تجلیل از دانشجویان مولف در آئین اهدا جایزه کتاب سال دانشجویی
در ابتدای این مراسم، پورعلی معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در سخنانی با خیرمقدم به حاضران اظهار داشت: عرصه کتاب این روزها حال و روز خوبی ندارد. کتاب موضوعی است که تعالیم دینی ما نیز اهتمام ویژه‌ای به آن داشته‌اند اما وضعیت آن با جایگاه درخور اعتنایش فاصله زیادی دارد و طبیعی است که وقتی این وضعیت به سامان نیست نمی‌توان انتظار توسعه داشت.
وی افزود: سطح مصرف کتاب در حال حاضر در کشور ما نگران کننده است و کتاب مبدل به یک کالای اجتماعی مهجور شده است. باید اذعان داشت که با ادامه این وضعیت نمی‌توان امکان تحقق سرمایه‌های فرهنگی و شهروندان مسئول را در جامعه داشت.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی تصریح کرد: آمارها نشان می‌دهد که میزان مصرف فرهنگی دانشجویان ایران به آن اندازه نیست که شاهد حضور نسل‌هایی به عنوان مصرف‌کننده کتاب در کشور باشیم و این رویه و تداومش پیام آور وضعیت نامساعدی در حیات فرهنگی ایران است، در چنین وضعیتی باید ارزش خلاقیت دانشجویان در شکل‌دهی به چنین سرمایه‌ای را بیشتر دانست و جشنواره کتاب سال دانشجویی نیز به دنبال همین مساله است.
توسعه کتابخوانی برپایه خانواده‌ها
در ادامه این مراسم غلامعلی افروز استاد ارشد دانشگاه تهران نیز در سخنانی اظهار داشت: در هفته کتاب خیلی‌ها به بهانه‌های متعدد عنوان می‌کنند که فرهنگ مطالعه در کشور ما مورد توجه اندکی است و به تبع آن گفته می‌شود که کتاب زینت المجالس خانه‌های ما شده است. این پدیده صحت دارد اما سوال این است که برای رفع آن باید چه کار کرد؟
رئیس اسبق دانشگاه تهران ادامه داد: به باور من برای اصلاح این وضعیت باید به خانواده و مدارس بازگردیم. باید هر هفته یا ماهی دو نوبت معلمان و والدین ما کتاب بخوانند و برای دانش‌آموزان و فرزندانشان نقل کنند. وقتی بچه‌ها از مطالعه لذت ببرند، چهره‌ها گشاده و افراد شیفته کتاب می‌شوند. خانواده و معلمان ما فرهنگ آفرین هستند و به باور من کشوری فرهنگی خواهد شد که فرزندانش آرزو کنند که معلم شوند. بر همین اسا در کشورهای توسعه یافته معلمان از باسواد ترینو موثرترین افراد جامعه انتخاب می‌شوند اما در کشور این رویه را نداریم و برعکس با پدیده‌هایی مانند سرباز معلم یا معلمان شرکتی روبروییم.
افروز تاکید کرد: حاکمیت تعامل کلامی در گرو تولید پیام است و لازمه این کار نیز مطالعه و کتابخوانی است. برای توسعه کتابخوانی باید برنامه‌های ما برای این منظور خانواده محور تعریف شود. البته باید در این میان به دنبال ترویج کتاب‌هایی باشیم که حرف‌های زیادی برای گفتن دارد نه کتاب‌هایی که وقتی ناشری در خارج از ایران بخواهد ترجمه‌اش کند ببیند که بخش عمده‌ای از آن کپی برداری از کتاب‌های دیگر است.
مشارکت نهاد کتابخانه‌ها در کتاب سال دانشجویی
محمد الهیاری فومنی معاون توسعه امور کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز در این نشست ضمن تجلیل از برگزاری این مراسم از برنامه نهاد برای خرید آثار برگزیده این جشنواره خبر داد.
عادل تقوی سرپرست انتشارات جهاد دانشگاهی و دبیر این جشنواره نیز در ادامه این مراسم در سخنانی اظهار داشت: بیست و دومنی دوره کتاب سال دانشجویی در شش گروه اصلی و یک بخش ویژه پذیرای آثار دانشجویان بود و مفتخریم که اعلام کنیم امسال نسبت به تمام دوره‌های فبل این جشنواره از تعداد بیشتری از آثار استقبال کرده‌ایم.
به گفته وی در این دوره از جشنواره ۵۹۴ اثر پذیرفته شده و در ۴ مرحله داوری شد. از این یمان ۵۰ درصد آثار مرتبط با حوزه علوم انسانی بوده و سایر گروه‌ها مانند سال قبل اثر داشتند. از این تعداد اثر ۸۲ درصد مولفان داشنجویان دانشگاه‌های دولتی و ۱۷ درصد دانشجوی دانشگاه‌های غیر دولتی و یک درصد نیز دانشجویان خارج از ایران بوده‌اند.
نزاع سیاسی را کنار بگذرایم و به فکر توسعه باشیم
حمید رضا طیبی رئیس جهاد دانشگاهی نیز در بخش دیگری از این مراسم در سخنانی اظهار داشت: گزارش این دوره از جشنواره حاکی از آن است که کیفیت آثار در رشته‌های فنی. و مهندسی کاهش داشته است. من از این وضعیت استنباط می‌کنم که کارهای پژوهشی ما به طور عمده مورد یناز جامعه نیست و سرعت فعالیت علمی در کشور نیز به طور کلی کم شده است. به باور من نباید سطح پژوهش در جامعه را به این خاطر تنزل داد بلکه باید برای حل این معضل توان جامعه را ارتقاء بخشید.
طیبی ادامه داد: ما باید جامعه را دانش‌بنیان اداره کرده و بر همین اساس از تولیدات با کیفیت داخلی نیز حمایت کنیم. اگر این اتفاق روی دهد صنعت گران ما خودشان مجبور خواهند بود به جامعه دانشگاهی رجوع کنند اما اگر بخواهیم برای توسعه علمی نیز با دید سیاسی عمل کنیم و سیاستمداران ما همچنان بخواهند حاشیه‌ها را متن کشور کنند راه به جایی نخواهیم برد. نخبگان سیاسی باید به جای این بحث‌های حاشیه‌ای؛ در موضوع برنامه ریزی برای پیشرفت کشور به همدلی و توافق برسند و متفق القول شوند. من امیدوارم که بتوانیم در موضوع پیشرفت کشور به زودی به وفاق ملی برسیم. دولت در این میان وظیفه دارد که از تولید با کیفیت داخلی حمایت کند و البته این کیفیت باید تضمین شود.
تجلیل از رئیس دایره المعارف بزرگ اسلامی
در بخش پایانی این مراسم نیز از سید محمد کاظم موسوی بجنوردی رئیس مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی تجلیل شد که به علت کسالت شدید قادر به حضور در این مراسم نشده بود.
در ابن مراسم سید محمود دعایی سرپرست موسسه اطلاعات در سخنانی با اشاره به آشنایی خود با پدر موسوی بجنوردی در نجف و نیز شخص وی در قم گفت: آقای بجنوردی از جمله مبارزانی بود که پیش از رسیدن به بلوغ جسمی توانسته بود نبوغ خود را بروز دهد و از محضر شهید صدر در عراق بهره ببرد. وی در همان دوران نوجوانی یکی از اعضاء حزب الدوعه الاسلامی عراق نیز شد که بعد از سقوط صدام توانست زمام امور عراق را بر دست بگیرد.
دعایی با اشاره به آشنایی با بجنوردی در دوران طلبگی در مدرسه آیت‌الله بروجردی قم گفت: ایشان در جوانی در ایران حزب ملل اسلامی را تاسیس کرد و به خاطر فعالیت در آن به اعدام محکوم شد. پدر بزرگوارش از شهید حکیم در آن دوران می‌خواهد برای اجرا نشدن حکم وساطت کند و شهید حکیم نیز علی رغم میلش با دربار تماس گرفته و درباره ایشان و تذکر می‌دهد. گویا در آن تماس به ایشان اعلام می‌شود آقای بجنوردی برای رژیم در حکم ارنستو چگوارا است ولی با این حال به خواست ایشان حکم اعدامش به حبس ابد تقلیل پیدا می‌کند.
به گفته دعایی آقای بجنوردی تلفیقی است از دو خصلت مبارزه مسلحانه و مبارزه ایدئولوژیک علیه رژیم پهلوی که در هر دو زمینه توانسته موفق عمل کند.