دز چهارم واکسن کرونا چقدر اثربخشی دارد؟

_ روزنامه خراسان نوشت: از همان روزی که کرونا سراسر جهان را فراگرفت، محققان امیدشان برای از بین بردن این بیماری را فقط روی ساخت واکسن متمرکز کردند. پس از ساخت واکسن و با به وجود آمدن گونه‌های جدید این بیماری اختلاف‌ها بر سر تعداد دوز واکسن تزریقی بالا گرفت تا جایی که هنوز هم نمی‌دانیم برای مقابله با این بیماری باید چند دوز واکسن تزریق کنیم.

زمانی که دوز چهارم اعلام شد

در اواخر مارس ۲۰۲۲، سازمان غذا و داروی آمریکا مجوز دومین دوز تقویتی (یعنی دوز چهارم) تزریق واکسن را برای قشر‌های آسیب پذیر در آمریکا صادر کرد، اقدامی که بلافاصله پس از تایید مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها انجام شد. در این اطلاعیه افراد بالای ۵۰ سال و برخی از افراد دارای نقص ایمنی که در معرض خطر بیشتری برای بیماری شدید، بستری شدن در بیمارستان و مرگ بودند، چهار ماه پس از دریافت واکسن تقویت کننده اولیه، واجد شرایط اعلام شدند. با این حال محققان درباره نیاز به این واکسن توافق نظر نداشتند. آیا باید دوز چهارم را تزریق کرد؟

اثربخشی واکسن پس از اولین دوز تقویتی

شواهد واضحی وجود دارد که نشان می‌دهد دوز سوم یا اولین دوز تقویت‌کننده، برای اطمینان از ایمنی قوی در برابر نوع omicron برای همه گروه‌های سنی حیاتی بوده و هنوز هم هست، زیرا ایمنی بدن در طول زمان کاهش می‌یابد.
ایمنی با دوز سوم چگونه است؟

آژانس امنیت بهداشتی انگلستان گفت: «داده‌های ما خبر از مصونیت تا ۱۵ هفته پس از سومین دوز یا اولین تزریق تقویتی می‌دهد.»

این آژانس در آخرین گزارش خود آورده است: «اثربخشی واکسن‌ها در برابر عفونت پس از دوز سوم به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.» در گزارش انگلستان، اثربخشی واکسن در برابر بستری شدن در بیمارستان در مقایسه با اثربخشی در برابر عفونت بسیار بهتر است.

اما حتی محافظت در برابر بستری شدن در بیمارستان با گذشت زمان اندکی کاهش می‌یابد.

داده‌های مربوط به دوز چهارم چه می‌گوید؟

چندین ماه است که چند کشور تزریق دوز چهارم خود را آغاز کرده‌اند و اکنون محققان توانستند داده‌هایی برای ارزیابی اثربخشی این دوز ارائه کنند.

۳ مطالعه مهم در این زمینه وجود دارد

در یک مطالعه منتشر شده در مجله پزشکی نیوانگلند، دانشمندان میزان عفونت و بیماری شدید را پس از تزریق نوبت چهارم واکسن در بین بیش از یک میلیون نفر از افراد ۶۰ ساله و بالاتر ارزیابی کردند و دریافتند که پس از تزریق نوبت چهارم، میزان عفونت کووید-۱۹ دو برابر کمتر از تزریق دوز سوم خواهد بود. با این حال، این محافظت به سرعت پس از شش هفته از بین می‌رود. آن‌ها همچنین دریافتند که میزان بیماری شدید کرونا، در مقایسه با افرادی که تنها سه دوز دریافت کرده بودند، چهار برابر کمتر است، اما مهم است بدانید که بستری شدن در بیمارستان در بین هر دو گروه بسیار کم بود. مطالعه دیگری که انجام شده، اثربخشی دوز چهارم را در میان افراد جوان ارزیابی کرد. نتایج نشان داد که سطوح آنتی بادی به میزان قابل توجهی پنج ماه پس از تزریق دوز سوم کاهش می‌یابد. در حقیقت اثربخشی دوز چهارم هیچ تفاوتی با اثربخشی دوز سوم در این جمعیت جوان‌تر نداشت. می‌توان گفت: فایده معنا‌داری با دوز چهارم، برای جمعیت‌های جوان و سالم وجود ندارد.

در تحقیق دیگر، اما که در میان افراد ۶۰ تا ۱۰۰ ساله انجام شده، از ۹۲ نفری که دوز چهارم را دریافت کردند، در مقایسه با ۲۳۲ نفری که دوز سوم را زدند کمتر جان خود را از دست دادند. به عبارت دیگر، دوز چهارم معادل ۷۸ درصد احتمال مرگ و میر را در مقایسه با دوز سوم کاهش می‌دهد.