شهرام مکری: امروز مرزی بین تئاتر و سینما وجود ندارد

به گزارش گروه فرهنگی ،به نقل از روابط عمومی برنامه سینمای ایران  پنجشنبه شب ششم اسفندماه به نقد و بررسی فیلم «اشکان و انگشتر تبرک» با حضور شهرام مکری، علی سرابی، رضا بهبودی و نیما حسنی نسب (منتقد ) پرداخت و در بخش دوم میزبان کریستف رضاعی با موضوع بررسی موسیقی فیلم بود.
 
«هجوم» پرفروش ترین فیلم سال خواهد شد

 بنا بر این گزارش، در ابتدای برنامه شهرام مکری درباره سینمای مستقل گفت: یکی از بحث ها در سینمای ایران رسیدن به تعاریف برای اصطلاحاتی همچون سینمای مستقل آوارنگارد و ... است.
 
وی با بیان اینکه یکی از بینندگان برنامه سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر بوده است ادامه داد: باید بگویم که در جشنواره فیلم فجر هنوز نمی دانیم که این رویداد فرهنگی باید پوشاننده کدام بخش از سینما باشد.
 
کارگردان فیلم«ماهی و گربه» گفت: سینمای مستقل در سیستم تولید سینمای آمریکا شکل گرفت و منظور آنها از مستقل، مستقل از تولید استودیویی است وطبق این تعریف فیلم مستقل به فیلمی گفته می شود که کارگردان به عنوان متخصص کارش را انجام می دهد و تصمیم گیری درباره پخش آن بر عهده کمپانی است.
 
مکری با بیان اینکه در سینمای مستقل آمریکا فیلم ترسناک و پلیسی مستقل هم می بینیم، ادامه داد:  تعریف فیلمسازان مستقل در ایران یعنی فیلمسازی که با دولت کار نمی کند . برخی فیلمسازان معتقدند چون مستقل فکر می کنند یعنی در اندیشه مستقل هستند سینماگر مستقل هستند.اگر این تعریف ها را مبنا قرار دهیم باید بگوییم فیلم مستقل ساختن امتیاز نیست.
 
وی ادامه داد: من معتقدم کمپانی سینمای زنجیره ای دارد یعنی فیلمی که تولید می کند را سریع پخش کند اما در ایران چنین چیزی وجود ندارد.

کارگردان «اشکان و انگشتر متبرک»  درباره سمت و سوی خود به سمت فیلمسازی مستقل توضیح داد : برخلاف آدم هایی که در دهه 60 کار فیلمسازی انجام می دادند ما با هجوم فیلم در خانه هایمان مواجه شدیم و درباره فیلم های روز دنیا زیاد می خواندیم که تاثیر زیادی در فیلمسازان دوره من افتاد. این اتفاقی بود که در فیلمسازان دنیا هم می افتاد یعنی سینمای دهه 90 یکی از ویژگی هایش این بود که تاثیرگذاری زیادی بر روی خود سینما داشت.
 
مکری خاطرنشان کرد: گاهی می شنوم که می گویند جوان های امروز بیشتر در گوشی های موبایل زندگی می کنند تا اجتماع و من معتقدم این خود مدلی از زیست اجتماعی است. فیلم «بیست و یک اینچ» درباره تاثیر تلویزیون و رسانه هست این جریانی است که فیلمسازان امروز به آن نگاه می کنند.
 
وی ادامه داد: یک فیلم کوتاه ساخته بودم که در جشنواره فجر هم نمایش داده شد و جایزه هم گرفت و یکی از داوران جشنواره  در آن سال علیرضا شجاع نوری بود که بعد از آن جشنواره ایده ساخت فیلم نابینایان ازیک طلافروشی را به من داد. البته من بازی گوشی های خودم را هم در فیلمنامه وارد کردم. قرار بود  اینکار را باهم شروع کنیم اما شجاع نوری درگیر پروژه بزرگی شد و نشد باهم همکاری کنیم.
 
مکری درباره  حضور بازیگران تئاتری در فیلم «اشکان و انگشتر متبرک» گفت: علی سرابی در تئاتر بازیگر خوبی است و علی سرابی هم که امروز شهرت زیادی در سینما بدست آورد البته در فیلم انگشتر اولین باری بود که در سینما حضور پیدا کرد و رضا بهبودی هم به همین شکل ، اولین فیلمش بود اما  امروز هرکدام از آنها  در سینما تبدیل به بازیگران بزرگی شده اند.
 
وی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه در این فیلم به نوعی فقر تولید وجود دارد؟ پاسخ داد:  ایا با روندی که سینمای ایران پیدا کرده که فیلم اول کارگردان ها پرهزینه است طبیعی است؟آیا در همه دنیا همه فیلم اولی ها می توانند با بهترین بازیگرن و بودجه فیلم بسازند. در زمان ساخت اشکان فیلم اول مفهوم فیلم لوباجت را داشت.
 
مکری درباره روش خاص فیلمسازی خود نیز گفت: مدل فیلمسازی من یعنی چیزی که نگاهش به سینما پر رنگ تر است تا به طیف گسترده و انبوه مخاطب دست پیدا کند. اگر سعی کردم  به دنبال این طیف فیلم بروم  میخواستم به سوالات خودم درباره سینما پاسخ دهم. به جای اینکه  به ذائقه بازار ایران که نمی توانم تشخیص دهم که چه چیزی می خواهد.
 
وی درباره فروش بالای «ماهی و گربه» نیز گفت: دلیل اصلی فروش بالای فیلم این بود که مخاطب چیزی خارج از آن چیزی که تا به حال دیده بود را می دید. وقتی فیلم ها به مخاطب اجازه گفتگو نمی دهد همان جا پرونده اش بسته می شود و مخاطب فیلمی را دوست دارد که فرصت حرف زدن را بدهد جامعه ایرانی نیاز به فرصت حرف زدن دارد.
 
وی ادامه داد: یادم می آید وقتی می خواستم فیلم «اشکان و انگشتر متبرک» را شروع کنم به علیرضا شجاع نوری گفتم می خواهم با زمان و پلان هماهنگ شوم  تا متوه شوم چطور اتفاق می افتد. ایده فیلم ماهی و گربه از فیلم «محدوده دایره» شروع شد که  در آن به دنبال ساختار فرمی می گشتم.
 
مکری درباره فعالیت های جدید خود نیز گفت: درحال پیش تولید  فیلم «هجوم» هستم و از 15 اسفند وارد لوکیشن می شویم که داستان آن در باره یک قتل است که چند مامور درحال تحقیق درباره قاتل هستند که در این فیلم سعی دارم به مخاطب نزدیک شوم و فکر می کنم پرفروش ترین فیلم سال خواهد شد.
 
مکری گفت: تفکیکی به نام بازیگر تئاتری و سینمایی نداریم و در 10 سال اخیر این تفکیک برداشته شده است. تئاتر مخزن خوبی برای بازیگری است همانطور که بازیگرن سینما هم در تئاتر به خوبی درخشیده اند. تئاتر امروز به سینما نزدیک شده است وقتی بازیگری در تئاتر کوهستانی بازی می کند می توان تصورمان این باشد که در تئاتر شکلی از سینما را ببینیم. همانطور که در جشنواره فیلم فجر امسال هنوز این بحث وجود دارد که  فیلم «ایستاده در غبار» مستند است یا داستانی. این امر نشان دهنده این است که این مرزها به هم نزدیک شده است.
 
وی درباره فیلم های امسال جشنواره نیز گفت: همه فیلم های هنر و تجربه امسال جشنواره فیلم فجر را دیدم  و به نظرم فیلم های خوبی انتخاب شده بودند.
 
مکری از متولیان سینمای مستقل در ایران است

نیما حسنی نسب (منتقد) گفت:  شهرام مکری از معدود فیلمسازانی است که علاوه بر کارگردانی در حوزه کار خود صاحب نظر است و علاوه بر آن مکری از متولیان موضوع سینمای مستقل است.
 
وی ادامه داد:هر چیزی در جهان و تاریخ موجودیتی دارد که ما هم ترجمه ایرانی از آن داریم. سینمای مستقل را اگر با همه جوانب بخواهیم توضیح دهیم  ابتدا باید ببینیم در ایران سینمای مستقل یعنی چه؟
 
حسنی نسب گفت: فیلم اجتماعی الزاما فیلم خوبی نیست در مورد فیلم مستقل هم همین اتفاق می افتد . سینمای مستقل در ذات خود جریانی اعتباری در مقابل یک جریان دیگر است. در سینمای بعد از انقلاب وقتی مفهوم کمپانی نداریم سینمای مستقل هم ملموس نمی شود.
 
وی درباره سینمای مستقل گفت: در دنیا بخشی از سینمای مستقل سخت افزاری است وشاید سینمای مستقل تعریف محدود در مورد کسانی دارد که با ابزارهای کوچک فیلم های متفاوت می سازند.
 
این منتقد سینما ادامه داد: مکری و فیلم اشکان و انگشتر شروع کننده جریانی در سینمای ما بود که سینمای ما را از نظر بصری و زیبایی به سینمای روز دنیا نزدیک کرد.در جشنواره امسال هم دیدیم که فیلم های امسال به گرامر روز تا اندازه ای نزدیک بودند.
 
بازی تئاتری و سینمایی نداریم

علی سرابی بازیگر فیلم «اشکان و انگشتر تبرک» گفت: این فیلم اولین کار من در سینما بود و تا قبل از این فیلم من عادت به نمایشنامه خواندن کرده بودم. علت حضورم در این فیلم این بود که تا حدودی مکری را می شناختم ضمن اینکه بازیگران دیگر این فیلم هم تئاتری بودند و همین موضوع من را مشتاق تر برای حضور در این فیلم کرد.
 
وی درباره حضورش در سینما نیز گفت: حضوربازیگران سینما در تئاتر و برعکس خوب است و بازیگران تئاتر در سینما بسیار خوب عمل کردند نمونه مطرح  نوید محمدزاده است که بسیار خوب کار کرده و موفق بوده است.
 
سرابی گفت: در طول این سال ها پیشنهادات زیادی برای نقش های اول و دوم داشتم اما صبر کردم تا به نقشی که دوست دارم برسم که خوشبختانه این اتفاق افتاد و سال گذشته نقش اصلی را در فیلم«  خشکسالی و دروغ» داشتم اما متاسفانه دستخوش سانسور شد.
وی ادامه داد: امیدوارم در دولت تدبیر و امید سوء نگاه ها برطرف شود و این فیلم اکران شود.
 
سرابی درباره مرزبندی بین بازیگر سینما و تئاتر نیز توضیح داد: به نظرم بازی به نام بازی تئاتری و سینمایی نداریم و اینها به نوعی اغراق است. اگر توجه کرده باشید بازیگران بزرگ ما مثل انتظامی و فنی زاده  و تا به امروز نوید محمدزاده همه تئاتری بودند .
 
وی با بیان اینکه سینما را دوست دارد ادامه داد: تا به امروز دو اثر سینمایی را بازیگردانی کردم . ابتدا فیلم دهلیز که  بهروزشعیبی خواست در هدایت بازیگران کمک کنم و خوشبختانه موفق هم شد و اثر دیگر فیلم« ملبورن »به کارگردانی نیما جویدی که  پیمان معادی از من خواست  تا به عنوان بازیگردان حضور داشته باشم . البته برای من بیشتر از بازیگردانی تجربه در سینما و اینکه دنیای سینما را بهتر بفهمم مهم بود.
 
سرابی همچنین گفت: امسال یک  فیلم کوتاه خواهم ساخت و علاوه بر آن فیلمنامه خوبی از محمد یعقوبی دارم که فیلم بلندی است که به دنیال تهیه کننده برای ساخت آن هستم.
 
وی درباره فعالیت های این روزهای خود نیز گفت: درحال حاضر سر اجرای تئاتر «در خواب دیگران» به کاگردانی نادر برهانی مرند هستم که نمایشنامه بسیار جذابی دارد.
 
موسیقی ناگفته ها و نادیده‌های فیلم است

کریستف رضاعی درباره موسیقی فیلم  و ضورت آن گفت: درهمه فیلم ها موسیقی و صدا را داریم اما اهمیت صدا مهمتر از موسیقی است .
وی ادامه داد:  سینما تخیل است و می تواند تصویر اجتماع ما باشد و نقش موسیقی در این زمینه مهم است. همانطور که می دانید همه ما عاشق شدیم، گریه کردیم اما هیچ وقت اتفاق نیافتاده که  در این لحظات موسیقی داشته باشیم اما فیلم این امکان را به ما می دهد زیرا فیلم یک تخیل است.
 
رضاعی با بیان اینکه سکوت هم موسیقی است، ادامه داد: سکوت بین موسیقی می تواند موسیقی باشد اما اگر سکوت ممتد باشد موسیقی نیست بلکه زندگی است. من معتقدم موسیقی به صحنه فیلم رنگ دیگری می دهد و همانطور که  فیلم شامل دوربین و مونتاز است دارای موسیقی هم است و همه اینها قرار است یک اثر هنری از ذهن یک کارگردن را مطرح کند که موسیقی هم جزئی از آن است.
 
وی ادامه داد: شاید تصورمان بر این باشد که در فیلم موسیقی اهمیت زیادی ندارد اما اگر فکر کنیم که فیلم قرار است داستانی را بیان کند قطعا موسیقی می تواند جزئی از داستان باشد درواقع موسیقی ناگفته ها و نادیده های فیلم است. موسیقی می تواند ادامه یک تفکر باشد  بنابراین با موسیقی می توان یک تصویر دیگری به یک داستان داد.
 
رضاعی گفت: موسیقی جزئی از فیلم و انتخاب کارگردان است و اینکه موسیقی در فیلم شنیده شود یا نشود خواسته کارگردان است. در صنعت سینمای آمریکا موسیقی نقش مهمی دارد  و گاهی وقتی آهنگسازی کار خاصی انجام می دهند که همه را متوجه خود می سازد.
 
وی درباره موسیقی فیلم هایی که کار کرده نیز گفت: از زمانیکه فیلم اکران می شود و تا زمانیکه ساخت آن تمام می شود معمولا با عکس العمل های متفاوتی مواجه می شویم. موسیقی «در دنیای تو ساعت چند است» نمونه ای است که موسیقی آن بسیار دیده شد و مورد استقبال قرار گرفت همچنین موسیقی فیلم «کنعان» که موفق بوده و اولین تمی بود که ساختم. باید یادآور شوم که همیشه یک عشق و صداقتی در این ساخت موسیقی هایم انجام می دهم  به همین دلیل هم هیچ وقت از ساخت موسیقی هایم پشیمان نمی شوم.
 
این آهنگساز گفت: اولین موسیقی فیلمی که ساختم «فاتح » بود که  در استودیو پاپ با مغناطیسی ضبط کرده بودیم که مشکلات خاص خودش را داشت اما الان دیگر به آن شکل نیست امروز دقت بالا می رود و سرعت بیشتر شده  اما خطرش این است که بلافاصله به موسیقی می رسیم و این موجب می شود فکر و اندیشه روی موسیقی وجود نداشته باشد درحالیکه این کار زمان برای خلق یک اثر بسیار مهم است.