نقش بستن نامهای بیگانه بر پیکره اماکن و شهر های ایران
- نام گذاری اشخاص با اماکن قطعاً یکی نیست، اما ماهیت آن همان نامگذاری است و باید برای هم اشخاص و هم اماکن نامهای مناسب انتخاب کرد.
ثبت احوال مسئول صدور شناسنامه و تأیید نامی است که از سوی پدر و مادر برای فرزند تازه به دنیا آمده انتخاب شده است؛ سازمان ثبت احوال در چارچوب قوانین مصوب، موظف است تا از نامگذاری نامهای خارجی جلوگیری کند.
نامهایی که روی مردم گذاشته میشود و بر اساس آن هم شناسنامه صادر میشود ایرانی و اسلامی باید باشد که آن هم ضوابط دارد، هر چند برخی از خانوادهها هستند که پس از نامگذاری فرزندشان، او را با نام مستعار صدا میزنند و چه بسا آن نام هم خارجی باشد.
اما در بحث نام گذاری اماکن که شامل مغازهها، رستورانها، فروشگاهها و دیگر اماکن میشود مجلس شورای اسلامی مصوبه دارد.
بر اساس قانون، شهرهای جمهوری اسلامی ایران در ظاهر و باطن باید نمایانگر تاریخ و جغرافیای تمدن و فرهنگ اسلامی و ایرانی باشند.
یکی از مصادیق مهم این امر، اسامی خیابانها، اماکن و مؤسسات عمومی در شهرها است و این اسامی در حکم شناسنامه شهرها و بیانگر ارزشهای اعتقادی، تاریخی، فرهنگی و ملی جامعه است.
در قانون نامهای بیگانه برای اماکن منع شده، اما سالها است که رعایت نمیشود و بسیاری از اماکن در شهرها با نامهای بیگانه شناخته میشوند، در شهر چشم بچرخانیم نامهای بیگانه زیادی را میبینیم که با فرهنگ ایرانی همخوانی ندارد.
حتی نامهایی دیده میشود که غیر متعارف است. مثلاً نام یک فروشگاهی را گذاشتهاند آهن فروشی امام علی یا پارچه فروشی امام حسین، شاید در ذهن صاحب مغازه چنین نام گذاری ارزش نهادن به آن بزرگواران باشد، اما در واقع بر خلاف آن چیزی است که تصور میشود یا حتی میتوان قصد و عمدی را در این نام گذاری متصور بود.
در هر صورت نام گذاری با چنین اسامی مقدسی، مناسب نیست، اما وجود دارد و با وجود قانون منع استفاده از اسامی بیگانه برای اماکن، اما نامهای خارجی بر سر در اماکن به وفور دیده میشود.
چندی پیش بود که اظهارات رئیس پلیس اماکن پایتخت درباره ممنوعیت نامگذاری واحدهای صنفی در تهران با نامهای محلی با واکنشهای منفی زیادی روبهرو شد که از سوی این مقام انتظامی تکذیب شد.
گذاشتن نامهای محلی بر سر در اماکن، نمیتواند منع قانونی داشته باشد، مگر آن که نام نامناسبی باشد، ضمن آن که هر یک از نامهای محلی با گویشها و زبانهای ایران ترویج دهنده فرهنگ ایرانی است که قطعاً مناسبتر از نامهای بیگانه خواهد بود.
سرهنگ نادر مرادی رئیس پلیس اماکن تهران گفته بود که طبق بخشنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با توجه به مرجعیت این وزارتخانه در امور مرتبط با نامگذاری واحدهای صنفی از این پس [صاحبان] واحدهای صنفی در تهران ملزم هستند نامی برای خود انتخاب کنند که حتما «فارسی» (به معنای «غیر محلی») باشد.
قید فارسی در انتخاب نام برای اماکن بدون در نظر گرفتن زبانها و گویشهای رایج در کشور قید درستی نیست مگر آن که این قید را در نامهای خارجی به کار ببرند.
البته قانون در زمینه استفاده از نامی بیگانه برای اماکن گوناگون در ایران صراحت دارد، اما به نظر میرسد در این زمینه اعمال قانون انجام نشده است که شاهد نامهای خارجی در اماکن گوناگون هستیم.
نمونههای زیادی در زمینه نام گذاری اماکن به زبان بیگانه وجود دارد که میتوان به اسکای، آلفا، پالادیوم، ژینوس، هایپر استار و بسیاری نامهای دیگر اشاره کرد که به ویژه در تهران خودنمایی میکند.
این اسامی با قرار گرفتن بر سر در فروشگاهها و اماکن یا با مجوز بوده است یا بدون مجوز که البته با استناد به قوانین موجود برای نامگذاری، هر دو تخطی از قانون است.