یک تفریح ساده چقدر آب می‌خورد؟
_ روزنامه خراسان نوشت: این روز‌ها مردم بعد از شنیدن صدای پیامک واریز حقوق سرگردان می‌شوند. وقتی شما هستید و مقدار معینی حقوق که باید تصمیم بگیرید در ۳۰ روز آینده آن را برای خرج کردن اولویت بندی کنید. اگر مستاجر باشید برای این که مشکلی برای ادامه حضورتان در خانه‌ای که می‌نشینید به وجود نیاید اول به دنبال شماره کارت صاحبخانه می‌گردید تا اجاره خانه را پرداخت کنید. بعد از آن به سراغ قسط‌ها می‌روید که معمولا برخی از آن‌ها چند ماهی هم عقب افتاده اند. در ضمن باید بخشی را هم برای پرداخت قبوض کنار بگذارید تازه اگر خدای نکرده اعضای خانواده بیمار نشده باشند و الا باید بی خیال مابقی حقوق تان بشوید. احتمالا تا همین جای کار هم چیزی از حقوق تان باقی نمانده، ولی بخشی را هم برای خرج‌های روزمره از کرایه تاکسی یا بنزین تا خرید‌های سوپرمارکتی کنار بگذارید. گاهی هم ممکن است در این میان به فکر سینما و تئاتر رفتن، شام خوردن بیرون از خانه، سفر رفتن، شهربازی رفتن، بیفتید، اما هزینه‌های بالای زندگی و حقوق کم باعث شده آن‌ها را فراموش کنید و تفریح از زندگی شما حذف شده است. اتفاقی که گزارش مرکز آمار هم آن را تایید می‌کند. اگر چه این آمار‌ها مربوط به چند سال و حتی یک دهه است، اما بایدحتما سهم کرونا و کاهش برخی تفریحات مردم در ۲ سال گذشته را به طور خاصی لحاظ کرد در این گزارش سعی کرده ایم در کنار آمار مرکز آمار از سهم تفریح در سبد خانوار از هزینه یک خانواده ۴ نفره برای چند تفریح خیلی ساده بنویسیم.
آمار‌ها چه می‌گویند؟
هزینه‌های سالانه یک خانوار شهری به طور کلی به دو دسته هزینه‌های خوراکی و دخانی و هزینه‌های غیر خوراکی تقسیم می‌شود که بیشترین سهم در این مصرف مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی است که شامل مسکن، پوشاک و کفش، بهداشت و درمان، تفریحات و سرگرمی و... می‌شود. آمار سال‌های ۹۱ تا ۹۹ نشان می‌دهد که در کل هزینه‌های یک خانوار شهری کمترین سهم مربوط به تفریح و سرگرمی است که هر سال نسبت به سال قبل کاهش پیدا می‌کند. مروری بر تغییرات هزینه خانوار‌ها در چند سال اخیر در گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که هزینه تفریح، سرگرمی و خدمات فرهنگی در کل هزینه خانوار‌ها کاهشی بوده است، این ریزش در فاصله سال‌های ۱۳۹۶ تا سال گذشته به ویژه بین خانوار شهری بسیار مشهود است. این در حالی است که در خانوار‌های شهری در سال ۱۳۹۶، سهم تفریح و سرگرمی از کل هزینه خالص خانوار‌ها ۲.۸۹ درصد بوده که در ۱۳۹۷ به ۲.۸۵، ۱۳۹۸ به ۲.۴۳ و در ۱۳۹۹ به ۱.۹۱ درصد کاهش یافته است.
درباره خانوار‌های روستایی، اما تفریح و سرگرمی در سبد هزینه‌ها در این ۴ سال فراز و نشیب داشته، اما در مجموع در سال ۱۳۹۹ با یک افت چشم گیر همراه بوده است. به طوری که سهم هزینه تفریح و سرگرمی در سال ۱۳۹۶، ۱.۸۵ درصد از کل هزینه‌های خانوار روستایی بوده و در سال بعد این رقم به ۱.۷۹ درصد کاهش پیدا می‌کند، اما در سال ۱۳۹۸، هزینه تفریح و سرگرمی برای خانوار‌های روستایی رشد خوبی داشته و به ۲.۸۵ درصد می‌رسد، ولی دوباره در سال گذشته یعنی سال ۱۳۹۹ به ۱.۵۹ درصد از کل هزینه‌های خانوار کاهش پیدا می‌کند.
چرا مردم کمتر برای تفریح هزینه می‌کنند
هرچند کرونا و محدودیت‌هایی مثل بسته شدن رستوران ها، تئاترها، سینماها، کنسرت‌ها و ... در پایین آمدن هزینه تفریح و سرگرمی تاثیرگذار بوده، اما نگاهی به آمار چند ساله دخل و خرج مردم نشان می‌دهد در ۱۰ سال اخیر ایرانی‌ها هر سال نسبت به سال قبل پول کمتری برای تفریح شان خرج کرده اند. گرانی و تورم در سال‌های اخیر آن چنان با شتاب در حال تاخت و تاز است که بدون آمار هم می‌توان به این مهم پی برد که تفریح و سرگرمی جزو آخرین اولویت‌های خانوار ایرانی قرار گرفته است. با این حال در ادامه هزینه چند تفریح مثل رفتن به رستوران، سینما، کنسرت، شهربازی را برای یک خانواده ۴ نفره محاسبه کرده ایم که به خوبی نشان می‌دهد چرا با حقوق کارمندی و کارگری نمی‌شود برای این گونه تفریح و سرگرمی هزینه کرد. هر چند تفریحات کم هزینه مثل کوهنوردی و طبیعت‌گردی است که طبعا نیاز به زمان و گاه تخصص‌هایی هم دارد.
کنسرت: خیلی لاکچری
اصلا اجازه بدهید درباره تفریح رفتن به کنسرت چیزی ننویسیم، چون قیمتش آن قدر بالاست که فقط عده خاصی توان رفتن به آن را دارند، چون بلیت کنسرت‌ها از ۲۰۰ هزار تومان به بالا ست. حالا اگر یک خانواده ۴ نفره حداقل تصمیم بگیرند به کنسرت بروند حداقل باید یک میلیون تومان فقط برای بلیت هزینه کنند تازه آن هم در صندلی‌های آخر.
رستوران: ۳۰۰ هزار تومان
احتمالا گاهی با اصرار بچه‌ها مواجه شده اید که از شما می‌خواهند یک وعده غذایی را بیرون از خانه میل کنید، اما برای همین وعده غذایی شما باید برای یک خانواده ۴ نفره حداقل حدود ۳۰۰ هزار تومان هزینه کنید. اشتباه نکنید قرار نیست یک وعده غذای لاکچری بخورید این هزینه برای یک وعده معمولی غذای فست فودی مثل پیتزاست که شما باید بپردازید. هر پیتزا به طور میانگین ۵۰ هزار تومان است که باید به آن هزینه نوشابه و یک سیب زمینی به علاوه یک قارچ سرخ شده را هم اضافه کرد.
شهربازی: ۲۵۰ هزار تومان
شاید بگویید نه بهتر است بچه‌ها را به شهربازی ببریم و غذا را در خانه میل کنید، اما برای همین شهربازی ساده هم حداقل باید ۲۵۰ هزار تومان هزینه کنید تازه به شرطی که به حداقل‌ها راضی باشید و الا می‌تواند هزینه بالایی روی دست شما بگذارد. مثلا ورودی کارالند ۱۰ هزار تومان است و حداقل باید ۱۰۰ هزار تومان هم برای بازی پرداخت کنید. البته برای هلیوم پارک و شهر آجری به حداقل ۵۰ هزار تومان شارژ اولیه به همراه ۱۰ هزار تومان ورودی نیاز است.
سینما: ۲۰۰ هزار تومان
خب اصلا توی خانه هم می‌شود با بچه‌ها بازی کرد بهتر است سینما را امتحان کنید، اما همین سینما رفتن هم ۲۰۰ هزار تومان برای شما هزینه به همراه خواهد داشت. از آن جایی که بلیت سینما ۲۵ هزار تومان است و اگر برای هر نفر یک پاپ کورن به علاوه یک بطری آب هم بگیرید باید به ازای هر نفر ۲۰ هزار تومان پرداخت کنید در نتیجه حداقل ۲۰۰ هزار تومان می‌شود.