بورس تهران در جایگاه سی و یکم جهان؛ سقوط چهار پله‌ای نسبت به سال ۲۰۲۰
- روزنامه همشهری نوشت: سال ۲۰۲۱ به پایان رسید و در این سال ارزش بورس‌های جهان ۲۰ تریلیون دلار افزایش یافت و در مجموع ارزش بورس‌های جهان به ۱۲۲ هزار میلیارد دلار رسید.
در سال گذشته میلادی همچنین بورس‌های منطقه‌ای توسعه بیشتری پیدا کردند؛ به این معنا که بسیاری از کشور‌های جهان ترغیب شدند تا از طریق ایجاد اتحادیه‌های منطقه‌ای به سمت تشکیل بورس‌های متحد چند کشوری حرکت کنند؛ به همین دلیل در سال گذشته روند تقویت بورس‌های منطقه‌ای سرعت بیشتری گرفت و تفاهمنامه‌های زیادی بین بورس‌های دنیا برای ایجاد بازار‌های منطقه‌ای و مشترک منعقد شد.
برآورد می‌شود این روند توسعه در سال ۲۰۲۱ سرعت بیشتری بگیرد و در طول چند سال آینده شاهد تولد بورس‌های جدیدی باشیم که از اتحاد کشور‌ها به‌صورت منطقه‌ای تاسیس می‌شوند. هم‌اکنون سهام ۴۸ هزار شرکت در بورس‌های دنیا دادوستد می‌شود که با روند توسعه فعلی می‌توان انتظار داشت تعداد این شرکت‌ها به سرعت افزایش یابد.
در سال گذشته میلادی کمترین میزان مشارکت برای تشکیل بورس‌های منطقه‌ای مربوط به خاورمیانه و بیشترین میزان مشارکت مربوط به اروپا و آفریقا بوده است.
جایگاه بورس تهران در جهان
آمار‌های فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد ارزش کل بورس‌های جهان در سال ۲۰۲۱ میلادی ۴۴.۵ درصد رشد کرده و از ۱۰۲ هزار میلیارد دلار به ۱۲۳ هزار میلیارد دلار رسیده است.
در این میان بورس تهران در سال گذشته میلادی با ۱۷ درصد افت در رده سی‌ام دنیا قرار گرفته است. ارزش کل بورس تهران در ابتدای سال‌جاری میلادی رقمی معادل ۲۶۸ میلیارد دلار بود که این میزان در پایان سال با ۴۶ میلیارد دلار کاهش به ۲۲۲ میلیارد دلار رسیده است.
چند ماه قبل از آغاز سال ۲۰۲۱ میلادی و در ۲۰ مرداد سال قبل به‌دلیل رشد پرشتاب بورس ارزش کل بورس تهران به ۴۲۴ میلیارد دلار رسیده بود و همین موضوع موجب شده بود بورس تهران به بیست‌وششمین بورس بزرگ دنیا در کنار بورس مالزی تبدیل شود، اما بعد از آن با نزول‌های مداوم شاخص بورس رتبه بورس تهران در رتبه‌بندی جهانی کاهش یافت و اکنون در پایان سال ۲۰۲۱ میلادی با ۴ پله نزول مواجه شده است.
اغلب کارشناسان برآورد می‌کنند با رشد دوباره شاخص‌های بورس، بازار سهام ایران بار دیگر جایگاه قبلی خود را پس خواهد گرفت و حتی با اضافه شدن شرکت‌های جدید این قابلیت وجود دارد که بورس تهران در رده ۲۰ بورس بزرگ دنیا دسته‌بندی شود.
هم‌اکنون در میان کشور‌های منطقه بورس عربستان با ارزشی معادل ۲۸۰۰ میلیارد دلار بزرگ‌ترین بورس منطقه است که در رده‌بندی جهانی در رتبه یازدهمین بورس بزرگ دنیا قرار گرفته است. بعد از آن بورس ابوظبی با ارزشی معادل ۳۹۰ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار گرفته و هم‌اکنون بیست‌و‌هفتمین بورس بزرگ دنیاست. در رده‌بندی فدراسیون جهانی بورس‌ها بازار مالی دوبی با ارزشی معادل ۱۰۷ میلیارد دلار در رده ۳۹ قرار گرفته است.
بزرگ‌ترین بورس‌های جهان
آمار‌های فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد درسال ۲۰۲۱ میلادی بورس نیویورک و نزدک آمریکا همچنان رتبه‌های اول و دوم خود را در جهان حفظ کرده‌اند؛ ضمن اینکه ارزش بورس نیویورک با ۴۴.۴ درصد رشد در پایان سال گذشته میلادی به ۲۸ تریلیون و ۲۳۸ میلیارد دلار رسیده است. ارزش بورس نیویورک در سال ۲۰۲۱ میلادی ۶ تریلیون دلار افزایش یافت. ارزش بورس نزدک آمریکا هم با ۵۰ درصد رشد به ۲۴ تریلیون دلار رسید.
بعد از این دو بورس آمریکایی، بورس‌های شانگ‌های چین و یورونکست اروپا در رتبه‌های سوم و چهارم دنیا قرار گرفته‌اند. در سال ۲۰۲۱ میلادی ارزش بورس شانگ‌های چین با ۲۰ درصد رشد معادل یک‌هزارو ۲۷۵ میلیارد دلار افزایش یافته و به ۷ هزارو ۷۷۵ میلیارد دلار رسیده است. بورس یورونکست اتحادیه اروپا نیز با ۲ هزارو ۵۰۰ میلیارد دلار رشد به ۷ هزارو ۳۸۰ میلیارد دلار رسیده است. بعد از این بورس‌ها بورس‌های ژاپن، هنگ‌کنگ، شنزن چین و بورس لندن در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
بیشترین رشد در جهان
اطلاعات فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد؛ با وجود آنکه بورس‌های بزرگ دنیا با رشد‌های خیره‌کننده‌ای به‌دلیل اجرای سیاست‌های تورمی و انبساطی مواجه شده‌اند، اما در عین حال در سال ۲۰۲۱ بیشترین بازده مربوط به برخی بورس‌های نوظهور بوده است. سهامدارانی که در این بازار‌ها فعال بوده‌اند بیش از سایر بورس‌های جهان بازده به‌دست آورده‌اند. طبق آمار‌های موجود در سال ۲۰۲۱ میلادی بورس هانوی ویتنام با ۲۰۴ درصد رشد بیشترین بازده را در میان بورس‌های جهان به ثبت رسانده است و بعد از آن بورس‌های لوکزامبورگ و ابوظبی به‌ترتیب با ۹۲ و ۷۳ درصد بازده در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
بازار سهام ایران نیز با ۲.۶ درصد بازده در رتبه ۷۸ در میان کل بورس‌های جهان قرار گرفته و این به‌معنای آن است که بورس تهران پنجمین بورسی در جهان بوده که کمترین میزان بازده را داشته است. بعد از ایران بورس‌های هنگ‌کنگ، رواندا، بوتسوانا و سوئیس قرار دارند که میزان بازده‌شان کمتر از بورس تهران بوده است.