خواب کودکان قابل تنظیم است؟
_ فارس نوشت: با اغلب مادرها که این روزها صحبت میکنیم، از آنها با گله و شکایت میشنویم که بچهها به خوابشان اهمیت نمیدهند، چه بچههای مدرسهای که این روزها در منازل بیشتر آنلاین آموزش میبینند و صبحها با خواب آلودگی پای درس مینشینند و چه بچههای کوچکتر که به خوبی مادر و پدر را شبها بازی میدهند و نیمههای شب به خواب میروند؛ بنابراین اینطور که پیداست خواب کودکان یک مسئله اساسی برای مادران است که باعث خواب آلودگی خود مادرها و بی حوصلگی شان در طول روز شده و آستانه حوصله و تحملشان را کم میکند. خیلی از بچهها عادت کرده اند تا نیمههای شب پای تلویزیون بنشینند یا بازی کنند و از آن سمت هم تا ظهر به خواب بروند.
اگر شما هم از آن دسته مادرهایی هستید که فرزندشان دچار مشکل به خواب رفتن است و به دنبال راهکاری برای رفع آن هستید، این گزارش را دنبال کنید:
۱-تنظیم خواب متناسب با سن و سال فرزند شما
مادران باید آگاه باشند که بچهها در هر سنی نیاز به یک زمان مشخص و متفاوت خواب در طول روز و شب دارند و این خواب به طور کامل با سلامتی آنها در ارتباط است.
به طور مثال نوزادان میبایست شش ـ هفت مرتبه در طول روز بخوابند و مجموعا نزدیک به شانزده تا هجده ساعت در طول شبانه روز خواب داشته باشند. اما همین نوزاد وقتی یک ساله میشود چرخه خوابش در طول روز به یک تا دو مرتبه که آن هم دو ـ سه ساعت میشود، تقسیم شده و خواب شب نیز تا یازده ساعت مناسب است و به همین نسبت با افزایش هر سال سن میزان نیاز کودک به خواب روز کمتر میشود.
حال نکته این است که همه بچهها چرخه خوابشان با هم یکی نیست و هر مادری میبایست وضعیت نیاز فرزند خود را بررسی کند و آن را مدنظر داشته باشد.
۲-فرزندت را صبح زود بیدار کن
حال برای اینکه مادری بتواند مدیریت صحیحی بر خواب و بیداری فرزندی داشته باشد که بدخوابی میکند، نخستین نکته این است که صبحها بچه را زود بیدار کند. ممکن است روزهای اول بچه اعتراض کرده، گریه کند یا بدخلقی داشته باشد، اما بعد خوابش تنظیم شده و عادت میکند.
پس یکی از همین روزهایی که بچه تا نیمههای شب بیدار مانده و دیر خوابیده، روز زود بیدارش کنید و تحمل بداخلاقی اورا داشته تا به این شرایط عادت کند و شبها نیز خوابش تنظیم شود.
۳-در طول روز فعالیت جسمی مناسب داشته باشد
این را هم مادران باید در نظر داشته باشند که بچهها نیاز به تخلیه انرژی خود را دارد، اگر در طول رز فعالیت جسمی مناسبی بریا فرزندت تدارک ببینی، حتما انرژی روانی او تخلیه شده و او نیاز به خواب پیدا میکند.
۴-خواب ظهر را کم کن
بهتر است خواب ظهر کودکان را کم کنید تا شب به موقع به خواب بروند، به استثنای نوزادانی که هر زمان نیازبه خواب دارند، برای بقیه رنجهای سنی میتواند این روش پیاده شود. حتی اگر بچه ظهر هم میخوابد بهتر است تا قبل از ساعت ۳ عصر از خواب بیدار شود.
۵-کارتون از ساعت ۶ عصر ممنوع!
از ساعت ۶ عصر بهتر است کارتون و مبایل و ایپد را ممنوع کنید. چرا که نور صفحه دیجیتالی روی هورمون خواب تأثیر منفی میگذارد.
۶-مراسم خواب داشته باشید
مراسم خواب به این معنی است که هر زمان که بچه عقل رستر شد، برای زمان خوابش برنامه داشته و خود او را در این کار مشارکت دهید. یعنی مثلا اول دوش بگیرد، بعد پیژانه بپوشد، بعد کتاب بخواند و ... مراسم خواب باید باعث آرامش بچهها شود.
۷-کوتاه نیایید
الان شاید برخی مادرها بگویند که همه این کارها را کرده اند، اما نتیجه نگرفتند. مهم این است که در این مسیر کوتاه نیایید این راه را مدتی ادامه دهید. داد نزنید، سعی کنید آرام باشید. فرزندتان را درک کنید که دلش بخواهد بازی کند و نخوابد. این طبیعی است پس ارامش داشته باشید تا روشتان جواب بدهد.
نکته دیگر این است که به یاد داشته باشید وقتی بچهها خیلی خسته هستند یا استرس شدید دارند خوابشان بهم میریزد و سختتر به خواب میروند. خیلی بچهها هیجانی میشوند یا میخواهند تمریناتی که در طلو روز داشتند را شب هم ادامه دهند مبادا یادشان رفته باشد پس آرام باشید و اجازه دهید آرام آرام روش شما اثر کند.
نکته بعدی این است که شما خودتان هم سعی کنید به موقع بخوابید. انتظار نداشته باشید وقتی خودتان شبها تا نیمههای شب بیدار هستید، بچهها به راحتی بخوابند. بهتر است این برنامه را برای همه اجرا کنید تا زمانی که خواب بچهها تنظیم شود منتها خانه با سروصدای تلویزیون و صحبت کردن بلند و ... نمیتواند برای خواب بچهها شب هنگام مناسب باشد.
برای بچههای بدخواب حتما نور اتاق خوابشان را در نظر بگیرید که اذیت کننده نباشد، سکوت اتاق خواب خیلی مهم است و همینطور چیدمان اتاق که باعث ناراحتی او نباشد و همه چیز برای استراحت مناسب و همینطور برخی بچهها به خاطر لباس نامناسب اذیت میشوند بهتر است براساس دمای فصل و اتاق لباس را تن بچه کنید که راحت و آزاد باشد و باعث سرما یا گرمای او نشود.
اگر زمانی دیدید با همه انجام این کارها در طولانی مدت جواب نگرفتید بچه شما شبها بی قرار است، سخت به خواب میرود، ترس دارد، شب ادراری یا برای تنها خوابیدن مشکل دارد، حتما به پزشک کودک و در صورت نیاز مشاور وروان شناس کودک مراجعه کنید چرا که شاید ریشه کم خوابی یا بدخوابی فرزند شما جای دیگری باشد.
گاه برخی مشکلات به اختلالات خواب و مسائلی از این دست باز میگردد که مادر و پدرها از آنها بی خبر هستند و روان شناس یا پزشک بتواند آن را تشخیص و در راستای رفع آن قدم بردارد.