معاون وزیر علوم:کاهش رشد پیشرفت علم بخاطر تحریم‌ها بوده/رئیس کمیسیون آموزش:تحریم در سالهای گذشته هم بود، اما رشد علمی خوبی داشتیم
به گزارش خبرنگار اجتماعی میزان، ضیاءهاشمی، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم و محمد مهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شب گذشته در برنامه "نگاه یک" شبکه یک، به بررسی دلایل کاهش روند رشد علمی دانشگاه های کشور در سطح جهانی پرداختند.
بنابراین گزارش معاون وزیر درمورد نگرانی ها درخصوص کاهش سرعت علمی کشور گفت: دغدغه رشد علمی یک دغدغه ملی است و دغدغه جدی است؛ به جهت اینکه سرنوشت کشور به ویژه آینده معیشت مردم بر اساس وضعیت فعلی علم در کشور ترسیم می‌شود. در همه کشورهای دنیا، میزان قدرت و سرعت پیشرفت‌شان با میزان قدرت علمیشان هم خوانی دارد. در جامعه ما هم امروز هم هرچه بتوانیم از سطح علمی بالاتری برخوردار باشیم این امیدواری را داریم که در آینده زندگی بهتری داشته باشیم.
وی با بیان با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری، که اگر یک کشور مقتدر می‌خواهیم بایستی کانون علم یعنی دانشگاه قوی شود، افزود: همواره ایشان این دغدغه را مطرح کردند که باید مراقب باشیم،سرعت رشد علم کم نشود و یا حرکت علم دچار افت نشود.به دلایلی روند رشدی که از 15 سال پیش در کشور شروع شد،در سال های اخیر دچار کندی شد. یک بخش کار روال طبیعی است؛ به جهت اینکه وقتی ظرفیت‌های علمی را استفاده کرده و از ظرفیت‌های خالی بهره می گیریم، روند رشد تسریع می شود.
هاشمی تصریح کرد: از سالهای 79-80 این حرکت شروع شد و اهتمامی در کشور بوجود آمد. سهم ما از تولید علم در حد 0/2 بود و روند صعودی را آغاز کرد و تقریباَ سالی 0/1 درصد افزایش پیدا کرد تا به حدود 1.36 در سال 1390 رسید. یعنی روند رشدی را در بازه زمانی 11-10 ساله داشتیم.
وی با بیان این مطلب که از مقطعی به ادله مختلف این روند کمتر شد اظهار کرد:دقیقا طبق آمارهای موجود از سال 2011 سرعت پیشرفت علم در کشور کند شد. بخشی از علت این کندی به دلیل این بود که وقتی می خواستیم مثلا از رتبه 40 به رتبه 30 برسیم، رقبایمان اینقدر قوی نبودند و سریع تر این روند را طی کردیم ولی وقتی به رتبه مثلا 20-30 می رسیم، دیگر رقابت شدید می‌شود و ظرفیت‌های خالی ما پر می شود،یعنی از ظرفیت های مانده استفاده شده و به طور طبیعی سرعت کم می شود.
معاون وزیر ادامه داد:بخش دیگری از دلیل کندی رشد علم این بود که ما سرمایه گذاری کافی در مورد زیر ساخت‌ها نداشتیم. لذا ما می‌بینیم که الان در دانشگاه‌ها و مراکز علمی امکانات و تجهیزات ما فرسوده شده و آنطور که بایسته وشایسته توانمندی علمی و فکری و خلاقیت دانشمندان ما است، امکانات و زیر ساخت ها در آن حد نیست و این دغدغه ای است که دولت مجلس و همه قوا دارند.
هاشمی درباره تاثیر انگیزه اساتیدو امکانات آنها بر کاهش سرعت رو به رشد علم در کشور توضیح داد و گفت: بهر حال وقتی روند اقتصاد کشور، روند کندی داشته باشد ، علم هم به عنوان عنصر اجتماعی نیم تواند متاثر از روند اقتصاد نباشد. وقتی ما تحریم هایی را داشته باشیم،طبیعتا در بخش‌های مختلف اثر می گذارد که یکی از آنها مراودات علمی و تولیدات علمی است.
بنا بر این گزارش رئیس کمیسیون آموزش مجلس در پاسخ به سخنان هاشمی، معاون وزیر علوم درباره تاثیر تحریم‌ها بر کاهش رشد علمی کشور گفت: با فرمایشات دکتر موافق نیستم، این ادله در سالهای قبل از آن هم بود مثلا در سال هایی 84 که بند مسئولیت وزارت علوم را گرفتم خیلی روند علم در کشور شتابنده نبود، بر اثر رهنمودهای مقام معظم رهبری در این باره و از سال 84 ، شیب رشد علمی کشور شیب خوبی شد، همان زمان هم این تحریم ها را داشتیم.به بهانه های مختلف، کشورها فرار می کردند که تجهیزات به ما بفروشند و محدودیت های خرید تجهیزات داشتیم.
زاهدی با بیان این مطلب که در سال 2005 در وزارت علوم اراده این بود که باید منویات رهبری درباره رشد علم مورد نظر قرار گیرد ادامه داد: سعی کردیم مباحث سیاسی بازی و باند بازی ها را کمرنگ کنیم ضمن اینکه به تشکل های دانشجویی و انجمن‌های علمی و کانون های فرهنگی هنری توجه داشتیم اما اصل مطلب توسعه علمی کشور با رعایت همه محدودیت‌ها بود.
وی تغییر در آیین نامه "ارتقاء" و توجه به تحصیلات تکمیلی در کشور را از دلایل رشد علمی این کشور عنوان کرد و گفت:در سال های 2008 تا 2011 تقریبا 11 برابر متوسط دنیا رشد داشته باشیم . اما از سال 2011 شاهد بودیم که شیب رشد علمی مان، حالت خطی دارد.
رئیس کمیسیون آموزش مجلس علت تنزل رشد علم در سال قبل را فضای ملتهب دانشگاه‌ها عنوان کرد و گفت: نگاه کنید چند سرپرست برای وزارت علوم آمد و چه حاشیه سازی هایی که در مدت انتخاب وزیر علوم ایجاد شد. حتی دانشگاه های بزرگ کشور بیش از 15-16 ماه سرپرست داشتند. مثلا دانشگاه پیام نور 26 ماه و دانشگاه تهران هم 18-19 ماه با سرپرست اداره شده است.
همچنین معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در پاسخ به سخنان رئیس کمیسیون آموزش
مجلس گفت: از سال 2011 روند توقف رشد علم را داشتیم، این در حالی است که در سال 2014 رشد داشتیم، اتفاقا در 2 سال اخیر رشد داشتیم. این کندی رشد ربطی به این دولت ندارد و مربوط به دولت گذشته است. 2 رتبه افت مان مربوط به سال 90 بوده است. عده ای اصرار دارند که ما موفقیت علمی در دولت جدید نداشتیم.
رئیس کمیسیون آموزش نیز در پاسخ به سخنان هاشمی گفت:یکی از مولفه‌های قدرت علمی، تعداد مقالات است ، این مساله که تعداد مقالات در 2-3 سال اخیر ثابت بوده و در کاهش رشد علمی در کشور هیچ کسی نمی تواند شک کند، باید بپذیریم شیب رشدمان کاهش پیدا کرده است.
گفتنی است معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم درباره اردوهای دانشجویی مختلط افزود: اردوهای دانشجویی با عنوان مختلط،جرم است و بر اساس اساسنامه وزارت علوم این نوع اردوها ممنوع است. اگر چه ممکن است بعضی از دانشگاه‌ها دچار غفلت شوند و این اردوها را برگزار کنند و ما در صورت مشاهده با خاطیان برخورد خواهیم کرد.
هاشمي تصريح كرد: ممکن است دانشجویان
دختر و پسر در خارج از دانشگاه برای خود اردوهایی برگزار کنند که دانشگاه
در این حوزه مسئولیت و اختیاری ندارد، اما توصیه اکید ما به دانشجویان این
است که در این اردوها شرکت نکنند.