شهر‌های دوستدار کودک/ محبوب‌ترین شهر‌های جهان برای کودکان
_ همشهری آنلاین نوشت: واقعیت این است که بسیاری از کودکان شهری زمان زیادی را در داخل خانه صرف بازی با گوشی‌های هوشمند می‌کنند با این حال، تعداد کمی از شهر‌های جهان در تلاشند تا با روش‌های نوآورانه برای داشتن کودکانی سالم، اجتماعی و در فضای باز با این جریان مجازی مبارزه کنند.
خیابان‌های خطرناک، امکانات فرسوده و استفاده نامناسب از فضای سبز، همگی باعث می‌شوند تا بچه‌ها از بازی در بیرون از آپارتمان‌های کوچک باز بمانند و به سمت فعالیت‌های انفرادی و داخل خانه سوق داده شوند.
شهر دوستدار کودک شهری است که اجازه «آزادی‌های روزمره» را به فرزندان ما می‌دهد و کودک می‌تواند در حین رشد، بال‌های خود را باز کند؛ تیم گیل، نویسنده کتاب «بدون ترس بزرگ شدن» معتقد است اگر بتوانیم یک شهر دوستدار کودکان بسازیم، یک شهر موفق برای همه خواهیم داشت.
گزارش آروپ، یک شرکت طراحی و ساخت بین‌المللی مستقر در لندن، پنج چالش را برای کودکان شهری شناسایی می‌کند: ترافیک و آلودگی. زندگی آپارتمانی و پراکندگی شهری؛ جنایت، ترس‌های اجتماعی و ریسک گریزی؛ انزوا و عدم تحمل؛ و دسترسی ناکافی و نابرابر به شهر.
با همین نگاه و در محله‌های شهری سرتاسر جهان، طراحی دوستدار کودک در حال شتاب گرفتن است؛ از پروژه‌های اجتماعی و فرهنگی گرفته تا استفاده از رنگ و گل‌کاری برای مقابله با مسیر‌های خطرناک منتهی به مدارس و زمین‌های بازی، تا سیاست‌های ساخت و ارتقای مسکن و محله‌ها برای کودکان.
ارتقای سطح کیفی شهر‌ها و ایجاد فضای مناسب و دوستدار کودک در جهان یکی از موضوعاتی است که مورد توجه نیز یونیسف است؛ بر همین اساس در ایران و سایر کشور‌های جهان نیز هم شهر‌های مختلف بر اساس مصوبات قانونی قدم‌هایی را در این راستا برداشته‌اند.
دوچرخه بازی کودکان در خیابان‌های ترافیک ممنوع؛ تیرانا
ممنوع شدن مکرر عبور و مرور در میدان عظیم اسکندربیگ، در شهر تیرانا، برای بازی کودکان، ساکنان این شهر را متقاعد کرد که این پلازای شهری را به عنوان یک فضای دائمی بدون خودرو بپذیرند. هر سه ماه یک بار، یک خیابان دیگر ابه این منطقه ترافیک ممنوع اضافه می‌شود و این اقدام حتی روی کاهش ۱۵ درصدی آلاینده‌های هوا نیز تاثیر مثبت گذاشته است.
اگرچه این تغییر در شهری که ماشین را نماد قدرت می‌داند با مقاومت روبرو شد، اما شهردار شهر تیرانا، آلبانی، از توسعه غیرقانونی حدود ۴۰هزار متر مربع زمین جلوگیری کرد و ۳۱ زمین بازی جدید برای کودکان ساخت. برخی خانواده‌ها در این زمین‌ها برای کودکان خود «درخت تولد» می‌کارند و این کار دیواری از درخت‌های اکسیژن‌ساز در این شهر ایجاد کرده است.
بازی و تعامل کودکان با طبیعت پارک جنگلی؛ روتردام
شهر روتردام هلند یک نمونه موفق دیگر است؛ روتردام که در سال ۲۰۰۶ به عنوان بدترین شهر برای رشد کودکان انتخاب شد تاکنون ۱۵ میلیون یورو برای بهبود فضا‌های عمومی، مسکن و مسیر‌های تردد امن در محله‌های کم درآمد هزینه کرده و موفق به ساخت شهری دوستدار کودکان شده است.
فضای باز یک پارک جنگلی شهری در روتردام به یک زمین بازی طبیعی تبدیل شده و به کودکان فرصت بازی بدون ساختار را می‌دهد. بچه‌ها می‌توانند از تنوع زیستی فضای طبیعت وحشی لذت ببرند، سرپناه و قایق بسازند و اردو بزنند و آتش روشن کنند. این منطقه اکنون سالانه ۳۵هزار بازدید کننده را به خود جذب می‌کند.
برخی از حیاط‌های مدارس نیز به میدان‌های اجتماعی تبدیل شده و قابلیت بازی با کیفیت و تعامال بالا با هر چیزی، از باغبانی گرفته تا ورزش را برای بچه‌ها فراهم کرده‌اند. این در حالیست که این شهر میزبان مسکن‌های اجتماعی و جوامع کم‌درآمد زیادی بود و اکنون این خانواده‌ها مشتاقانه در توسعه شهر و محله خود مشارکت می‌کنند.
بزرگ‌ترین زمین بازی ونکوور، دارای برج کوهنوردی، سرسره لوله‌ای غول‌پیکر؛ زیپ لاین و محوطه آب و شن بازی است.
سیاست‌های خانواده پسندی که در دهه ۱۹۹۰ در ونکوور کانادا اجرا شد، درصد کودکانی را که در مرکز شهر زندگی می‌کنند دو برابر کرده و ایجاد فضاعای عمومی برای حرکت کالسکه کودکان، مناطق بازی و خانه‌هایی در طبقات پایین و دارای نور طبیعی مورد توجه والدین قرار گرفته است.
این شهر فرصت‌هایی برای آب و شن بازی کودکان ایجاد کرده و بر اساس قوانین شهری، در فاصله نیم مایلی مدارس، مراکز مهدکودک و فروشگاه‌های مواد غذایی مسیر‌های پیاده‌روی ایمن ساخته شده است. در این سیاست‌ها اهمیت ایجاد فرصت‌های اجتماعی برای همه سنین به رسمیت شناخته شده و نوجوانان فضا‌هایی غیررسمی برای بازی با همسالان خود دارند.
بر اساس گزارش یونیسف، در ایران نیز ۱۲ شهر از جمله تبریز و بندرعباس برای پایلوت شهر دوستدار کودک در نظر گرفته شده و اقداماتی در جهت تدوین قانون و تخصیص بودجه را در دستور کار خود قرار داده‌اند.