حدود 10 درصد تجارت جهانی را کالای تقلبی تشکیل می‌دهد

به گزارش گروه حقوقی و قضایی خبرگزری میزان به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان تعزیرات حکومتی، برنامه "گفت‌وگوی اقتصادی" روز گذشته پیرامون "چرایی افزایش تقلب در بازار ایران" با حضور دکتر مجید سجادی پناه معاون طرح و برنامه سازمان تعزیرات حکومتی، روح الله عباس پور رئیس کمیته صنعت مجلس شورای اسلامی، مجیدرضا حریری عضو اتاق بازرگانی ایران و نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین و امین هاشمی کارشناس و پژوهشگر اقتصادی در رادیو گفتگو انجام شد.

امین هاشمی کارشناس و پژوهشگر اقتصادی با اشاره به تقلب در بازار ایران، گفت: گذشته از گرانی و تورم، بحث تقلب در تولید و یا واردات است که از کالاهای غیر اصل استفاده می کنند. این موضوع در حالت کلی موجب بی اعتمادی مردم به کالا و حتی اقتصاد می شود که آفت بزرگی است و در دراز مدت صدمات جبران ناپذیری به اقتصاد وارد می کند.

وی افزود: پیش از این تقلب در موارد جزئی بود که خیلی با زندگی مردم سر و کار نداشت اما امروز این تقلب به نحوی گسترده و پیچیده است که سازمان استاندارد بارها در استاندارد خودش تجدید نظر کرده است در حالی که در کشورهای دیگر یک استاندارد دارند که چند وقت یک بار یک تجدید نظر در آن صورت می گیرد ولی سازمان استاندارد تا به امروز چهار بار به روزرسانی شده است زیرا تقلب ها به روز می شوند.

وی در بیان علل این موضوع اظهار داشت: شاید به دو علت در این زمینه بتوان اشاره کرد؛ نخست بازار انحصاری است که رقابت در آن مطرح نیست و دوم ساختار ضعیف اقتصاد است و تا زمانی که ضعف وجود داشته باشد، تولید کننده مجبور است حضور خودش را در بازار حفظ کند.

در ادامه دکتر مجید سجادی پناه با بیان اینکه تقلب مختص ایران نیست، اظهار داشت: همانطور که حجم تجارت جهانی دو برابر شده است در خوش بینانه ترین حالت، میزان تقلب نیز دو برابر شده است.

معاون طرح و برنامه سازمان تعزیرات حکومتی در خصوص میزان و حجم کالاهای تقلبی گفت: هفت الی ده درصد تجارت جهانی را کالای تقلبی تشکیل می دهد و سازمان بهداشت جهانی ارزش کالاهای تقلبی و غیر استاندارد را در حوزه بهداشتی و پزشکی تنها 32 میلیارد دلار اعلام کرده است.

وی به ارائه تعریف از مفهوم و واژه تقلب پرداخت و اظهار داشت: از نظر قانون نظام صنفی، فروش کالا و یا خدماتی که از نظر کمیت و کیفیت منطبق با مشخصات کالا و یا خدمات درخواستی نباشد، تقلب محسوب می شود.

سجادی پناه عنوان داشت: وقتی کمیت کاهش پیدا می کند، قابل شناسایی است ولی وقتی کیفیت کم می شود، به راحتی قابل شناسایی نیست.

معاون طرح و برنامه سازمان تعزیرات حکومتی درباره مجازات متقلبین گفت: اگر شکایتی مبنی بر تقلب ارائه شود، در مرحله نخست آن فروشنده به چهار برابر قیمت جریمه می شود، در مرحله دوم و در مرحله سوم به دوازده برابر قیمت جریمه می شود و سپس پارچه ای در آن واحد صنفی نصب می شود و به عنوان متقلب معرفی و آن واحد شش ماه تعطیل می شود.

وی به قانون حمایت از مصرف کنندگان اشاره کرد و اظهار داشت: در ماده دو این قانون کاملا به موضوع تقلب اشاره شده است و در قانون تعزیرات نیز به این موضوع کاملا پرداخته شده است، بنابراین زیرساخت های حقوقی کافی و لازم را برای برخورد با واژه تقلب داریم.

همچنین روح الله عباس پور درباره ریشه های تقلب در بازار ایران بیان داشت: در این خصوص باید به مسئله فرهنگ اشاره کرد. یکی از مسائل در این حوزه، موضوع حاکمیت و آموزه های دینی در زندگی مردم است، یعنی اگر خدا در زندگی مردم حاکم باشد و افراد تقوا داشته باشند، نمی توانند این تقلب را در جامعه صورت بدهند.

وی ادامه داد: تقوا باعث ایجاد نوعی احساس مسئولیت در میان مردم و هم نوعان و جامعه می شود که در نهایت مسلماً مانع بروز تقلب می شود.

رئیس کمیته صنعت مجلس شورای اسلامی به نقش استاندارد اشاره داشت و اظهار کرد: استاندارد باید نقش خودش را به نحو احسنت ایفا کند. استاندارد باید احساس مسئولیت در چهارچوب اهداف سازمانی خودش داشته باشد و تحت تاثیر قدرت های سیاسی قرار نگیرد.

عباس پور با اشاره به عملکرد مجلس گفت: در زمینه استاندارد مجلس اقدامات خوبی را انجام داده است. متاسفانه قبلا برنج هایی را از هند وارد می کردند که دچار مشکل بود و مجلس ورود کرد و مشکل برطرف شد. در واقع اگر بخواهیم عملکرد خوبی وجود داشته باشد، باید استاندارد را تقویت کرد که ما در مقطعی در کمیسیون صنایع و معادن اقدام کردیم و این سازمان را از زیر نظر وزارت صنایع خارج کردیم و تحت نظر ریاست جمهوری قرار دادیم تا استقلال نسبی بر آنجا حاکم باشد.

رئیس کمیته صنعت مجلس شورای اسلامی درباره دلایل دیگر رواج تقلب در جامعه بیان داشت: یکی از دلایل اصلی مسئله تک محصولی است. وقتی در بازار داخلی رقابت نداشته باشیم و در برخی محصولات، تعرفه ها باعث عدم ورود آنها می شود به همین جهت نوعی انحصار ایجاد می شود که در اینجا دستگاه های نظارتی باید ورود کنند.

وی افزود: از طرف دیگر عدم شناخت مردم نسبت به کیفیت محصول یکی از دلایل دیگر رشد تقلب در بازار است. مردم فکر می کنند چون کالایی ارزان تر است، باید خریداری شود در حالی که عموما دارای کیفیت پایینی هستند.

در ادامه مجید رضا حریری با اشاره به وجوه جامعه شناختی در مسئله تقلب گفت: گفته می شود که اگر تقوا زیاد شود، تقلب کم می شود اما شاهد هستیم در جوامعی که تقوا زیاد هم نیست، مسئله تقلب خیلی کمتر است.

وی به مسئله تعزیرات و نظارت اشاره کرد و بیان داشت: در ایران دستگاه های نظارتی از بقیه کشورهای دنیا بیشتر است ولی خروجی که شاهد آن هستیم، نشان دهنده جامعه اقتصادی متقلب تری است.

عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: معتقد هستم باید به هر مقوله اقتصادی نخست باید نگاه اقتصادی داشت و راه حل های آن را در حوزه اقتصاد جستجو کرد. در جوامع دنیا برای مبارزه با کالای تقلبی راه حل هایی ایجاد شده است و بر اساس آن پیش بروند.

حریری با بیان اینکه تقلب نوعی از فساد اقتصادی است، اظهار داشت: بنا به آنچه امروز مطرح می
شود، فساد اقتصادی در کشور ما نهادینه شده است و به همین جهت شاهد تقلب در بازار
هستیم. علت این موضوع هم نبود، اقتصاد شفاف، رقابتی و آزاد است.