پزشک ویزیت میکند، منشی نسخه مینویسد/چالش بیماران با نسخههای الکترونیک
_ تسنیم نوشت: اجرای نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیک باعث میشود برخی از خطاهای پزشکی که در نتیجه بدخط نوشتن نام برخی داروهاست از بین برود و در نتیجه عوارض داروها کاهش یابد.
کاهش تداخلات دارویی، تقاضای القایی، مدیریت بهینه مصرف دارو، فراهم شدن امکان نظارت بیشتر بر نسخ تجویزی و ... از دیگر مزایای الکترونیکی شدن نسخهنویسی هستند. از ابتدای دیماه طرح نسخهنویسی الکترونیک در سراسر کشور به طور رسمی و جدیتر آغاز شد؛ طرحی که به نظر میرسید گامی مثبت در راستای بهبود کیفیت خدمترسانی به بیماران باشد، اما این روزها بروز برخی مشکلات سامانهها، باعث برهم خوردن آرامش بیماران و پزشکان شده است.
سیدعلی فاطمی درباره چالشهای اجرای نسخه نویسی الکترونیک اظهار کرد: چند مسئله مهم در خصوص نسخ الکترونیک باید رعایت شود؛ یکی بحث امنیت سامانه از لحاظ حملات سایبری است؛ متأسفانه به نظر میرسد سامانههای نسخ الکترونیک امنیت کافی ندارند؛ در آذرماه امسال مدیرکل مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت نامهای نوشت و اعلام کرد که هنوز گواهینامه امنیتی این سامانهها از سوی "افتا" صادر نشده است.
نایب رئیس انجمن داروسازان ایران درباره مشکلات دیگر نسخهنویسی الکترونیک نیز بیان داشت: در نسخهنویسی الکترونیک ممکن است کد دارو اشتباه وارد و دارو اشتباه به بیمار تحویل داده شود. پزشکان براساس لیستی که در سامانه باز میشود دارو انتخاب میکنند که این کار براساس نام دارو انجام میشود؛ برای مثال ممکن است یک پزشک بخواهد ۵۰ عدد قرص تجویز کند، اما به جای آن، فرم آمپول را انتخاب کند. یا دوزهای دارو را اشتباه انتخاب کند مثلا به جای دوز ۵ میلی گرم دوز ۵۰ میلیگرم را انتخاب کند.
فاطمی ادامه داد: مشکل دیگر نیز نبود امضای الکترونیک است؛ هر پزشکی باید امضای الکترونیک داشته باشد تا مطمئن شویم که نسخه را واقعاً خود پزشک نوشته است، زیرا تاکنون پیش آمده است که پزشک، نام کاربری و رمز عبور خود را به داروخانه یا منشی داده است و آنها به جای پزشک، نسخه الکترونیک را نوشته یا وارد سامانه کردهاند؛ درواقع پزشک وقتی بیمار را معاینه میکند نسخه را روی کاغذ نوشته و تحویل منشی میدهد تا او این نسخه را وارد سیستم کند و ممکن است در این شرایط منشی نسخه را اشتباه وارد کند و دارو به بیمار اشتباه داده شود؛ البته این مسئله بیشتر در بیمه تأمین اجتماعی رخ داده است. در بیمه سلامت به علت آن که حتما باید کد رهگیری صادرشود همان لحظه نسخه ثبت میشود.
وی با بیان اینکه این مسئله میتواند مشکلات حقوقی و تبعات بسیار جدی به بار بیاورد؛ گفت: در چنین شرایطی مشخص نمیشود این اشتباه از سوی پزشک انجام شده یا منشی او؛ زیرا امضای الکترونیک وجود ندارد؛ متولی امضای الکترونیک نیز سازمان نظام پزشکی است.
وی با بیان اینکه از زمان اجرای نسخ الکترونیک وقت بیماران خواه ناخواه در مراکز درمانی و داروخانهها بیش از پیش گرفته میشود، خاطرنشان کرد: علت این امر این است که تا قبل از اجرای نسخ الکترونیک، داروخانه موظف بود که فقط در سیستم داروخانه اطلاعات را وارد کند، اما الان مجبور است برای یک بیمار وارد سامانه تأمین اجتماعی و برای بیمار بعدی وارد سامانه بیمه سلامت شود که این مسئله به دلیل عدم کدینگ استاندارد، یکپارچه نشده است و باید سامانهها یکپارچه شوند تا داروخانهها فقط در یک سیستم و سامانه اطلاعات بیمار را وارد کنند. متأسفانه این مشکل زیرساختی برطرف نشده و از سوی دیگر به دلیل کندی سیستمها و قطعی آنها مشکلاتی برای خدمترسانی به بیماران ایجاد شده است.