گام مهم بورس در شفافیت و عدالت / نمایش نامحدود مظنه‌ها اجرایی شد/ دسترسی تمام معامله‌گران آنلاین به تمام سفارش‌های خرید و فروش در سامانه‌های معاملاتی بر خط کارگزاران/ حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در ۲۰ آذر ۱۴۰۰: کارگزاریها و سازمان بورس به تمام ردیف‌ها و سفارشات عرضه و تقاضا دسترسی دارند، ولی سهامداران عادی به صورت آنلاین حداکثر ۵ ردیف از سفارشات را میتوانند مشاهده کنند و همین موضوع سبب ایجاد رانت و فساد شده است
- دستگاه قضا همواره بر حفظ حقوق عامه اهتمام ویژه‌ای داشته است که یکی از مصادیق حقوق عامه حفظ و صیانت از سرمایه‌های مردم و موضوع مهم و چالش برانگیز بورس است. در همین راستا، رئیس قوه قضاییه جلساتی را با هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و اعضای هیئت تحقیق و تفحص از سازمان بورس برگزار و بر لزوم شفاف کردن فرایند‌ها در بورس برای رفع دغدغه مردم تاکید کرده است.
در این رابطه حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای ۲۰ آذرماه در دیدار با هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به دسترسی کارگزاریها و سازمان بورس به تمام ردیف‌ها و سفارشات عرضه و تقاضا، گفته بود سهامداران عادی به صورت آنلاین حداکثر ۵ ردیف از سفارشات را میتوانند مشاهده کنند و همین موضوع سبب ایجاد رانت و فساد شده است.
رئیس دستگاه قضا، عنوان کرد: همچنین دیده شده که صندوق‌ها به جای کد بورسی خود صندوق، با کد‌های حقیقی که در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اند در بورس شرکت می‌کنند و یا کد‌های حقیقی صندوق را در اختیار دیگران قرار می‌دهند و آن‌ها در بورس شرکت می‌کنند.
رئیس عدلیه با بیان اینکه همه این موارد می‌تواند ایجاد رانت و فساد کند، گفت: باید در خصوص همه این موارد شفاف‌سازی شود.
در جهت پاسخ به مطالبات رئیس دستگاه قضا در خصوص رفع دغدغه‌های مردم در بازار سرمایه بورس و هرگونه رانت و فساد، هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار اسفند ماه سال گذشته اعلام کرد عمق مظنه در اختیار همگان قرار خواهد گرفت و همه معامله‌گران آنلاین میتوانند این خدمت را از کارگزاران خود دریافت کنند.
همچنین رئیس سازمان بورس در نشست خبری خود در ۲۱ اسفند ماه سال گذشته اعلام کرد که با بررسی زیرساخت‌های فنی در حوزه‌های مختلف از ۱۵ فروردین سال ۱۴۰۱ عمق مظنه‌ها برای تمام سهامداران در سامانه‌های آنلاین نمایش داده می‌شود.
اتفاقی مهم در راستای عادلانه شدن دسترسی به کلیه سفارشات خرید و فروش در بورس
از ۱۵ فروردین ۱۴۰۱ و بنابر مصوبه هیات مدیره سازمان بورس، پس از دو دهه انحصار در مشاهده سفارشات برطرف شد.
از این پس تمام معامله‌گران آنلاین به تمام سفارش‌های خرید و فروش در سامانه‌های معاملاتی بر خط کارگزاران دسترسی پیدا کردند.
تا پیش از این فقط کارگزاریها امکان مشاهده همه سفارش‌ها را داشتند و صرفا ۵ ردیف اول سفارشات خرید و فروش برای مردم قابل رویت بود
در همین راستا و براساس دستورات رئیس دستگاه قضاییه، نمایش عمق مظنه نماد‌های معاملاتی از تاریخ ۱۵ فروردین ۱۴۰۱ از ۵ مظنه برتر به نمایش نامحدود مظنه‌های خرید و فروش سهام در سامانه‌های معاملاتی آنلاین کارگزاریها تغییر یافت.
پیش از این قرار بود تنها ۲۰ مظنه سهام برای معامله‌گران بر خط (آنلاین) به نمایش گذاشته شود، اما با اعلام مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازار‌های سازمان بورس و اوراق بهادار، این تعداد به نمایش نامحدود مظنه‌های خرید و فروش سهام تغییر یابد.
به گفته کارشناسان، دسترسی تمام معامله گران به عمق سفارشات باعث می‌شود روند قیمتی و حجمی معاملات بطور شفاف برای همگان قابل رویت و پیش بینی باشد. در این شرایط سهامداران به آسانی قادر به تشخیص شرایط روانی بازار خواهند بود و چنین اقدامی باعث حذف تبعیض ورانت اطلاعاتی می‌شود و با دسترسی سهامداران حقیقی رانت اطلاعاتی بی معنی خواهد بود.
همچنین با افزایش عمق مظنه شفافیت بیشتر می‌شود و آنچه که تاکنون در دسترس کلیت بازار نبوده و فقط در اختیار کارگزاریها بوده است، در اختیار مردم عادی و فعالان بازار سرمایه خواهد بود و نمایش نامحدود مظنه در ساختار کلی می‌تواند به عدالت اطلاعاتی و تقسیم شرایط یکسان منجر شود.