یک هنرمند تئاتری نمی‌تواند به جنگ بی‌توجه باشد

به گزارش گروه فرهنگی ، علی عمرانی که به‌عنوان نویسنده، کارگردان و بازیگر با نمایش «جنگ، نه» (No war) از ورامین در بخش مسابقه یازدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مریوان شرکت کرده است، درباره این نمایش، گفت: این نمایش، کاری با موضوع صلح است و تمام جنگ‌هایی که امروزه شاهد آن‌ها هستیم، همچون جنگ سوریه، اتفاق‌هایی که در فرانسه می‌افتد و ... را در بر می‌گیرد. در این نمایش، مردم نهایتا به صلح و آرامشی دعوت می‌شوند. کلیت نمایش به این صورت است اما شیوه نگاه من به این اتفاق‌ها، کمی متفاوت و نو است.

عمرانی درمورد شیوه اجرای نمایش «جنگ، نه» گفت: نمی‌توان تئاتر خیابانی امروز را در قالب چند شیوه‌ای که در گذشته وجود داشته است، گنجاند. گروه تئاتر «خلسه» سعی کرده است همواره در شرایط کاری، اتفاق خوبی را بر اساس زیبایی، واقعیت و اتفاق درست و منطقی‌ای که وجود دارد به تصویر بکشیم. هیچ‌گاه برای من مهم نبوده است که در این شرایط، از شیوه اجرایی مرسوم دور می‌شوم؛ ترجیح داده‌ام به شیوه اجرایی فکر نکنم بلکه به بهترین نحو کارم را انجام دهم.

نویسنده «جنگ، نه» درباره دلایل خود برای نوشتن این متن، گفت: اگر هنرمندی به فضای جنگ نپردازد، باید در هنرمند بودن او شک کرد. امروز اخبار را می‌شنویم و می‌دانیم در جای‌جای دنیا جنگ و خون‌ریزی و اتفاق‌های بدی می‌افتد؛ آیا می‌توانیم از این اتفاق‌ها بگذریم؟ برای من این کار امکان‌پذیر نبود. این نمایشنامه ارتباط به کودکان هم دارد چون وقتی اخبار را نگاه می‌کنم، می‌بینم پسر سه ساله‌ام هم کنارم نشسته است و این اتفاق‌ها را می‌بینم و پسرم را نیز کنارم هست؛ برای من بسیار سخت است که بتوانم این اتفاق‌ها را رها کنم. البته «جنگ، نه» نخستین کار من در این زمینه نیست، بسیاری از آثاری که اجرا می‌کنم، همین تم را دارند. در آثار قبلی‌ام به داعش، بمباران حلبچه و ... پرداخته بودم اما این‌بار بر روی موضوع جنگ به‌طورکلی کار کردم که مربوط به یک گروه تکفیری نمی‌َشود.

وی در ادامه افزود: اگر نام  هنرمند تئاتر خیابانی را یدک می‌کشم، باید از وجود خودم و هنرمند بودنم برای تئاتر خیابانی خرج کنم؛ اما متاسفانه برای بسیاری از دوستان تئاتری ما، اتفاقی برعکس می‌افتد؛ این دوستان از تئاتر خیابانی برای خود خرج می‌کنند؛ این افراد تئاتر خیابانی را به ابزاری تبدیل کرده‌اند که به‌وسیله آن بگویند قدرتمند هستند و با جبهه و باندی که دارند، می‌توانند چه کارهایی را رقم بزنند. اگر عرقی به تئاتر خیابانی وجود دارد، باید برای تئاتر خیابانی مایه بگذاریم؛ نه این‌که برعکس از تئاتر خیابانی استفاده کنیم. بسیار مهم است که در شرایط تاریخی امروز به مسائل جنگ توجه کنیم.

عمرانی گروه اجرایی نمایش را معرفی کرد: «جنگ، نه» کاری از گروه تئاتر «خلسه» است. نویسنده، کارگردان و طراح صحنه نمایش، خودم هستم و به همراه راضیه ده‌پایینی، رضا بهرامی، حامد عرب، مرجانه هوشمند، محمدامین پازکی، فواد منیرزاده، عاطفه خدام، کتایون اردانه، شایان قنادزاده، علی‌اکبر محمدیارلو، آرزو صراف‌رضایی، شاهین کیانی‌نژاد، دانیال ضیایی‌فر، محمد امین معینی‌فرد، مجید دریایی، ساره عباسی، آرزو دانایی، پیمان کریمی و علی‌یار عمرانی، گروه بازیگران نمایش را تشکیل می‌دهیم. راضیه ده‌پایینی و رضا بهرامی مشاوران کارگردان هستند و مرجانه هوشمند علاوه بر بازیگری، دستیار کارگردان نمایش نیز هست. راحله ده‌پایینی نیز طراحی لباس نمایش «جنگ، نه» را بر عهده دارد.

علی عمرانی که در بسیاری از دوره‌های جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان حضور داشته است، درباره این جشنواره گفت: نباید فراموش کنیم که بچه‌های خود مریوان این جشنواره را به وجود آورده‌اند. سپس بچه‌های تئاتری که در تهران بودند، دیدند جشنواره‌ای به نام مریوان وجود دارد، به این جشنواره رفتند، آن را پرورش دادند و جشنواره را به نقطه‌ای که الان هست، رساندند. دیگر جشنواره تئاتر مریوان به این صورت نیست که بگوییم تنها به این شهر تعلق دارد و تصمیم‌گیرنده کلیت و تمام مسائل این جشنواره باید مریوانی‌ها باشند. این بینش را غلط می‌دانم و اگر به این شکل پیش رود، این نگرانی به وجود می‌آید که مریوان را از فضای کشور جدا کنیم. مریوان به تمام بچه‌های تئاتر خیابانی تعلق دارد و از شرایطی که ۱۰ سال پیش داشت، خارج شده است. وقتی می‌گوییم جشنواره مریوان، منظورمان مکان برگزاری جشنواره نیست، این شهر به نام جشنواره تبدیل شده است. سال‌هاست که اتفاق‌های خوبی در مریوان رقم می‌خورد.

عمرانی ضمن اعلام این نکته که پیش از این هم انتقادهایی به جشنواره تئاتر مریوان وجود داشت، گفت: نباید مسائل را خیلی بزرگ کرد. یکی از مسائلی که در این جشنواره انتقاد اهالی تئاتر را برمی‌انگیخت، شیوه داوری‌ها بود. زمانی‌که شاگرد و استادی را همزمان بر صندلی داوری می‌نشانیم، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم آن‌ها دو رای داشته باشند؛ این دو، یک رای هستند. یک‌بار این اتفاق افتاد و درنهایت نظر استاد که بر هیئت داروان قالب بوده، پذیرفته شده است. این مسئله، سال‌هاست که در مریوان وجود دارد. امیدوارم این شرایط اصلاح شود. البته من در جریان آثاری که از سوی مریوان در جشنواره حاضرند، هستم؛ این افراد دوستان ما هستند و با آثارشان آشنا هستیم و می‌دانیم نمایش‌های خوبی هستند و معتقدم هیچ کاری با لابی‌گری به جشنواره راه نیافته است اما اگر کیفیت آثار مریوان در این حد بالا است، می‌توانستند نمایش شهرهای دیگر را از جشنواره حذف کنند و با همان ۱۰ نمایش از مریوان جشنواره را برگزار کنند.

وی در ادامه افزود: این مسئله در بسیاری از جشنواره‌ها وجود دارد. بچه‌های تئاتر خیابانی درک نمی‌شوند؛ مثلا داور جشنواره را از میان چهره‌ای مطرح سینما و تلویزیون انتخاب می‌کنند و به این فکر نمی‌کنند که این فرد، در کجای تئاتر خیابانی ایستاده است و از تئاتر خیابانی چه می‌فهمد. این فرد داور جشنواره حرفه‌ای تئاتر خیابانی می‌شود اما هیچ آگاهی از تئاتر ندارد چه برسد به تئاتر خیابانی! نمی‌دانند با ۱۴ بازیگر تئاتر کار کردند چه اندازه دشوار است و ایرادهای عجیب و غریب می‌گیرند؛ برای خود من در دهمین دوره جشنواره تئاتر مریوان، اتفاق جالبی افتاد؛ به من گفته شد در کار خود از آتش استفاده کردید اما نیروهای آتش‌نشانی را در کنار مکان اجرای خود نداشتید تا اگر اتفاقی افتاد، آن‌ها ورود کنند! این داور اساسا از شرایط تئاتر خبر نداشت که اساسا انجام دادن چنین هماهنگی‌هایی از عهده دبیر جشنواره هم برنمی‌آید چه برسد به کارگردان یک نمایش! کجا دیده شده است ماشین آتش‌نشانی در زمان برگزاری جشنواره تئاتری در مکان اجراها حاضر باشد؟! از مریوان توقع داریم به تئاتر خیابانی حرفه‌ای‌تر نگاه شود.