سرنوشت سریال حضرت معصومه (س) در هالهای از ابهام
_ آنا نوشت: سریالهای تاریخی – مذهبی به نمایش درآمده در تلویزیون، از مهمترین و ماندگارترین سریالهای جعبه جادو به حساب میآیند. آثاری همچون «امام علی (ع)»، «ولایت عشق»، «تنهاترین سردار»، «مختارنامه»، «یوسف پیامبر» و... که هم در زمان پخش با اقبال ویژهای مواجه شدند و هم حالا بعد از گذشت سالها از پخش آنها، تکرارشان در شبکههای مختلف سیما، موفقیت بیشتری از از سریالهای امروزی در زمینه جذب مخاطب دارند.
باوجود چنین کارنامهای در تلویزیون و استقبال خوب مردم از این قبیل آثار، اما چند وقتی میشود که روی آنتن خبری از سریالهای تاریخی – مذهبی نیست و صرفا اخباری از تولید چند پروژه در این حوزه منتشر شده است. سریالهایی همچون «سلمان فارسی»، «حضرت موسی» و «حضرت معصومه» سه اثری هستند که در طول ماههای اخیر، اخبار متعددی در رابطه با مراحل مختلف ساخت آنها رسانهای شده است، اما از این سه مورد، تنها «سلمان فارسی» به مرحله تولید رسیده است و دو اثر دیگر هنوز اوضاع مشخصی ندارند.
تاریخی - مذهبیهای در حال ساخت
سریال «حضرت موسی» که هنوز تکلیف ساخت آن مشخص نیست و هر روز نام یک فیلمساز به عنوان سازنده نهاییاش اعلام میشود. پس از مرحوم فرجالله سلحشور و جمال شورجه، پاییز سال پیش خبر رسید که ابراهیم حاتمیکیا وظیفه ساخت این سریال را برعهده گرفته و در حال بازنویسی فیلمنامه است. اما بعد از آن دیگر خبر چندانی از آن رسانهای نشد.
در این میان، اما ماجرای سریال حضرت معصومه (س) شرایط متفاوتی داشت. از زمانی که خبر ساخت سریالی بر اساس زندگی خواهر بزرگوار امام رضا (ع) به کارگردانی جواد افشار و تهیهکنندگی مجتبی امینی رسانهای شد، بسیاری از دوستداران سریالهای مذهبی – تاریخی، اخبار تولید این پروژه را پیگیری میکردند تا هرچه سریعتر در جریان روند ساخت آن قرار بگیرند.
یک سال پیش در همین ایام، جواد افشار که بیشتر با ساخت سریالهای غیرتاریخی مثل «کیمیا» و «گاندو» شناخته میشود، خبر داد که او به همراه حمید رسولپور دیگر نویسنده این اثر مشغول نگارش قسمتهای پایانی سریال حضرت معصومه (س) است و تا پایان سال ۹۹ نگارش فیلمنامه آن به اتمام میرسد. طبق همین صحبت نیز قرار بود که از اوایل امسال پیشتولید پروژه و در اواسط ۱۴۰۰ تولید آن آغاز شود.
مجتبی امینی، تهیهکننده این سریال هم که برای اولین بار ساخت یک سریال تاریخی را تجربه میکرد، آبان سال پیش عنوان کرد که با مرکز «سیمافیلم» قراردادی برای تولید این سریال ۳۰ قسمتی منعقد شده و این پروژه در رده آثار «الف ویژه» تلویزیون قرار میگیرد. ردهای که پیش از این آثار فاخر و سریالهای تاریخی همچون «مختارنامه»، «یوسف پیامبر»، «کیف انگلیسی»، «در چشم باد» و... در آن قرار میگرفتند و مدتها بود که تلویزیون تمرکزی برای ساخت چنین آثاری نداشت.
سرنوشت نامعلوم سریال حضرت معصومه (س) / پروژهای که همچون صاحبش غریب است
و ناگهان توقف
تا چند ماه خبری از این پروژه نبود تا اینکه در خرداد امسال، همزمان با ولادت با سعادت حضرت معصومه (س) و روز دختر، امینی اعلام کرد نگارش نسخه سریال حضرت معصومه (س) به پایان رسیده است و با توجه به نظرات مثبتی که از طرف مشاوران مذهبی درباره فیلمنامه دریافت کردند با همکاری آستان مقدس حضرت معصومه (س) این کار را تولید خواهند کرد. طبق صحبتهای امینی، از همان اواخر بهار، این سریال که هنوز نامی برای آن در نظر گرفته نشده، وارد فاز پیشتولید صفر شد و قرار بود که در پاییز و زمستان امسال، پیش تولید، نهایی و کار ساخت مجموعه، آغاز شود.
حالا بیش از ۵ ماه از آن تاریخ که امینی خبر از آغاز پیشتولید این پروژه داد، گذشته و در شب وفات حضرت معصومه (س) قرار داریم. اما در این مدت پنج ماهه، هیچ خبری از این سریال «الف ویژه» تلویزیون رسانهای نشده و مشخص نیست که شرایط پیشتولید آن به کجا کشیده شده است. مجبتی امینی و جواد افشار، تهیهکننده و کارگردان این پروژه نیز پاسخی به تماسهای مکرر ما برای پرسوجو کردن در رابطه با تولید این سریال ندادند تا کلاف سردرگم تولید این اثر، بیش از پیش پیچیده شود.
در این شرایط گمانهزنیهای مختلفی در رابطه با دلایل عدم تولید سریال «حضرت معصومه (س)» مطرح شده است. یکی از این احتمالات که چندان هم بیراه نیست، مخالفت رئیس جدید سازمان صداوسیما با ساخت این اثر است. البته این بدان معنا نیست که پیمان جبلی فقط با تولید این سریال تاریخی مخالف است، بلکه طبق خبری که چندی پیش منتشر شد رئیس رسانه ملی دستور داد ۱۵ سریال سیما که در مرحلههای مختلف پیشتولید بودند متوقف شوند تا بعد از بررسی مجدد، اجازه ساخت آنها صادر شود.
در این میان سریالهای زیادی (از تولیدات تاریخی مثل همین سریال گرفته تا آثار درام، کمدی و مناسبتی) متوقف شدند. گویا وسواس شدید جبلی روی کیفیت آثار تولیدی در تلویزیون بسیار زیاد است و این سریالها قرار است توسط شورایی که مسئول ساماندهی به تولید سریالهای تلویزیونی است بررسی شوند و اگر مورد تأیید این شورا قرار گرفتند، به مرحله تولید برسند.
زندگی غریبانه، سریال غریبانه
باتوجه به زمانبندی تمام این اتفاقات میتوان گفت که سریال «حضرت معصومه (س)» نیز شامل این طرح میشود و سازندگان آن این روزها منتظرند تا یکبار دیگر تایید ساخت سریالشان را از صداوسیما دریافت کنند. اینکه سریال جدید زوج امینی – افشار پشت این دستانداز گیر کرده است هم مزایایی دارد و هم معایبی. بزرگترین مزیت آن این است که اگر این سریال از نظر محتوایی و ساختاری دچار ضعف باشد، توسط شورای جدید تلویزیون رد میشود و در نتیجه اثر بیکیفیتی در این حوزه تولید نخواهد شد و بزرگترین عیب آن هم این است که اگر فیلمنامه این سریال مورد تایید قرار نگیرد، پروژه ساخت این سریال هم به تاریخ میپیوندد، در صورتی که زندگی مظلومانه حضرت معصومه (س)، از آن دست مواردی است که میتوان درامی جذاب و پرکشش از دل آن بیرون کشید.
داستان زندگی و شهادت غریبانه خواهر امام رضا (ع)، داستانی است که اگر به درستی روایت شود و تمام جنبههای معرفتی آن به درستی دیده شود، میتواند بسیار تاثیرگذار باشد. سریالی که بر این پایه این داستان ساخته شود، بنمایه اصلی برای دیده شدن را دارد و شرط دیگرش برای قرار گرفتن در دسته سریالهای ماندگار تلویزیون، کارگردانی و بازیهای خوب است؛ دو عنصری که باید با وسواس به آنها پرداخته شود، در غیر این صورت این اثر هم به جمع کثیر سریالهایی که بعد از چند سال فراموش میشوند، میپیوندد.