بارزانی جاده صاف کن تجزیه منطقه و عراق

به گزارش گروه بین الملل ، بر اساس توافق سایکس - پیکو که بر گرفته از نام کامل دو شخصیت با نام های فرانسوا ژرژ پیکو و مارک سایکس است،  حوزه نفوذ فرانسه از جنوب شرقی ترکیه شامل شهرهای سیواس، دیاربکر، ماردین، آدانا، مرسین آغاز می‌شد و تا شمال عراق موصل، رواندوز و سپس سوریه تا حلب و دمشق و لبنان ادامه می یافت.

انگلیس نیز سهم خود را از مناطق جنوبی و مرکزی عراق (کرکوک، بغداد، بصره) و سپس کویت و نواحی حاشیه خلیج فارس، عربستان، فلسطین و اردن گرفت و بر آنها سلطه یافت.

روسیه هم از این طرح سهم داشت و شرق ترکیه که شامل بخشی از سواحل دریای سیاه تا مرزهای ایران و آذربایجان می‌شد، به روسیه رسید.

خوابی که در طرح محرمانه سایکس - پیکو برای غرب آسیا و کشورهای عربی منطقه دیده شده بود، دردسرهای بعدی را به همراه داشت به گونه ای که پس از خروج این کشورها و پایان سلطه، جا پاهایی که از آنها باقی مانده بود، دردسرهای سال های آینده را شکل داد.

مرزهایی که با طرح سایکس - پیکو تعیین شده بود، مرزهای اختلاف و درگیری بود، به گونه ای که یکی از اهداف اصلی این طرح گذاشتن اختلافات مرزی میان اکثر کشورهای منطقه بود تا درگیری و اختلاف میان آنها همواره باقی باشد و بهانه ای برای حضور قدرت ها وجود داشته باشد.

تقسیماتی هم که در این طرح در نظر گرفته شده بود حتی مسائل قومیتی را هم در نظر نداشت چرا که با این تقسیمات سعی داشت یک اختلاف بزرگ و ظرفیت بالقوه را در منطقه باقی بگذارد.

اکنون پس از گذشت 100 سال از آن واقعه بار دیگر کشورهای سلطه گر طرح هایی را برای منطقه ریخته اند که سعی دارد تقسیم بندی های تازه با مرزهای جدید در غرب آسیا ایجاد کند.

بسترهای آن آماده شده، جنگ هایی که اکنون در غرب آسیا و به ویژه در سوریه و عراق و حتی یمن در گرفته و در آن گروه های تکفیری نقش دارند، برای پیاده کردن سایکس - پیکو 2 در منطقه است.

رسانه های غربی هم زمینه را برای افکار عمومی آماده کرده اند خفقانی که هم اکنون در میان کشورهای عربی منطقه سایه انداخته به همین خاطر است.عراق چند پارچه شود، سوریه چند تکه و یمن نیز به چند منطقه تبدیل گردد.

عراق و منطقه کردستان آن دراولویت است. این خطه از خاک عراق سال هاست که خودمختار گشته گرچه نام عراق بر روی آن هنوز هست، اما اکنون شرایط به گونه ای است که در واقع خودمختاری تبدیل به جدایی شده است. هر چند باید روند قانونی هم در این زمینه طی شود.

برای همین است که بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق بارها و بارها می گوید؛ عراق عملاً تجزیه شده و طائفه ها مرزهای آن هستند.

بارزانی در ادامه سخنان خود درخواست کرد که یک گفتگوی جدی میان اقلیم کردستان و بغداد برای رسیدن به راهکار صورت گیرد و در غیراین صورت ما برادر و همسایه های خوبی هستیم.

بارزانی همچنین گفت: در شرایط کنونی مرز و حاکمیت معنا ندارد و توافق سایکس پیکو به پایان رسیده است و از جامعه جهانی می خواهم که مسئولیت خود را برای یافتن راه حل برای عراق برعهده گیرند و بر ادامه رنج های مردم عراق پای فشاری نکنند.

بارزانی اکنون نقش یک عامل را برای تجزیه منطقه به ویژه عراق بازی می کند و از پایان توافق سایکس پیکو سخن می گوید که پایان آن آغاز سایکس پیکوی دیگری است.

مسعود بارزانی شاید هنوز رسماً اعلام استقلال نکرده است چون می داند که مخالفین سرسختی در منطقه دارد، اما سعی دارد با تکرار آن شرایط را هم فراهم سازد و سرانجام دست به این اقدام حماقت آمیز بزند.

اما یک تفاوت بزرگ در شرایط کنونی غرب آسیا و شرایط 100 سال پیش منطقه وجود دارد و آن حضور کشورهای قدرتمند منطقه ای از جمله ایران است که بارها تأکید کرده اجازه تجزیه عراق را نخواهد داد. حتی مخالفت شدید خود را با تجزیه سوریه اعلام کرده است.

اکنون در منطقه کردنشین سوریه حالتی مانند کردستان عراق با شدت کمتر ایجاد شده است. کردهای سوریه همچنان به وجود دولت مرکزی و ماندن اسد نیاز دارند آنها به خوبی می دانند که اگر به انسجام سوریه پایبند نباشند، ماندگاری آنها هم دوامی نخواهد داشت اما کردهای سوریه هم اگر هنوز خواهان استقلال نباشند، خودمختاری را خواهان هستند.

اما کردهای ترکیه، آنگونه که از تحلیل ها و رفتارهای آنها بر می آید، کردهای این کشور تجزیه و جدایی را دنبال نمی کنند بلکه خواهان حق و حقوق شهروندی خود زیر چتر کشور خود هستند. تنها کافی است که دولت مرکزی اندکی به خواسته های آنها توجه کند و برخی از این خواسته ها را هم برآورده سازد آنگاه کردهای ترکیه همچون دیگر مردم این کشور به زندگی عادی خود ادامه خواهند داد اما دولت اردوغان برخورد قهری با آنها را در پیش گرفته و باعث شده است تا «پ ک ک» هم سلاح زمین گذاشته را بار دیگر بردارد. شرایط مناطق کردنشین ترکیه بسیار وخیم است به گونه ای که مانند شهرهای جنگ زده شده است.

کردستان عراق اکنون برای دولت مرکزی در شرایط بحرانی کنونی تبدیل به یک معضل شده، نبود یک دولت مقتدر مرکزی در این کشور و جنگ های داخلی و حضور عناصر تروریستی تکفیری داعش در عراق اوضاع را در این کشور به هم ریخته است. در چنین شرایطی است که مسعود بارزانی فضا سنجی می کند و هر بار از استقلال و تجزیه اقلیم کردستان از عراق سخن می گوید تا واکنش ها را ببیند.

واکنش غرب و آمریکا به تصمیم بارزانی می تواند تا اندازه ای آینده این خطه را روشن کند. مخالفت یا موافقت آمریکا با چنین اتفاقی تأثیر گذار است. گرچه آمریکایی ها خود از سال های گذشته تاکنون دنبال ایجاد کشوری به نام کردستان بزرگ را در سر داشتند، اما به این خواسته پلید خود تاکنون نرسیده اند. دراین میان جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای ذینفع در ماجراست. تصمیم و نظر ایران مهم و تأثیر گذار خواهد بود. مخالفت ایران تاکنون باعث شده است تا تجزیه عراق صورت نگیرد.

پاسخ به سخنان مسعود بارزانی از مجاری رسمی جمهوری اسلامی ایران آن هم به طور قاطع می تواند مانعی بر سر راه طرح تجزیه عراق از کردستان این کشور شود. اگر مسئولین دستگاه سیاست خارجی با برآوردهای خود با چنین اتفاقی مخالف هستند، موضع قاطع ایران می تواند تکلیف عراق را هم مشخص کند.

رهبر معظم انقلاب سال گذشته در دیدار رئیس جمهور عراق تأکید کردند؛ نباید فضا بگونه ای شود که امریکایی ها به خود جرأت دهند تا به‌صورت علنی صحبت از تجزیه عراق بکنند.  چرا باید کشوری همچون عراق که کشوری بزرگ، ثروتمند و صاحب تاریخ هزار ساله است، تجزیه و به مناطق کوچکتر تقسیم شود، تا همواره در معرض اختلاف و نزاع قرار گیرد.

جمهوری اسلامی ایران در واقع درکنار خود یک مشکل و معضل تازه ای را نمی خواهد. تجزیه عراق و جدا شدن کردستان این کشور باعث نفوذ و حضور عناصری از دیگر رژیم ها از جمله اسرائیل می شود. اختلافات میان رژیم حاکم در کردستان عراق با دولت مرکزی عراق بالا می گیرد و همواره میان آنها درگیری خواهد بود.

اتفاقاً شرایطی که در منطقه به وجود آمده ایجاب می کند تا همه اقوام در عراق از جمله کردها کنار هم قرار بگیرند تا بتوانند بحرانی که برای آنها ایجاد شده از سر بگذرانند. ساز مخالف زدن از سوی مسعود بارزانی اوضاع را در منطقه و عراق وخیم تر می کند.