«اکران آنلاین» در ایستگاه آخر حیات

_ روزنامه وطن امروز نوشت: همیشه یکی از جنجالی‌ترین مباحث سینمای ایران طی سالیان گذشته، صف طولانی اکران آثار تولیدی در طول یک سال بوده است که این مساله با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی نصفه و نیمه سینما‌ها در دوران اکران، بحرانی‌تر شد به طوری که طی ۳-۲ سال اخیر شاهد سنگین‌تر شدن بار چرخه اکران در سینمای ایران بودیم و مسلما این چرخه هر سال سنگین‌تر می‌شود و شمار بیشتری از آثار اکران نشده به قطار طولانی آثار اکران نشده سینمای ایران اضافه می‌شود؛ قطاری که تنها راه رهایی از آن، یا گسترش چشمگیر ظرفیت‌های ناوگان اکران آثار سینمایی است که در عمل به واسطه هزینه‌های سنگین آن امکان‌پذیر نیست یا استفاده از راه‌حل‌های جایگزینی همچون اکران آنلاین؛ روشی که سال‌هاست در سینمای جهان هم در حال انجام است.

شیوع بیماری کرونا، اتفاقی بود که چرخه نیمه‌جان اکران در سینمای ایران را به سمت مرگ کشانده بود. چرخه‌ای که اگر تا پیش از این با هر زحمتی که بود کار خود را پیش می‌برد، با ماجرای کرونا به شکلی زمینگیر شد که حالا شمار آثاری که در نوبت اکران هستند، از شمارش در رفته است!

از سویی طی چند وقت اخیر با واکسیناسیون سراسری، سینما‌ها خیلی نامحسوس در حال بازگشت به دوران فعالیت عادی خود هستند. مخاطبان سینما این روز‌ها با رعایت تمهیدات بهداشتی به تماشای فیلم‌های مورد علاقه خود می‌نشینند و تا حدودی استقبال مناسبی از فیلم‌های روی پرده شده است، اما نکته‌ای که نباید فراموش کرد این مساله است که با بازگشت احتمالی موج جدیدی از ویروس کرونا در کشور شاید مجددا با تعطیلی نصف و نیمه سینما‌ها مواجه شویم و آنجاست که دوباره گره «صف اکران فیلم‌های روی پرده» کورتر از گذشته می‌شود؛ از سوی دیگر در این ایام کرونایی که پشت سر گذاشته‌ایم طرح «اکران آنلاین» یا همان «سینما در خانه» به رغم همه کاستی‌ها و مشکلات، مسیر روشنی را در ابتدای کار برای سینمای ایران ترسیم کرد و طی روز‌های ابتدایی فعالیت خود در پلتفرم‌ها فیلم‌های مختلفی از سوی کارگردان‌های مطرح سینمای ایران روانه «اکران آنلاین» شد که این مسأله ضمن امیدواری اهالی سینما به طرح نوپای «اکران آنلاین» به خودی خود به رونق این طرح افزود و بسیاری پیش‌بینی می‌کردند با ادامه روند موفق «اکران آنلاین» به مرور از ترافیک بالای فیلم‌های پشت خط مانده اکران سینما‌ها کاسته شود. اما متاسفانه با مرور زمان و کنار کشیدن فیلم‌های مطرح سینمای ایران از حضور در «اکران آنلاین»، این طرح نوپای سینمای ایران خیلی زودتر از تصور کارشناسان به پایان خط نزدیک شده است و چند ماهی می‌شود جز اکران چند فیلم کمدی سطحی یا فیلم‌های درجه سوم سینمایی، هیچ اثر جدی و قابل تاملی روانه اکران آنلاین نشده است، البته سازندگان آثار سینمایی برای عدم استقبال از حضور اثرشان در اکران آنلاین دلایلی، چون عدم تبلیغ فیلم‌ها در صداوسیما و نگرانی بابت قاچاق آثارشان را اعلام می‌کنند که اگر منصفانه بخواهیم قضاوت کنیم باید به نگرانی این سرمایه‌گذاران احترام بگذاریم.

در اینکه طرح‌هایی، چون «اکران آنلاین» و «سینما ماشین» به هیچ وجه نمی‌توانند جای سالن‌های سینمایی را برای مخاطبان و اهالی سینما بگیرند، هیچ شکی نیست، اما مسؤولان سینمایی کشور باید نگاه جدی‌تری به طرح نوپای «اکران آنلاین» داشته باشند؛ طرحی که به رغم برخی انتقادات درستی که به نحوه انتخاب برخی فیلم‌ها و همچنین نحوه صیانت از فیلم‌ها در مقابل قاچاق آثار می‌شود، می‌تواند با حمایت و برنامه‌ریزی همه‌جانبه مسؤولان و اهالی سینما اتفاق‌های بهتری را برای آینده سینمای ایران رقم بزند.

در نتیجه باید گفت اکران آنلاین با تمام ریسک‌هایی که بر آن متصور است، راهی را باز می‌کند که دیگر موسسات و تولیدکنندگان فیلم هم نگاهی به این بازار داشته باشند و آن را جدی بگیرند، چرا که با پایین نگه داشتن هزینه‌های تولید و رعایت مختصات و ملزومات این بازار، می‌توان چرخه توزیع برای تولید بعدی را در آن ایجاد کرد. همچنین به‌رغم مخالفت‌های ضمنی سالن‌داران سینما برای نمایش آنلاین فیلم‌ها بدون اکران سینمایی، این فرصت می‌تواند منجر به سبک شدن صف اکران و در نتیجه تولید و نمایش فیلم‌هایی در سالن سینما شود که به اصطلاح برای پرده ساخته شده‌اند و ملزومات آن را رعایت می‌کنند؛ اتفاقی که هم رضایت مخاطبان سینما و هم با افزایش فروش، رضایت سینماداران را به دنبال خواهد داشت.

همچنین انجمن تهیه‌کنندگان مستقل سینما در بیانیه‌ای از شرایط بد سینما‌ها در ۲ سال گذشته گفت و اینکه شورای صنفی با همه سختی‌ها پای سینما ایستاده است. در بخشی از این بیانیه آمده است: «بی‌هیچ تردیدی رونق دوباره سینما و استقبال مردم از فیلم‌ها ماحصل درایت شورای صنفی نمایش در تلاش، برنامه‌ریزی، چینش فیلم‌ها، رایزنی با مالکان فیلم‌ها و صاحبان سالن‌های سینما، اولویت‌گذاری حفظ جان شهروندان در کنار تماشای فیلم و به وجود آوردن شرایط مناسب سالن‌ها با رعایت کامل پرتکل‌های بهداشتی است. سینمای ایران در ۲ سال گذشته در بدترین شرایط ممکن قرار داشت و تهیه‌کنندگان حرفه‌ای سینما شاهد بودند که شورای صنفی در سخت‌ترین شرایط با وجود بی‌مهری‌های فراوانی که به سینما، سینماگران، سالن‌های سینما و فیلم دیدن در سینما شد، پای سینما ایستاد تا به امروز که شاهد رونق و به ثمر نشستن تلاش‌های شورا هستیم. امیدواریم حالا که سینمای ایران مسیر سخت تعطیلی‌ها را پشت سر گذاشته، همگی با حمایت همه‌جانبه خود از سینما در جهت تقویت نمایش فیلم در سالن‌های سینما گام برداریم».