معمای گوشت گران و وجود دام مازاد!

_ روزنامه همشهری نوشت: با فروکش‌کردن سونامی کشتار دام‌های آبستن و مولد، تداوم کمبود و گرانی نهاده‌های دامی، قیمت هر کیلوگرم از برخی انواع گوشت گوسفندی و گوساله به مرز ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان رسیده است.

رکوردشکنی قیمت و عرضه چندنرخی گوشت

مشاهدات میدانی خبرنگاران در مناطق مختلف شهر تهران حاکی از تندتر‌شدن شتاب گرانی گوشت در مراکز خرده‌فروشی است. این شرایط به تداوم عرضه چندنرخی و شکاف ۲۰ تا ۵۰ هزار تومانی قیمت هر‌کیلوگرم گوشت قرمز، در مناطق مختلف منجر شده است. به‌نحوی که قیمت هر‌کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی در تهرانسر، شهرک آپادانا و مناطق شمال شهر تهران به‌ترتیب ۱۴۲ هزار، ۱۶۵ هزار و ۱۷۳ هزار تومان است. همچنین قیمت ران گوسفندی به‌ترتیب ۱۶۸ هزار، ۱۸۸ هزار و ۱۹۵ هزار، راسته با استخوان گوسفندی ۱۵۸ هزار، ۱۷۳ هزار و ۱۸۵ هزار، سردست گوسفندی ۱۵۹ هزار، ۱۷۰ هزار و ۱۸۲ هزار، فیله گوسفندی از ۲۷۵ تا ۲۸۷ و ۳۳۰ هزار و قیمت هر کیلوگرم گوشت چرخ‌کرده مخلوط گوسفندی بنا بر کیفیت از ۱۵۷ تا ۱۶۱ و ۱۷۰ هزار تومان در نوسان است. همچنین قیمت خرده فروشی هر کیلوگرم گوشت ران گوساله در مناطق مذکور به‌ترتیب به نرخ ۱۵۷ هزار، ۱۸۰ هزار و ۱۹۵ هزار تومان، سردست گوساله از ۱۶۵ هزار تا ۱۷۲ هزار و ۱۸۰ هزار و فیله گوساله از ۲۷۰ تا ۳۰۰ و ۳۲۰ هزار تومان به مشتریان عرضه می‌شود.

سیر صعودی قیمت نهاده‌های تولید

همزمان با رشد قیمت‌ها در مراکز خرده‌فروشی، تازه‌ترین بررسی‌های آماری از تداوم سیر صعودی قیمت دام سبک زنده حکایت دارد. براساس این آمار‌ها متوسط قیمت هر کیلوگرم گوسفند نر زنده پرواری با رشد ۲ برابری از کمتر از ۳۰ هزار تومان در بهمن ماه سال ۹۸ اکنون به بیش از ۶۰ هزار تومان رسیده است. از سوی دیگر در زنجیره تولید گوشت، قیمت نهاده‌های دامی هم در بازار‌های جهانی و داخلی سیر صعودی داشته، به‌طوری که قیمت هر کیلوگرم جو به‌عنوان یکی از نهاده‌های اصلی خوراک دام از ابتدای پاییز امسال تا‌کنون ۷۰ درصد رشد داشته و نرخ جو از ۵ هزار تومان در ۳ مهرماه ۱۴۰۰ به ۸ هزارو ۲۷۵ تومان در ۱۸ بهمن‌ماه جاری رسیده است. علاوه بر آن قیمت جهانی دانه سویا از ۱۰ دی‌ماه امسال تا‌کنون ۱۷ درصد افزایش داشته، به‌نحوی که نرخ سویا از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا‌کنون به ۲۲۹.۵۰ دلار به‌ازای هر بُشل (۱۷.۱۴ درصد افزایش) رسیده است.

ناکارآمدی عرضه عامل التهاب بازار گوشت

افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک در توضیح شرایط بازار مواد پروتئینی می‌گوید: میانگین قیمت دام سبک زنده با رشد ۵ هزار تومانی از ۵۵‌هزار به ۶٠ تا ۶١ هزار تومان رسیده و قیمت گوشت گوسفندی از کیلویی ١٢٠‌هزار به ١۶٠‌هزار‌تومان و بالاتر رسیده است.

به‌گفته او، افزایش قیمت دام زنده با رشد ٣٠ تا ۵٠‌هزار تومانی قیمت گوشت گوسفندی تناسب ندارد. ابراهیم زارع، مدیر بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی نیز با بیان اینکه کمبودی در تامین گوشت قرمز وجود ندارد، گفت: امسال با مازاد کشتار و عرضه گوشت قرمز روبه‌رو هستیم.

جمشید پوریان، رئیس شورای تامین دام نیز با بیان اینکه مصرف‌کنندگان توانایی خرید گوشت بالای ۱۵۰ هزار تومان را ندارند، گفت: حجم دام مازاد سبک آماده کشتار، بالای ۲ میلیون رأس است، اما خرید حمایتی دام سبک ۲۰۰ هزار رأس و میزان صادرات نیز ۲۵۰ هزار رأس در نظر گرفته شد.

فضاسازی و نبود نظارت عامل گرانی گوشت

فرهاد اکبری، رئیس هیأت‌مدیره اتحادیه سراسری تعاونی‌های دامداران سنگین کشور هم، علت اصلی افزایش اخیر قیمت گوشت قرمز را تداوم جوسازی‌ها پس از زمزمه‌های حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نهاده‌های دامی دانست.

او گفت: قیمت هر کیلوگرم گوساله زنده نر پرواری به ۵۸ تا ۵۹ هزار تومان رسیده است.

فرهاد اکبری افزود: با توجه به قیمت کنونی گوساله زنده، باید قیمت خرده‌فروشی هر کیلوگرم گوشت لاشه گوساله ۱۲۰ و ران گوساله ۱۴۰ هزار تومان باشد، اما قیمت گوشت ران گوساله تا ۱۸۰ هزار تومان هم بالا رفته است.

او با اشاره به اینکه دامداران از قیمت ۱۸۰ هزارتومانی گوشت گوساله نصیبی نمی‌برند، افزود: نه‌تنها هیچ کمبودی برای دام زنده سنگین نداریم بلکه با مازاد دام مواجه هستیم، خیلی از دامداری‌ها در نوبت کشتار دام هستند، ولی برای خرید دام سنگین مازاد مشتری وجود ندارد.

اکبری با تأکید بر اینکه صادرات دام از یک هفته پیش قطع شده، گفت: با مطرح‌شدن زمزمه‌های حذف ارز دولتی تخصیص‌یافته به نهاده‌های دامی، قیمت این نهاده‌ها همچنان در حال افزایش است به‌نحوی که دیروز، سه‌شنبه، قیمت هر کیلوگرم جو در بازار آزاد به ۸ هزار و ۹۰۰ تومان، ذرت ۸ هزارو ۸۰۰، سویا به ۱۱ تا ۱۲ هزار، یونجه به ۷ هزار و کاه در صورت موجود‌بودن به ۵ هزارو ۲۰۰ تومان رسیده است.

او افزود: متأسفانه هیچ نظارتی بر بازار و قیمت گوشت قرمز وجود ندارد. باید مشخص شود توزیع‌کننده، گوشت گوساله را به چه قیمتی خریده که ران گوساله را به قیمت هر کیلوگرم ۱۸۰ هزار تومان یا بالاتر می‌فروشد، درحالی‌که دام زنده روی دست دامدار مانده است؟