروف گنج‌دره هرسین گفت: با وجود کاوش‌های گسترده قبلی در این محوطه به سرپرستی فیلیپ اسمیت کانادایی در قبل از انقلاب و نیز با وجود اهمیت باستان‌شناسی آن، اطلاعات مختصر و ضدونقیضی به ویژه از نظر معیشت و گاهنگاری از گنج‌دره در دسترس است.
به گفته دارابی، این در حالی است که در سال‌های اخیر روش‌های جدید مطالعاتی در باستان‌شناسی دنیا رایج شده که در زمان کاوش‌های قبلی وجود نداشته است.