پایین بودن سرانه مطالعه و آغاز معضلات اجتماعی/ ۵۰ میلیون ایرانی کتاب نمی‌خوانند؟!
- یکی از دلایل معضلات اجتماعی در کشور و جوامع بشری، ناآگاهی و بی سوادی است، بی سوادی نه به معنای آکادمیک آن، بلکه از نظر مطالعات عام است.
مردم هر جامعه‌ای اگر سرانه مطالعه پایین داشته باشند، به واقع بی سواد هستند، سواد صرفاً و مطلقاً مدرسه و دانشگاه نیست. خواندن کتاب در میان اقشار جامعه و بالا بودن سرانه مطالعه نشان دهنده عمق سواد جامعه است.
اگر در جامعه‌ای معضلات اجتماعی همچون اعتیاد، سبک رانندگی بی نظم و قانون، دزدی و جرم و جنایت از اندازه متعارف خود بالاتر باشد و برخی هنجار‌ها به ناهنجاری‌های اجتماعی تغییر ماهیت دهد، نشان دهنده پایین بودن مطالعه مردم آن جامعه است.
می‌توان به سراغ آن‌هایی رفت که جرمی مرتکب شده یا دست به اقدامات ناهنجار می‌زنند و از آن‌ها پرسید که در روز، هفته یا ماه چند دقیقه و ساعت را به مطالعه کتاب‌ها غیر درسی اختصاص می‌دهند؟
و قطعاً درصد زیادی از این افراد خواهند گفت هیچ! و این هیچ همان معضلات و ناهنجاری‌های اجتماعی است که از پایین بودن سطح مطالعه به وجود می‌آید.
حتی آن‌هایی که به ظاهر نیز مرتکب جرمی نشده و یا ناهنجاری از خود بروز نمی‌دهند، اما با کمی دقت در رفتار اجتماعی آن‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که آن‌ها نیز هنجار شکنی می‌کنند.
در کنار این وضعیت نابسامان و ناامید کننده در زمینه سرانه کتابخوانی در کشور و میان اقشار جامعه که بر اساس آمار منتشر شده تنها ۳۵ میلیون نفر از مردم ایران کتاب غیر درسی می‌خوانند آن هم ۱۶ دقیقه در روز، اما خرجی که ایرانی‌ها برای کالا‌های بی ارزش و غیر ضروری می‌کنند بسیار فراتر از آن چیزی است که تصور می‌شود.
همه می‌دانند که سرانه مصرف چیپس و پفک و نوشابه و سوسیس و کالباس و ده‌ها کالای دیگر در ایران چقدر بالا است.
شکم چرانی که می‌دانید یعنی چه؟ خیابان‌هایی هم که برای این منظور تدارک دیده شده قطعاً می‌شناسید و سری به آن‌ها زده اید.
جدای از آن خرید هله هوله مثل چیپس و پفک و نوشابه برای ما ایرانی‌ها مثل آب خوردن است، اگر نخوریم روزمان شب نمی‌شود.
اما امان از زمانی که بخواهیم پول به مواد غذایی درست و حسابی یا چیز‌های دیگر بدهیم، انگار گوشت تنمان را می‌کَنند.
مصرف سرانه شیر و لبنیات را خودتان بروید پیدا کنید، با مصرف سرانه نوشابه، چیپس و پفک مقایسه کنید آنوقت متوجه می‌شوید که چه خبر است.
آنچه که از همه این‌ها مهمتر است و بهانه‌ای شده برای طرح آن، مسئله خرید کتاب و کتاب خوانی است. خیر سرمان از امروز هفته کتاب آغاز شده است.
اگر کتاب گران است، چیپس و پفک و نوشابه هم گران است. اگر این هله هوله‌ها را نخوریم نه تنها نمی‌میریم بلکه به سلامتمان هم افزوده می‌شود.
کتاب هم گران است، اما اگر نخریم و نخوانیم و نفهمیم و درک نکنیم، در جهل مرکب می‌مانیم تا ابدالدهر و این اتفاق خوبی نیست.
سرانه کتابخوانی در ایران همانگونه که گفتیم ۱۶ دقیقه است آن هم فقط برای ۳۵ میلیون نفر! آمار بسیار پایینی است. سرانه کتابخوانی در جهان کمتر از نیم ساعت نیست.
بقیه مردم ایران چه می‌کنند؟ ۵۰ میلیون نفر از مردم کشورمان کتاب نمی‌خوانند؟
این ۳۵ میلیون نفری که ۱۶ دقیقه در روز کتاب می‌خوانند از نظر فرهنگ عمومی اندکی از دیگران بالاتر هستند و به همین خاطر هم آزار بیشتری را تحمل می‌کنند.