نگاهی به کارکرد 60 ساله سازمان هواشناسی در "افغانستان"

به گزارش گروه فضای مجازی ؛ بصیراحمد حسین زاده فعال فرهنگی و کارشناس مسائل اجتماعی افغانستان در یادداشتی اختصاصی به بررسی پیشینه 60 ساله سازمان هواشناسی در افغانستان پرداخته است.
 
در این یادداشت آمده است: وظیفه سازمان جهانی هواشناسی تحقیق و بررسی هوا و اقلیم زمین و علوم وابسته به آن می‌باشد. چشم انداز و برنامه این سازمان، بررسی کارشناسی آب و هوای زمین، اقلیم شناسی، و توسعه همکاری‌های بین‌المللی و کشورهای جهان در این زمینه است.
 
این سازمان در حال حاضر، بیش از 187 عضو دارد. افغانستان هم یکی از اعضای این سازمان است که بیش از نیم قرن پیش در سال 1334 خورشیدی به عضویت سازمان جهانی هواشناسی پذیرفته شد.
 
اولین مرکز هواشناسی افغانستان
 
 اولین مرکز هواشناسی  افغانستان در سال 1318 خورشیدی در کابل تاسیس شد.
 
کار این مرکز، توسعه امور هواشناسی و بررسی وضعیت راه‌های هوایی بود. در این مرکز در کنار تعدادی از متخصصین داخلی متخصصینی از کشور هلند نیز حضور داشتند.
 
تا سال 1325 خورشیدی در حدود 10 مرکز هواشناسی در کابل و سایر شهرهای افغانستان به  وجود آمد.
 
مطالعات و مشاهدات این مراکز تنها از نگاه اقلیم شناسی صورت می‌گرفت و به دلیل کمبود نیروی متخصص و مجهز نبودن به وسایل مدرن هواشناسی کار این مراکز پیشرفت خوبی نداشت.
 
در سال 1333 خورشیدی، یک مرکز هواشناسی دیگر که مجهز به وسایل مدرن هواشناسی بود در کابل تاسیس شد و به عنوان یک مرکز دولتی کار خود را آغاز کرد.
 
با گسترش ارتباطات مرکز هواشناسی افغانستان با سازمان جهانی هواشناسی، در سال 1334 خورشیدی عضویت افغانستان در این سازمان پذیرفته شد.
 
در سال 1335 خورشیدی «ریاست مستقل هوایی ملکی» در کابل تاسیس شد و مرکز هوا شناسی کابل هم زیر نظر این ریاست به کار خود ادامه داد.
 
در سالهای بعد، فعالیت مرکز هواشناسی افغانستان گسترش پیدا کرد و در اکثر شهرهای افغانستان مراکز هواشناسی بوجود آمد.
 
با عضویت افغانستان در سازمان هوا شناسی جهان ارتباط موسسه هواشناسی  با دیگر کشورها  گسترش پیدا کرد. و در سال 1335 خورشیدی مقدار زیادی لوازم هواشناسی از کشورهای خارج خریداری شد.
 
پیش‌بینی آب و هوا
 
با خرید هایدر مترها، ترمو مترها، ترموگرافها، باروگرافها، هایدرو گرافها، لوازم سمت و سرعت باد، لوازم اندازه گیری باران و وسایل ثبت کننده باران، مرکز هواشناسی افغانستان توانست که وضعیت آب و هوا را نیز برای مردم پیشگویی نماید.
 
در سال 1337 خورشیدی «شعبه پیشگویی ریاست هوایی ملکی» در کابل تاسیس شد. و برای اولین مرتبه در چهلمین سالگرد استقلال افغانستان این مرکز پیشگویی اوضاع جوی را از طریق رادیو کابل به اطلاع مردم رساند که باعث خوشحالی مردم شد.
 
بعد از مدتی به علت کم تجربه بودن کارمندان مرکز هواشناسی کار پیشگویی اوضاع جوی متوقف شد.
 
بعد از این توقف، سازمان ریاست مستقل هوایی ملکی، برای بر طرف کردن این مشکل تعدادی متخصص در اختیار مرکز پیشگویی هواشناسی قرار داد و این مرکز توانست نقشه‌های اتمسفر فوقانی را تهیه و تحلیل نماید.
 
با تجهیز مرکز هواشناسی، پیشگویی اوضاع جوی از گذشته بسیار بهتر و دقیق تر انجام می‌شد و در اختیار مرکز هواپیمایی و مردم قرار می‌گرفت.
 
با تجربه‌هایی که کارمندان هواشناسی پیدا کرده بودند بر سرعت کار نیز افزوده شد به طوری که در هر شبانه روز، 25 نقشه اوضاع جو  در یک بخش وسیع تجزیه و تحلیل می‌شد.
 
این تجزیه و تحلیل شامل مشاهدات هوایی مجاور سطح زمین و مشاهدات هوایی فوقانی در ارتفاعات 1500 متر، 3000 متر، 5000 متر و 9000 متر بود.   
 
 بر اساس این تجزیه و تحلیل و مطالعه، اوضاع جو، برای 24 ساعت آینده پیشگویی و در اختیار مرکز هوایی و پیلوتها (خلبانان) قرار می‌گرفت.
 
 در سال‌های بعد، فعالیت مرکز هواشناسی افغانستان گسترش پیدا کرد و در بسیاری از شهرهای افغانستان مراکز هواشناسی بوجود آمد.
 
مراکز هواشناسی
 
 تا قبل از آغاز حادثه 7 ثور 1357و ورود نیروهای شوروی به افغانستان مراکز هواشناسی در شهرهای قندهار، جلال آباد، هرات، مزار شریف، بغلان، قندوز، غزنی، دارالامان، میمنه، کاریزمیر، بگرام، چمن حضوری، سالنگ شمالی، سالنگ جنوبی، جبل السراج، خوست، شبرغان، فیض آباد، گردیز، لعل، پنجاب، مقر، لغمان، قادس، قلعه نیاز خان، قلات، پغمان، لوگر، تالقان، چغچران و بامیان فعالیت می کردند.   
 
با ورود نیروهای شوروی به خاک افغانستان و با آغاز جنگ در این کشور فعالیت مراکز هواشناسی به شدت کاهش پیدا کرد و با آغاز جنگ‌های داخلی در کابل تاسیسات سازمان هواشناسی به شدت آسیب دید و ساختار تشکیلاتی آن از هم فرو پاشید.
 
از سرگیری فعالیت
 
با آغاز تحولات جدید و روی کار آمدن حکومت حامد کرزی در افغانستان، فعالیت مراکز هواشناسی افغانستان دوباره از سر گرفته شد.
 
در حال حاضر، علاوه بر مرکز هواشناسی کابل چند ایستگاه دیگر نیز در سایر شهرهای افغانستان فعالیت خود را آغاز کرده است و طبق اعلام وزارت ترانسپورت افغانستان بیش از 40 ایستگاه هواشناسی دیگر نیز  که در جنگ آسیب دیده در حال تعمیر است.  
 
در حال حاضر نیز کار ساخت چندین ایستگاه هواشناسی در مناطق مرتفع افغانستان که تا به حال ایستگاه‌های هواشناسی در آن نصب نگردیده، ادامه دارد.  
 
/انتهای پیام/

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.