دستاوردهای مقاومت
_ هادی سید افقهی در روزنامه حمایت نوشت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز گذشته از دیدار «عبدالله بن زائد»، وزیر خارجه امارات و «بشار اسد» رئیسجمهور مشروع و قانونی سوریه ابراز نگرانی کرد. بن زائد چند ماه پیش خواستار بازگشت دمشق به اتحادیه عرب شد و اذعان کرد که «چارهای جز این نیست.» این در حالی است که در پاییز سال ۹۸، سفیر امارات در سوریه برای «برقراری ثبات و امنیت در این کشور تحت زعامت بشار اسد» سخن راند و همان موقع بود که دیگر کشورهای عربی نیز تمایل خود را برای برقراری روابط با سوریه اعلام کردند.
کشورهای مرتجع منطقه با همراهی غرب، در سال ۲۰۱۱ جنگی خانمانسوز را برای خارج کردن مقاومت و همپیمانان قدرتمندش کلید زدند تا این ذهنیت را القا کنند که اصرار بر پایداری و مخالفت با قارونهای منطقهای و زرسالاران بینالمللی، جز جنگ، تحریم و آوارگی میلیونها نفر، نتیجهای در بر نخواهد داشت.
علاوه بر این، سوریه در اوایل جنگ داخلی با گاوبندی کشورهای عربی از اتحادیه عرب، بهاصطلاح اخراج شد و کرسی این کشور تاکنون خالی مانده است. در شرایط کنونی که بشار اسد از رهگذر مقاومت در مقابل تروریستهای تکفیری و مداخلات بینالمللی به محبوبیت فراوانی در میان مردم خود دستیافته که رأی بالای مردم به وی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری، گواه این مدعاست، عدم بازگشت سوریه به اتحادیه عرب، میتواند وجهه این سازمان مردمی را مخدوش کند. به همین دلیل بود که «احمد ابوالغیط»، دبیرکل این اتحادیه با بیان اینکه سه کشور مایل به بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هستند گفت: «در صورت اجماع کشورهای عربی بر سر پیشنویس این طرح، سوریه ممکن است در اجلاس آینده به اتحادیه عرب بازگردد.»
علاوه بر این، سوریه با کمک متحدان خود همچنان مقاوم ایستاده و بخشهای وسیعی از خاک خود را از لوث وجود تروریستهای اجارهای پاکسازی کرده است. از طرفی، تحریمهای آمریکا علیه دولت و شرکتهای خارجی موسوم به سزار، یک سال شکستخورده را پشت سر گذاشت. همچنین انتقال انرژی اردن و مصر به لبنان که تنها از خاک سوریه امکانپذیر است، نشانههایی از بیخاصیت بودن تحریمها به شمار میرود.
در کنار مقامات امارات، رسانههای لبنانی به نقل از شخصیتهای مرتبط با مقامات سعودی اخیراً فاش کردهاند که «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان اعلام کرده است که وی در برابر بشار اسد دچار اشتباه شده است. این بدان مفهوم است که عربستان بهعنوان پدرخوانده کشورهای منطقه نیز از رویکرد خود در برابر دولت سوریه پشیمان است و تلاش میکند که مناسبات خود را با دولت سوریه از سر بگیرد.
ضمن اینکه دیدار اخیر «سامح شکری» وزیر خارجه مصر با «فیصل مقداد» همتای سوری خود، بازگشایی مرز اردن و سوریه و حتی تمایل عربستان برای ازسرگیری روابط با دمشق، نقاط عطفی هستند که ثابت میکند حمله نظامی و محاصره اقتصادی سوریه از همان ابتدا اشتباه بود و کشورهایی همچون ایران که این روزها را حدود یک دهه قبل پیشبینی میکردند، دارای چه فراست و آیندهنگری قابلتحسینی بودهاند.
در خصوص امارات، حجم مبادلات تجاری این کشور با دمشق، طی سال گذشته به بالاترین میزان خود رسیده و مقامات ابوظبی تمایل فراوانی برای مشارکت در پروژه بازسازی و سرمایهگذاری در سوریه دارند. این موضوع با توجه به مبادلاتی که امارات و سوریه، پیشازاین داشتند شاید، چندان تعجببرانگیز نباشد، اما از این جهت که امارات یکی از بازیگران کلیدی جنگ سوریه محسوب میشد و در اردوگاه تحریم این کشور خیمه زده بود و از سوی دیگر، تلاش فراوانی برای سرنگونی بشار اسد کرد، چرخش ۱۸۰ درجهای این کشور به سمت سوریه، رویدادی بسیار قابلتأمل و اساسی تلقی میشود.
این سیاست در گام نخست به معنی ناکام ماندن آمریکا در برابر محور مقاومت و سوریه قلمداد میشود. واشنگتن که از محاصره و تحمیل جنگ طولانی با بکارگیری صدها هزار تروریست از دهها کشور جهان و هزینهکرد صدها میلیون دلار طرفی نبست و نتوانست دولت مشروع سوریه را تسلیم خود کند، اکنون مجبور شده بهصورت گامبهگام از سیاستهای خود عقب بنشیند که نمونه آن را همانگونه که پیشتر اشاره شد، در کوتاه آمدن از اجرای قانون تحریمی «سزار» و صدور مجوز برای انتقال انرژی از خاک سوریه به لبنان مشاهده کردیم.
نکته دوم در این خصوص، اینکه پس از جنگ طولانی و پرهزینه، دولتهای عربی و غربی علیه سوریه و خروج ظفرمندانه دمشق از این بحران ۱۰ ساله تحمیلی، کشورهای جنگافروز به این صرافت افتادهاند که جنگ مستقیم و غیرمستقیم با نظامی که از پشتوانه مردمی برخوردار است، مقولهای غیرممکن و ناشدنی است؛ لذا دولتهایی که تا پیشازاین برای رفتن بشار اسد رجز میخواندند و کار دولت سوریه را سهماهه، تمامشده میدانستند، اکنون بدون اعتنا به اتحادها و ائتلافهای پیشین خود، یکی پس از دیگری به حلقه استقبالکنندگان از ارتباط با سوریه اضافه میشوند.
آمریکا به اسپانسرهای تروریسم وعده کرده بود که در مدت کوتاهی دولت بشار اسد ساقطشده و حکومت جدیدی با نظر و مشارکت آنها شکل خواهد گرفت؛ بهنحویکه اثری از ایران و مقاومت در آن نباشد. پوچ بودن پیشبینیهای آمریکا مثل دیگر شاخصهها و مؤلفههای این کشور، جایگاه ایالاتمتحده را نزد کشورهای عربی کاهش داد و مشخص شد که آنچه ایران بهعنوان راهکاری دیپلماتیک برای حلوفصل بحران سوریه پیشنهاد داده بود، تا چه میزان منطقی، عاقلانه و دوراندیشانه بوده است.
ناگفته نماند بشار اسد در طول ۱۰ سال گذشته، بهخوبی دوست و دشمن خود را شناخته و اکنون واقف است که مسابقه دولتهای عربی با یکدیگر برای ورود به کاخ ریاست جمهوری سوریه، نه از روی حسن نیت و دلسوزی، بلکه برای جا نماندن از بازار پررونق این کشور است. امارات و دیگر کشورهای منطقه نیز کاملاً بر این موضوع واقف هستند که بشار اسد حاضر نیست به خاطر آنها از روابطش با ایران و محور مقاومت دست بر دارد؛ کما اینکه در اخبار درز کرده از مذاکرات آنها با مسئولان سوریه این نکته بیش از سایر موضوعات برجسته شد که عربستان و شرکایش شرط قطع روابط دمشق با تهران را حذف کرده و با زبان بیزبانی به رئیسجمهور سوریه التماس میکنند که آنها را بپذیرد.
با شیب تندی که در مواضع دولتهای حامی تروریسم در سوریه دیده میشود، حتی بعید نیست که ترکیه نیز دیر یا زود برای حفظ منافع خود، نمایندهای را برای دیدار با بشار اسد اعزام کند چراکه هر جا پای انتفاع اقتصادی و امنیتی در میان باشد، آنکارا نشان داده که حاضر است مصالح گذشته خود را به بوته فراموشی بسپارد؛ و بالاخره اینکه دستاوردهای مقاومت سوریه هنوز در راه است و دمشق مقاصد دولتهایی که خواستار احیای روابط هستند را زیر نظر گرفته و بهترین آنها را که به نفع خود و محور مقاومت باشد، انتخاب خواهد کرد.