آیا قرار است هوش مصنوعی بشر را به نابودی بکشاند؟ +انواع آن

_ هوش مصنوعی، را نمی‌توان پدیده‌ای نوظهور و جدید دانست که بتازگی خلق شده و قصد جان مردم را کرده است بلکه اگر به پیشینه آن نگاهی بیاندازیم شاید حتی به جنگ جهانی دوم نیز برسیم، اما آیا به راستی این شاخه از علم رایانه برای خدمت به بشر پا به این جهان گذاشته است یا نابودی آن؟

تاریخچه هوش مصنوعی

اگر گذشته هوش مصنوعی را مرور کنیم به سال‌های جنگ جهانی دوم می‌رسیم، همان زمانی که نیرو‌های آلمانی برای رمز نگاری و ارسال ایمن پیام‌های خود از ماشین enigma استفاده می‌کردند، همان زمانی که دانشمند انگلیسی، آلن تورینگ در تلاش بود تا این کد‌ها را بشکند، درست همان زمانی که تورینگ به همراه تیم خود ماشین bombe را ساختند که enigma را رمز گشایی می‌کرد.

در حقیقت هر دو ماشین enigma و bombe پایه‌های یادگیری ماشینی (machine learning) محسوب می‌شوند، که یکی از شاخه‌های هوش مصنوعی یا همان Artificial intelligence است.

تورینگ در آن زمان معتقد بود ماشینی هوشمند است که بدون اینکه به انسان حس صحبت با ماشین را بدهد، با او ارتباط برقرار کند و این مسئله پایه علم هوش مصنوعی است یعنی ساخت ماشینی که همانند انسان فکر، تصمیم گیری و عمل کند.

اما اگر بخواهیم مفهومی عمیق از هوش مصنوعی را ارائه دهیم باید بگوییم که، هنوز هیچ تعریف دقیقی از هوش مصنوعی که تمامی دانشمندان بر روی آن توافق داشته باشند ارائه نشده است، اما اکثر تعریف‌ها را می‌توان به شکل زیر دسته بندی کرد.

مانند انسان فکر می‌کند
منطقی فکر می‌کند
مانند انسان عمل می‌کند
منطقی عمل می‌کند

اگر بخواهیم تشریح کنیم باید بگوییم که، دو تعریف اول مربوط به فرآیند‌های تفکر و استدلال است، در حالی دو تعریف دیگر با رفتار سر و کار دارند.

تعریفی ساده از هوش مصنوعی

هوش مصنوعی شاخه‌ای از علوم رایانه محسوب می‌شود که هدف اصلی آن تولید ماشین‌های هوشمندی است.

هوش مصنوعی توانایی انجام وظایفی که نیازمند به هوش انسانی است را داراست و در حقیقت نوعی شبیه سازی هوش انسانی برای کامپیوتر نامیده می‌شود.

اگر بخواهیم بصورت بسیار ساده تشریح کنیم می‌توانیم بگوییم که، منظور از هوش مصنوعی در واقع ماشینی است که به گونه‌ای برنامه نویسی شده که همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید از رفتار انسان را داشته باشد و این تعریف می‌تواند به تمامی ماشین‌هایی اطلاق شود که بگونه‌ای همانند ذهن انسان عمل می‌کنند و می‌توانند کار‌هایی مانند حل مسئله و یادگیری داشته باشند.

بررسی اهداف هوش مصنوعی

اساس هوش مصنوعی آن است که هوش انسان و طریق کار آن به‌گونه‌ای تعریف شود که یک ماشین بتواند آن را به راحتی اجرا کند و وظایفی که بر آن محول می‌شود را به درستی اجرا کند.

هدف هوش مصنوعی بر سه پایه زیر استوار است:

یادگیری
استدلال
درک

انواع هوش مصنوعی

هوش مصنوعی در سطوح بالا به دو نوع وسیع به‌نام‌های تقسیم می‌شود:

هوش مصنوعی محدود (Narrow AI) یا هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI)

هوش عمومی مصنوعی (General AI)

چنین دسته‌بندی برای درک بهتر مفاهیم و دستاورد‌های هوش مصنوعی و روش توسعه‌ی آن‌ها کمک می‌کند.
نگاهی کوتاه به هوش مصنوعی محدود (Narrow AI) یا هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI)

هوش مصنوعی محدود همان هوشمندی است که همه‌ی ما در کامپیوتر‌های امروزی مشاهده می‌کنیم. سیستم‌های هوشمندی که تحت آموزش یا یادگیری خودکار، انجام وظایف خاص را بدون برنامه‌ریزی اختصاصی برای آن وظایف، ممکن می‌کنند.

در واقع می‌توان گفت، چنین نوعی از هوشمندی در کاربرد‌هایی همچون تشخیص صدا و زبان در دستیار‌های مجازی مانند سیری دیده می‌شود.

از کاربرد‌های دیگر هوش مصنوعی محدود می‌توان به سیستم‌های شناسایی بصری در خودرو‌های خودران و موتور‌های پیشنهاد محصول در خرده‌فروشی‌های آنلاین اشاره کرد.

این سیستم‌های هوشمندی برخلاف انسان‌ها تنها توانایی یادگیری انجام وظایف محدودی را دارند و به‌همین دلیل، هوش مصنوعی محدود نامیده می‌شوند.

شاخه‌های هوش مصنوعی

هوش مصنوعی یک علم بسیار گسترده و پیچیده است که شاخه‌های متعددی دارد؛ شاخه‌های هوش مصنوعی عبارتند از:

سیستم خبره (Experts Systems)

رباتیک (Robotics)

یادگیری ماشین (Machine Learning)

شبکه عصبی (Neural Network)
منطق فاری (Fuzzy Logic)

پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing)

آیا هوش مصنوعی بشر را نابود خواهد کرد؟

پیش از هرچیزی باید بگوییم که پاسخ به نگرانی درباره‌ی تهدید‌های هوش مصنوعی، به مخاطب سؤال بستگی دارد، اما به‌هرحال با پیشرفت سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، نگرانی‌ها از خطر آن‌ها نیز بیشتر شده است.

ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیس ایکس، هوش مصنوعی را «تهدیدی بنیادی برای موجودیت تمدن بشری» می‌داند و در مسیر تلاش‌های خود بمنظور افزایش نظارت و تنظیم‌گری بر تحقیقات هوش مصنوعی و کاهش اثرات مضر آن، شرکت تحقیقاتی OpenAI را به‌صورت یک سازمان غیرانتفاعی راه‌اندازی کرده است.

استیون هاوکینگ فقید نیز درباره‌ی تهدید‌های هوش مصنوعی هشدار داده بود. وی اعتقاد داشت که، او اعتقاد داشت وقتی هوش مصنوعی حرفه‌ای و پیشرفته توسعه داده شود، با سرعت زیادی انسان را پشت سر می‌گذارد و به‌خاطر اصلی تکینگی، تهدیدی جدی برای جامعه‌ی بشری خواهد بود.

باوجود نگرانی‌های متعددی که ازسوی برخی کارشناسان پیرامون هوش مصنوعی مطرح می‌شود، بسیاری از محققان آن را مضحک می‌دانند.

درواقع آن‌ها معتقدند که هنوز فاصله‌ی زیادی با انفجار هوش مصنوعی و پیش افتادن آن از عقل انسانی داریم. کریس بیشاپ، مدیر واحد تحقیقات مایکروسافت در کمبریج انگلستان اعتقاد دارد هوش مصنوعی محدود کنونی، فاصله‌ی زیادی با هوش عمومی مصنوعی دارد.

وی اعتقاد دارد که نگرانی‌های «مضحک» که آینده‌ای شبیه به فیلم ترمیناتور را ترسیم می‌کنند، هنوز دهه‌ها با واقعیت و چیزی که قرار است اتفاق بیافتند، فاصله دارند.