آیا تأخیر در دریافت دز دوم واکسن، اثربخشی آن را از بین میبرد؟
_ آنا نوشت: بعد از شیوع ویروس منحوس کرونا در جهان، از سازمان بهداشت جهانی گرفته تا کشورهای مختلف همگان بهدنبال تولید واکسن و دارویی برای مقابله با این ویروس ناشناخته شدند تا اینکه برخی از کشورها بعد از گذشت حدود یک سال و نیم از شیوع این ویروس موفق به تولید واکسن شدند و تحقیقات درباره واکسنها نیز حاکی از این بود که تزریق واکسنهای تولیدی میتواند بدن را تا حدودی در برابر این ویروس مقاوم کند و حداقل این نتیجه را دارد که اگر هم افراد به این بیماری مبتلا شدند، حداقل به واسطه تزریق واکسن، جان خود را از دست ندهند.
با همه این تفاسیر، واکسیناسیون سراسری در کشورهای مختلف از جمله ایران آغاز شد و با اینکه برخی از مردم مخالف اجرای طرح واکسیناسیون اجباری بودند، اما آحاد مردم اقدام به واکسن زدن کردند و خوشبختانه از زمان آغاز واکسیناسیون سراسری در کشور، آمار مرگ و میر ناشی از این بیماری در کشور نزولی شد. از زمان آغاز واکسیناسیون همواره سوالات مختلفی مانند اینکه مردم چند نوبت باید واکسن بزنند یا اینکه مادران باردار چه موقع و چه واکسنی باید تزریق کنند مطرح شد. نگرانی مردم نیز به دلیل ناشناخته بودن ویروس طبیعی بود.
حالا موضوع جدید تأخیر در تزریق دُز دوم واکسن کروناست. برخی از پژوهشگران و پزشکان معتقدند که تأخیر در تزریق دُز دوم واکسن کرونا میتواند اثربخشی دُز اول و کارآیی آن را از بین ببرد، اما برخی نیز معتقدند که هنوز تحقیقات درباره اینکه تأخیر در تزریق دُز دوم میتواند کارآیی دُز اول را از بین ببرد، تکمیل نشده است.
از طرفی برای قضاوت درباره اثرات احتمالی تأخیر در تزریق دُز دوم واکسن کرونا، دادههای علمی نیازمند است و درحال حاضر در کشورهای مختلف و سازمان بهداشت جهانی تحقیقات درباره اثرات احتمالی تأخیر در تزریق دُز دوم واکسن ادامه دارد و پژوهشگران بهدنبال این هستند که آیا این تأخیر کارآیی واکسن را از بین میبرد یا خیر؟ که هنوز دادههای علمی درباره تمام واکسنهای تولیدی در دسترس نیست.
فقط در مورد واکسن آسترازنکا که دُز دوم پس از ۸ تا ۱۲ هفته از دُز اول تزریق میشود، طبق اطلاعاتی که منتشر شده، حتی اگر دُز دوم تا ۴۵ هفته بعد از دُز اول تزریق شود، هیچ تأثیر منفی بر اثربخشی واکسن ندارد و حتی ممکن است ایمنی قویتر و پایدارتری هم ایجاد کند. در مورد سایر واکسنها فعلاً اطلاعاتی از این دست وجود ندارد، اما قطعاً این طور نیست که بر اثر یک تأخیر چندروزه در تزریق دُز دوم، کارایی واکسن از بین برود. هرچند ممکن است قدری کمتر شود.
از طرفی در کشور خودمان نیز تحقیقات در این باره ادامه دارد، اما معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز چندی پیش اعلام کرده بود که تأخیر در دریافت دُز دوم واکسن مانند این است که فرد اصلاً دُز اول را نیز دریافت نکرده و قطعاً اثربخشی و کارآیی خود را از دست میدهد.
با این حال با توجه به شیوع و گردش بالای ویروس در جامعه، توصیه میشود دستورالعمل سازنده واکسن رعایت شود و دُز دوم در موعد مقرر تزریق شود. مگر اینکه در فاصله بین دُز اول و دوم، فرد بیمار شده باشد.