رگی که فدای قطع دست بیگانگان شد/ هر سیاستمداری امیرکبیر نیست!

17:12 - 20 دی 1400
کد خبر: ۷۸۸۲۳۳
دسته بندی: سیاست ، گزارش و تحلیل
متأسفانه در سال‌های اخیر نیز سیاست‌مدارانی بودند که گمان می‌کردند با گردن‌کجی در مقابل غربی‌ها بتوانند روابط خوب و مطلوبی را به وجود بیاورد. خیالی که خام و غلط بودن آن هر بار بیش‌ازپیش بر همگان ثابت می‌شود.
سرتاسر تاریخ کشور عزیزمان ایران لبریز از وقایع و حوادثی است که تا قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی اغلب آنها موجب سرافکندگی مردم و خشمگین شدن بزرگان و علمای آن برهه زمانی شده‌اند. با این وجود افرادی در بطن سیاست بوده‌اند که می‌توان گفت نقطه عطف دوره مسئولیت خود هستند.
یکی از بزرگانی که بدون اغراق می‌توان گفت بزرگ‌ترین خدمات را در تاریخ حکومت قاجار برای میهن عزیزمان داشته، میرزا محمدتقی‌خان فراهانی ملقب به امیرکبیر است. داشتن روح آزادگی و اقتدار و حفظ عزت ملی او باعث محبوبیتش شده است.
در دوران صدارت او که همزمان با خلق ناقص روشنفکری از سوی غرب‌گراها بود، برای مقابله با آن و همچنین حفظ اقتدار و عزت ملی درصدد قطع دست غربی‌ها برآمد؛ که این خود ناخوشایند بسیاری از خائنان و غرب‌گراها بود.
تاریخ شاهد خدمات بسیار دیگری از این بزرگ‌مرد بود. حذف القاب و عناوین فرمایشی، اصلاحات مذهبی، اقتصادی و اجتماعی، اصلاح وضع چاپارخانه دولتی، توجه به تولید و آبادی اراضی، سروسامان دادن به ارتش، توسعه دستگاه وزارت امور خارجه از جمله رسیدگی‌های این سیاست‌مدار محبوب بود.
نکته مهمی که در تاریخ زندگی شخصی و سیاسی این سیاست‌مدار محبوب، بیش از همه به چشم می‌آید، اقتدار و اصرار بر حفظ عزت ملی در مقابل سایر کشورها بخصوص غربی‌های استعمارگر است؛ که تا انقلاب شکوهمند اسلامی تاریخ نمونه کمی را به خود دیده است.
کما اینکه متأسفانه در سال‌های اخیر نیز سیاست‌مدارانی نیز بودند که گمان می‌کردند با گردن‌کجی در مقابل غربی‌ها بتوانند روابط خوب و مطلوبی را به وجود بیاورد. خیالی که خام و غلط بودن آن هر بار بیش‌ازپیش بر همگان ثابت می‌شود.
با این که وجود افرادی مثل امیرکبیر در تاریخ کم‌نظیر بوده‌اند در سال‌های اخیر شاهد دادن لقب امیر کبیر زمان توسط برخی از رسانه‌ها و افراد به برخی سیاست‌مداران بوده‌ایم که این در صورتی ست که این القاب درست بعد از خدشه دار شدن و یا زیر سؤال رفتن عزت ملی توسط همان سیاست‌مداران به آن‌ها داده شده است؛ گویی این وارونه‌سازی‌ها، غلو و بزرگنمایی‌ها تمامی ندارد.
یادمان نمی‌رود که همین چند وقت پیش وقتی جمهوری اسلامی ایران مورد شدیدترین هجمه‌های غربی‌ها قرار گرفته و حامی تروریست از طریق پول‌شویی خطاب قرار گرفت، سیاست‌مدارانی این در صحبت‌های خود در تریبون‌های علنی حرف از پول‌شویی‌های آشکار و فراگیر زده و مهر تأییدی بر این‌گونه برچسب‌زنی‌های ناروای غربی زدند. با این حال رسانه‌های حامی این افراد همواره آن‌ها را قهرمانی بی‌بدیل و امیرکبیر زمان می‌دانستند. این در صورتی است که بارها با گردن‌کجی و سیاست مماشات آن‌ها عزت و اقتدار ملی ما خدشه‌دار شده است.
قطع به‌یقین نیاز است که بار دیگر خدمات امیرکبیر این وزیر مقتدر به اطلاع ملت و سیاست‌مداران برسد تا این‌گونه شبیه‌سازی‌های ناروا یا چهره این وزیر محبوب را مخدوش نکرده و یا به ناروا و نا به جا پوششی بر خیانت‌های این‌گونه سیاست‌مداران نگذارد.
در همین زمینه عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در گفت‌وگو با میزان گفت: امیرکبیر از جمله شخصیت‌های نادر در تاریخ ایران است که به خاطر خودساختگی و شناخت دقیق و جدی دشمن مورد غضب قرارگرفته، از صحنه سیاسی حذف شد و بعد هم به شهادت رسید.
سلیمی نمین به شناخت خوب و دقیق این شخصیت از جامعه اشاره کرد و افزود: او بر کاستی‌های موجود در آن زمان نیز اشراف زیادی داشت. اقدامات همه جانبه‌ای هم برای برطرف کردن این کاستی‌ها انجام داد. او به عنوان مصلحی با شناختی خوب از جامعه، در سعی و تلاش برای کوتاه کردن دست بیگانگانی که قصد نفوذ گسترده بر دربار داشتند موفقیت چشمگیری داشت.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران تصریح کرد: تلاش او برای قانونمند کردن دربار از جمله اقدامات شایسته‌اش بود که هزینه‌های سنگینی هم برای او در بر داشت؛ تلاش برای افزایش سطح علمی کشور و ارتقاء سطح نخبگان جامعه، اعزام افرادی به خارج از کشور برای علم‌آموزی و برطرف کردن کم‌وکاستی‌های علمی و فنی کشور، تأسیس دارالفنون برای اولین بار نیز از دیگر کارهای عملی و سازنده او بود و، چون در این راستا از اساتیدی بهره گرفت که کشورهای آن‌ها مدعی سلطه بر ایران نبودند، با مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌های شدید و جدی انگلیسی‌ها مواجه شد؛ و این مخالفت‌ها بیانگر این است که انگلیسی‌ها تلاش داشتند روحیه استقلال‌طلبانه را در ایران مهار کند و متأسفانه هم توانستند تا حد زیادی موفق شوند.
وی ادامه داد: کار دیگری که امیرکبیر در راستای خدمت به کشور انجام داد تقویت ساختار سیاسی بود؛ این مسئله از جمله زمینه‌هایی بود که ضعف در آن ایران را آسیب‌پذیر می‌کرد. در همین راستا نیز برخورد قاطعش با شبکه بابیت به عنوان جریان موردحمایت بیگانه و اعدام ایادی بیگانگان که سعی در نفوذ بر مقامات بالا داشتند باعث تثبیت سیاسی نسبی ایران در آن زمان شد. هر چند سال‌ها بعد این اقدامات عواقبی داشتند و انگلیسی‌ها با تحریک افراد او را حذف کردند و این حذف لطمه بزرگی در بسیاری از زمینه‌ها به کشور ایران وارد کرد.
سلیمی نمین درباره رویکرد شبیه‌سازی سال‌های اخیر برخی افراد و رسانه‌ها با چند تن از سیاستمداران روز گفت: این شبیه‌سازی کار درستی نیست، چون مقطع و شرایط زمان حیات امیرکبیر کاملاً متفاوت با مقطع و شرایط زمان جامعه کنونی ماست. حتی این مقایسه با شرایط قبل از انقلاب که دربار خود عامل و دست نشانده بیگانه بود درست نیست. امیرکبیر با دربار پیوند خورده بود و بسیاری از خدمات را از طریق دربار انجام می‌داد و اصلاحات را در دربار پیگیری می‌کرد؛ هرچند که متأسفانه انگلیسی‌ها با توطئه، شاه را فریب داده و امضای قتل وی را گرفتند با این حال شاه عامل بیگانه نبود و فقط فریب خورد.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران درباره تفاوت اصلاحات در زمان امیر کبیر و زمان کنونی تصریح کرد: اصلاحات امروز یک ساختار سیاسی و انتخاباتی است، اما در زمان امیرکبیر اصلاحات بسیار متفاوت و در قالب اقدامات عملی واصلاحی بود نه یک تفکر سیاسی.
سلیمی نمین در پایان گفت: ما باید فرزند زمان خود باشیم امیرکبیر هم فرزند شایسته زمان خود بود. او همواره تلاش داشت فرهنگ و داشته‌های ملی را تقویت کرده و امکانات داخلی را به خوبی بشناسد و تحریکات بیگانگان را برای خارج کردن ایران از مسیر استقلال مسدود کند. ما اگر می‌خواهیم یاد او را زنده نگه داریم باید دقت و حساسیت را در دشمن‌شناسی و همچنین استفاده از فرهنگ ملی تقویت کنیم. لازم است که دانش و فن را در خدمت به جامعه به کار بگیریم و تلاش کنیم که خودمان را به دانش و توانمندی‌های روز بدون وابستگی به بیگانگان مجهز کنیم. نام و شخصیت خودمان را با عملکرد خوبمان در تاریخ ثبت کنیم و فردی باشیم با شایستگی‌های لازم و بدون عاریت گرفتن از نام شخصیت دیگری خود را بالا ببریم.
به هر روی امیرکبیر در حالی رگ خود را فدای استقلال ایران کرد که این روزها شاهد  «امیرکبیر» قلمداد کردن برخی سیاستمداران هستیم ولی آنچه عیان است اینکه هر «سیاستمداری» امیرکبیر نیست.


ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *