بازدیدهای استانی و روحیه جهادی
_ حسین ارجلو در روزنامه حمایت نوشت: در حالی که سفرهای استانی مسئولان کشوری در سراسر جهان بهتدریج در حال تبدیلشدن به یک رویه و روال مورد مطالبه مردم است، برخی به دلایل کاملاً سیاسی و بعضی نیز از روی ناآگاهی، بازدیدهای استانی مدیران ارشد کشور را مورد سرزنش قرار میدهند! عزیمت یک مسئول عالیرتبه همچون رئیس قوه قضائیه، رئیسجمهور و سایر سازمانهای حاکمیتی، برای عدلیه، دولت و دیگر نهادها قطعاً دشوار و دارای زحمت است، اما نتیجهای که از آن حاصل میشود، عبارت است از روشن شدن فاصلهها و نگاه نزدیک به حقایق و واقعیتها.
این در حالی است که مدیران پس از رؤیت و قرائت گزارشها گاهی با مجموعههای تحت مدیریت خود نیز بحث میکنند، اما خروجی این سبک مدیریتی با آنچه دستاورد حضور در میان مردم است، فاصله بسیار زیادی دارد. دیدن واقعیتها، رفتن به میان مردمی که حتی فکرش را هم نمیکردند مسئولان رده بالا به یاد آنها بیفتند، رویکرد بسیار مبارکی است که در نهایت، به افزایش اعتبار نظام منجر شده و عیار مردمی بودن مدیران را افزایش میدهد.
از سوی دیگر، در برخی اوقات گزارشهایی برای مدیران ارسال میشود که بهحسب ظاهر بیعیب و نقص و حتی دلگرمکننده و امیدبخش هستند، ولی حضور در بطن کار و اصطلاحاً بالای سر کار بودن، نکاتی را برای تصمیم سازان کشور هویدا میکند که در هیچ بولتن و گزارشی یافت نمیشود. منظور این نیست که گزارشها دچار خطا هستند و میزان اعتبار آنها پایین است، بلکه مفهوم این است که در مشاهده میدانی، نکاتی به نظر مدیران میرسد که با گوشزد کردن آنها به مسئولان، نوعی خط دهی و جریان سازی شکل میگیرد. ضمن اینکه اولین گام برای پیگیریهای بعدی این است که مدیران در انظار عمومی ظاهر شوند، از نزدیک بر فرایند انجام امور نظارت کرده و نواقص موجود را از زبان مردم بشنود.
در بازدیدهای استانی رئیس قوه قضائیه ازجمله سفر اخیر به استان خراسان رضوی، همین قاعده ساری و جاری است. از یک سو، نظارتها که لازمه هر مجموعه منسجمی است تقویتشده و از سوی دیگر، راهکارهای لازم برای رسیدگی به امور مردم، گرهگشایی از کار آنها و احقاق حقوق عامه با سرعت و دقت مضاعفی به جریان میافتد. دیدار رو در روی مقامات دستگاه قضایی با مردم و کسانی که گاهی حتی یک مسئول میان رده را ندیده بودند، حاکی از عزم عدلیه برای تعجیل در رفع گرفتاریهای مردم در کنار نگاه بلندمدت در دوره تحول و تعالی است.
حجتالاسلام والمسلمین «محسنی اژهای»، ازجمله مسئولان بلندپایهای است که افزون بر تقید بر حضور میدانی، دستگاههای دیگر را نیز تشویق به این کار کرده و از آنها تقدیر به عملآورده است. بهعنوان نمونه، ایشان از سفرهای استانی رئیسجمهور تمجید کردهاند و از مدیران مجموعه خود نیز خواستهاند که از این طریق، بهفوریت به امور مردم رسیدگی کنند. رئیس دستگاه قضا به دور از تکلف و تشریفات و با احساس مسئولیت مضاعف در استانهای مختلف پای واگویههای مراجعان و مشکلات زیرمجموعههای عدلیه نشستهاند و البته از حضور سرزده برای ارزیابی دقیقتر اوضاع در دادسراها نیز غافل نبوده است.
گاهی این سؤال مطرح میشود که برای اجرایی شدن دستورات، ارزیابیها و توصیهها چه ضمانتی وجود دارد و چگونه باید مطمئن بود که این مصوبات به مرحله اجرا درخواهند آمد. پاسخ، اما کاملاً روشن است. نخست اینکه این سفرها قرار نیست مقطعی و فصلی باشند، بلکه یک جریان ادامهدار و همیشگی است که احتمال انجام نشدن قول و قرارهای گذاشتهشده با مردم را به صفر نزدیک میکند.
طبعاً عدلیه به دلیل پیشقراول بودن در بازدیدهای استانی از این آفت آگاه است که چنانچه ظرف زمانی یا ضربالاجلی برای اجرای مصوبات و وعدههای دادهشده مقرر نگردد، بهتدریج بازدیدهای میدانی و سرزده کارکرد خود را از دست داده و این کار ارزشمند، مورد شماتت بدخواهان قرار میگیرد. بهبیاندیگر این روال، برنامهای مداوم است و هر استان و منطقه ممکن است به کرات مورد بازدید قرار بگیرد.
از سوی دیگر، بازدیدهای استانی رئیس عدلیه و هیئت همراه بهمنظور اتخاذ تصمیماتی از جنس اتقان و اطمینان بیشتر، مصداق «روحیه جهادی» نیز به شمار میآید. جهاد، در لغت اقدام برای انجام امور دشوار است و سفر به مناطقی که سالهاست به دلایل اقتصادی، در معرض مشکلات و چالشهای گوناگون قرار گرفته و سر ریز آنها به دوایر و ادارات قضایی رسیده، اتفاق بسیار مبارک و در عین حال، بسیار سختی است. مردم این مناطق به جهت برخی بیتوجهیها و بیمبالاتیهای گذشته، انتظارات به حقی دارند و اگر به مسئولی بهویژه یک مدیر بلند پایه دسترسی پیدا کنند، خواستههای بیشتری طلب میکنند.
سخن پایانی اینکه حاضر شدن در جمع اقشار مختلف، حاوی این پیام برای دیگر کارگزاران نظام نیز هست که از مدیریت در حلقههای بسته بپرهیزند و هر مدیری در هر بخش و ردهای بازدیدها را یک بخش غیرقابل تفکیک از وظایفش بداند. سفرهای استانی و حضورهای میدانی از منظر دیگر، شکلگیری روندهای جدید در ارکان حاکمیتی را هم مژده میدهد. بهاینترتیب که مردم بهجای شنیدن اخبار نگرانکننده و غافلگیر شدن، شاهد اتفاقات دلگرمکننده و مشاهده نزدیک مسئولان نظام در میان خود هستند؛ فرایندی که از یک سو باعث افزایش سرمایه اجتماعی نظام شده و از طرفی، باعث تعبیر نشدن خواب شوم دشمنان در انفکاک مردم از مدیران کشور خواهد شد.