تحقق بسیاری از درآمدهای مالیاتی با هوشمند سازی نظام مالیاتی/ افزایش ۳ برابری درآمدهای مالیاتی با قوانین فعلی امکان پذیر است
میرهادی رهگشای در گفتوگو با میزان در رابطه با چالشهای نظام مالیاتی در کشور گفت: این که چه سهمی از درآمدهای دولت را مالیات تشکیل دهد در ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته عقب است به طوری که در کشورهای توسعه یافته عمده درآمد دولت را درآمدهای مالیاتی تشکیل میدهد.
کارشناس اقتصادی بیان کرد: سهم مالیات از کل تولید اقتصادی کشور در ایران حدود یک سوم کشورهای دیگر است و نسبت مالیاتی که دولت با قوانین فعلی میتواند اخذ کند میتواند تا سه برابر افزایش یابد و اگر این اتفاق رخ دهد به طور کامل میتواند جایگزین منابع نفتی در درآمدهای دولت شود.
وی افزود: یکی از مولفههای مهم وابستگی اقتصاد ایران به نفت سهم آن در درآمدهای بودجهای دولت است که مالیات به طور کامل این ظرفیت را دارد که جایگزین درآمدهای نفتی شود
رهگشای ادامه داد: مهمترین مشکل در فرار مالیاتی و معافیتهای غیرضروری است و سودی که باید را برای کشور نداشته است و اگر دولت به سمت رفع این مشکلها حرکت کند میتواند درآمدها را افزایش دهد.
کارشناس اقتصادی گفت: بخش سوداگری و فعالیتهای غیرمولد در قوانین ما آن طور که باید مشمول مالیات نشده است و نیاز به زیرساختهای جدید مالیاتی وجود دارد.
وی گفت: قانون مالیات بر خانههای خالی یا قانون مالیات بر ارزش افزوده زیرساختهای خوبی فراهم میکند به طوری که فشاری بر بخشهای مولد همچون تولیدیها و یا اشخاص حقیقی که احیاناً بخواهند مالیاتی بپردازند وارد نمیشود، اما درآمد دولت از ناحیه مالیات را تا حد مطلوبی میتواند افزایش دهد.
رهگشای گفت: علاوه بر قانون در این زمینه نیاز به سامانههایی است به طوری که سامانه مودیان در این زمینه باید هر چه سریعتر راه اندازی شود یا در مورد مالیات بر خانههای خالی ابتدا باید سامانه املاک و اسکان از طریق وزارت راه و شهرسازی به طور جدی پیگیری شود که قابلیت تشخیص خانههای خالی فراهم شود تا مالیات آنها اخذ شود.
کارشناس اقتصادی تاکید کرد: در شرایط فعلی با قوانین موجود امکان افزایش درآمدهای مالیاتی وجود دارد چرا که فرار مالیاتی در کشور بالاست.
وی افزود: میتوان با رصد تراکنشها قوانین موجود را اعمال کرد و از افرادی که مالیات پرداخت نمیکنند و خرید و فروشهای کلان دارند و همچنین با حسابهای بانکی افراد دیگر کار میکنند مالیات دریافت کرد.
رهگشای با اشاره به ظرفیتهای مالیاتی در کشور گفت: ظرفیتهای زیادی برای دریافت مالیات از خانههای خالی مالیات بر ارزش افزوده و مالیات سالانه از املاک در کشور وجود دارد که میتواند پایههای مالیاتی در کشور را افزایش دهد و با قوانین جدید میتوان این پایهها را توسعه داد.
وی با اشاره به این که کشورهای توسعه یافته در زمینه توسعه پایههای مالیاتی سابقه طولانی دارند گفت: در کشور ما در جهت توسعه پایههای مالیاتی حرکت نشده است در حالی که ظرفیتهای جدی بر افزایش درآمدهای مالیاتی دارند.
کارشناس اقتصادی گفت: عزمی از سوی مجلس از نظر قانونگذاری برای توسعه پایههای مالیاتی نیاز است و هم از نظر زیرساخت لازم است در سازمانهای دولتی اقدامات لازم انجام شود.
رهگشای تاکید کرد: سامانه مودیان و سامانه ملی املاک و اسکان و دیگر سامانهها اطلاعات لازم برای تشخیص را فراهم میکنند.
وی گفت: در کشور در قوانین فعلی ظرفیت این را داریم که مالیات را از افرادی که فرار مالیاتی دارند اخذ کنیم و هم امکان ایجاد پایههای جدید مالیاتی وجود دارد تا درآمدهای مالیاتی را به طور چشم گیری افزایش دهیم.
کارشناس اقتصادی تصریح کرد: با برنامه ریزی طولانی مدت ۶ ساله میتوان تا حدود ۳ برابر فعلی درآمدهای مالیاتی را افزایش داد بدون این که فشاری که به بخش تولید و یا معیشت مردم وارد شود.
وی در خصوص غفلت هوشمندسازی نظام مالیاتی کشور گفت: کوتاهی و غفلت در این زمینه برای بنده به عنوان کارشناس سوال است چرا که اگر دولت واقعاً به سمت هوشمند سازی حرکت کند میتواند درآمد چشم گیری را با قوانین فعلی و بدون ایجاد فشار به مردم، صرفاً از طریق جلوگیری از فرارهای مالیاتی کسب کند، اما تاکنون عزمی در این زمینه دیده نشده است.
رهگشای در انتها تاکید کرد: در چند سال اخیر کسری بودجه گسترده در کشور داشته ایم، اما دولتها در تلاش بودند به روشهای مختلف با استقراض از بانک مرکزی کسری بودجه را جبران کنند در حالی که با هوشمند سازی نظام مالیاتی بسیاری از درآمدهای مالیاتی محقق میشد.