چگونه مراقب فرزندانمان در فضای مجازی باشیم؟
- فارس نوشت: توجیهی منطقی به نظر می‌رسد؛ قرار دادن تلفن همراه و امکان حضور در فضای مجازی در اختیار فرزندان برای تحصیل آنلاین. شیوه‌ای که کرونا به جبر بساط آن را فراهم کرد. این در حالی بود که پیش از آن، این دسترسی‌ها چنین سهل و ساده نبود.
اما والدین به دلیل استرس بازماندن فرزندان از درس و مدرسه تلفن همراه، حضور در اینترنت و فضای مجازی را خودشان برای فرزندانشان تسهیل می‌کنند. از طرفی این فضا مثل چاقوی دو لبه است. هم خوب، هم بد! اما چطور می‌توانیم حضور فرزندانمان را در این فضا مدیریت کنیم تا هم از درس و مشق آنلاین عقب نمانند هم گرفتار برخی آسیب‌ها که در فضای مجازی در کمین بزرگ و کوچک است، نشوند؟
والدین آگاه و باهوش
نهاد‌ها و کارشناسان راه‌های مختلفی پیش رو می‌گذارند که قابل جستجو و بررسی است. آن‌ها معتقدند باید قوانینی برای استفاده از این امکان‌ها برای فرزند وضع کرد که دو ویژگی مهم داشته باشند. اول اینکه در اجرای آن جدیت و نظارت داشته باشیم و دوم اینکه به وقت لزوم قابل انعطاف باشند. نفیسه حسن پور بانوی مشاور جوان شغلی و خانوادگی جمله قابل توجهی می‌گوید: «حالا که ناگزیر تلفن همراه شده دفتر و کتاب و فضای مجازی کلاس درس و مدرسه ما والدین آگاه باید هوشمندتر از تلفن‌های هوشمند باشیم.» او منظور خود را اینگونه توضیح می‌دهد: «هر وسیله و امکان الکترونیک دستورالعملی برای استفاده، رعایت برخی از جوانب حریم شخصی و نظارت دارد. گوشی‌های تلفن همراه و رایانک‌های دانش آموزی فاقد سیم کارت در بازار وجود دارد. از طرفی شما می‌توانید با حذف برخی برنامه ها، ایجاد قفل، محدودیت زمانی، کنترل از راه دور و نصب برنامه‌های نظارت کننده فضای حضور و استفاده فرزندتان از دنیای مجازی را نظارت کنید.»
حمایت در واقع نه نظارت
برخی والدین در این زمینه دچار افراط و تفریط هستند. عده‌ای مایلند به هیچ وجه فرزندشان از تلفن همراه و فضای مجازی استفاده نکند و تنها در شرایطی اجازه می‌دهند که خودشان حضور و نظارت کامل فیزیکی داشته باشند. گروه دیگر، اما با این دلیل که بچه‌های این زمانه را نمی‌توان منع کرد و بالاخره که باید از این موارد استفاده کند از سنین و متاسفانه با نظارت کم، زمینه را برای استفاده کودک یا نوجوان خود باز می‌گذارند. نظارتی کمرنگ دارند و معتقدند این فضا کنترل شدنی نیست. این مشاور می‌گوید: «نظارت بر این فضا به خاطر امنیت و سلامت حقیقی فرزند در برابر فضای مجازی است. به عبارت بهتر، نظارت نیست؛ حمایت است. ما فرزندمان را محدود نمی‌کنیم او را نظارت نمی‌کنیم بلکه این فضا و دسترسی هایش را نظارت و گلچین می‌کنیم.»
جلوتر از فرزند باشیم
به تعبیر این کارشناس درک متقابل این موضوع به فرزندان از طریق گفتگوی شفاف و مدیریت صمیمانه کمک می‌کند بچه‌ها به جای گارد گرفتن، راهنمایی بگیرند. کنجکاوی‌های مخرب خود را کنترل کنند. به اطلاعات و منابع مفید وصل شوند. تحقق این موضوع یک شرط دارد؛ والدین باید عقب نمانند. تسلط ما به این فضا دست کم تا بلوغ عاطفی و عقلی فرزندمان بیشتر از او باشد. او می‌گوید: «به نظرم حالا که تدریس و تحصیل آنلاین است باید کلاس‌های آموزشی برای والدین و معلمان در مدارس برگزار شود تا ترفند و مهارت‌های نظارت برحضور فرزندان خود در فضای مجازی را بیاموزند. همچنین منابع، وبگاه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مفید و نحوه کاربری آن برای کودک و نوجوان را یاد بگیرند. محدودیت و خشونت کارساز نیست باید فرزند زمانه خود بود و هوشمندانه نظارت کرد.»
چندراه خیلی خیلی ساده
اما چند نکته ساده، ساعت در اختیار قرار دادن تلفن همراه منظم و مشخص باشد. روزانه نیم ساعت و کنترل شده اجازه استفاده از تلفن همراه برای بازی، گوش دادن موسیقی و... به فرزندتان بدهید. پیش از ۱۶ سالگی تلفن همراه هوشمند برای او نخرید. مسیر‌های جستجوی او را غیرمستقیم کنترل کنید. در تلفن همراهی که او برای تحصیل استفاده می‌کند شبکه‌های جانبی نصب نکنید یا رمز جدا در نظر بگیرید. در قسمت تنظیمات برنامه‌ها و اپ‌ها حتماً گزینه محدودیت سنی منفی هجده را فعال کنید. برخورد والدین باید طوری باشد که کودک در صورت خطا، سوءاستفاده، تهدید یا دریافت پیام‌های ناشناس بدون ترس و واهمه ما را در جریان قرار دهد.
- بیشتر بخوانید:
- وقتی فضای مجازی نسخه ما را می‌پیچد