حمایت از توسعه علوم پایه وظیفه حاکمیتی است

به گزارش -سعدالله نصیری قیداری گفت: سازمان یونسکو سال ۲۰۲۲ میلادی را به عنوان سال جهانی بزرگداشت علوم پایه نامگذاری کرده است و این موضوع چند بار در کمیسیون علوم پایه و فناوری‌های همگرای دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) مطرح شده است.

وی ضمن اینکه مقام معظم رهبری در نشست های مختلفی که با دانشمندان و نخبگان علمی کشور داشته اند، علوم پایه را همانند یک گنج تعبیر کرده اند گفت: علوم پایه موتور محرکه علم و فن و آوری است و اگر به آن توجه نشود آن موتور خاموش می‌شود.

وی با بیان اینکه حمایت از علوم پایه در جامعه یک وظیفه حاکمیتی است، گفت: با توجه به اینکه نتایج این علم در درازمدت مشخص میشود، به همین جهت بخش خصوصی کمتر در این حوزه ورود و سرمایه گذاری میکند،از این رو به طور کلی توسعه علوم پایه وظیفه حاکمیتی است چرا که ممکن است این علوم بلافاصله به محصول تبدیل نشود، اما در درازمدت موجب توسعه علم و فناوری خواهد شد.

وی گفت: از اوایل سال ۱۴۰۰ و تقریبا از خرداد و تیر ماه به بعد یک حرکتی در راستای علوم پایه در کشور آغاز شد. ما در کشور حدود ۴۰۰ انجمن علمی داریم که ۳۲ انجمن آن‌ها در حوزه علوم پایه فعال هستند. حرکت این ۳۲ انجمن منجر به تاسیس شورای سیاست‌گذاری بین‌المللی علوم پایه برای پیشرفت شد که به ریاست وزیر علوم و نایب رئیسی معاون پژوهشی وزیر است. در نهایت این شورا به ستاد ملی سیاستگذاری علوم پایه برای پیشرفت پایدار، تغییر عنوان داد و در ذیل آن کمیته اجرایی ۱۷ نفره از انجمن‌های مختلف و غیره، تشکیل و تاکنون حدود ۱۰ جلسه در کمیته اجرایی و ۵ جلسه در شورای سیاستگذاری تشکیل و مصوبات ارزشمندی نیز تصویب شد.

رئیس دانشگاه شهید بهشتی درباره این مصوبه‌ها گفت: در این شورا‌های سیاست‌گذاری مصوباتی مانند آئین‌نامه اجرایی تشکیل ستاد‌های استانی تنظیم، تصویب و برای استان‌ها ارسال شده است که در نهایت هر استان به ریاست دانشگاه مادر این ستاد استانی را تشکیل داده است تا امروز تعدادی از ستاد‌ها هم در سراسر کشور تشکیل شده‌اند.

نصیری افزود: این ستاد‌ها به صورت شبکه‌ای و در کل استان‌ها فعالیت خواهند داشت. همچنین مصوبه دیگری که توسط شورای سیاست‌گذاری تنظیم شده مصوبه کلنگ زدن خانه علم است؛ خانه علم در واقع همان خانه ریاضیات است که توسعه خواهد یافت.

نصیری قیداری به مهمترین اقدامات اخیر برای تقویت جایگاه علوم پایه اشاره کرد و گفت:  راه‌اندازی آزمایشگاه متحرک، بررسی نحوه ورود به مقاطع مختلف دانشگاه‌ها از طریق کنکور، تقدیر از اسامی ممتازین حوزه علوم پایه در کشور و حمایت از ۱۰۰ پسادکتری علوم پایه، بورسیه  تحصیلی ۱۰۰ نفر از دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در دوره کارشناسی و ارشد ، از مهمترین برنامه‌های ما در راستای تقویت و حمایت از علوم پایه خواهد بود.

 

وی تاکید کرد: ۵۰ پروژه استانی حمایت از علوم پایه در حوزه مالی و پیشنهاد درج یک روز با عنوان علوم پایه در تقویم رسمی کشور به شورای عالی انقلاب فرهنگی، تقدیر سالانه از ۱۰۰ دانش آموز برتر کنکور و حمایت مالی از ۸۰ پسادکتری دانشگاه‌ها از دیگر اقدامات ما در حوزه حمایت از علوم پایه است.

وی اضافه کرد: علاوه بر اینها، تاریخ شفاهی علم در انجمن‌ها اجرا شد و بودجه‌ای هم برای آن در نظر گرفته شده است. قرار است در این سال جدید از برندگان جایزه ابن سینا، نوبل و مصطفی جهت حضور در کشور ما و شرکت در سمینار‌ها دعوت به عمل بیاید.

رئیس دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: در این ستاد، هدفگذاری ما بردن جایزه نوبل است. ایران با توجه به اینکه بیش از ۳۵ نفر از دانشمندان و مشاهیر آن ثبت جهانی شده‌اند، این پتانسیل را دارد که بتواند جایزه نوبل را کسب کند.

نصیری یادآور شد: گسترش برنامه ترویج علم برگزاری سمینار‌های مختلف از جمله اقدامات ما به نام سال بین‌المللی علوم پایه برای پیشرفت پایدار است. همچنین ما در روز سه‌شنبه ۱۷ اسفند ماه مراسم افتتاحیه برنامه سال بین‌المللی علوم پایه برای پیشرفت پایدار را خواهیم داشت. ترجمه و انتشار کتب، تلاش برای تدوین منشور ایران و بررسی مشکلات اشتغال فارغ‌التحصیلان علوم پایه مورد بررسی توسط این برنامه قرار خواهد گرفت.