ماجرای حذف سهمیه بنزین ذخیره‌شده در کارت‌ها چیست؟ / سوخت ویژه؛ شاید هفته آینده
- روزنامه همشهری نوشت: روز گذشته برخی در شبکه‌های اجتماعی شایعه کرده بودند که در نتیجه حمله سایبری هفته گذشته به جایگاه‌های سوخت، سهمیه بنزین کارت‌های سوخت مردم حذف شده که پیگیری‌های همشهری از وزارت نفت نشان می‌دهد که این نوع خبرسازی‌ها با هدف ایجاد حاشیه و دامن‌زدن به نگرانی مردم صورت گرفته است. خبرنگار ما که به چند جایگاه عرضه سوخت در سطح تهران مراجعه کرده بود، هم می‌گوید: هیچ مشکلی برای سهمیه بنزین موجود در کارت‌های سوخت ایجاد نشده و اطلاعات آن از حملات سایبری در امان مانده است.
این گزارش می‌افزاید: پس از یک هفته به‌تدریج اکثر جایگاه‌های سوخت به وضعیت عادی برگشته و مردم هم در حال استفاده از آن‌ها هستند. حتی امکان پرداخت غیرنقدی و با استفاده از کارت بانکی هم در همه جایگاه‌ها ایجاد شده و نیازی به پرداخت پول نقد نیست.
روز گذشته شخصی در حساب توییتری‌اش نوشته بود که اطلاعات سامانه سوخت پاک شده؛ یعنی هرچه در کارت سوخت ذخیره داشتید، علی‌الحساب پر! او همچنین مدعی شده بود که ۶ روز پس از وقوع حمله سایبری به جایگاه‌های سوخت، مصطفی نخعی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس تأیید کرده که بر اثر این حمله سایبری اطلاعات سرور‌های جایگاه‌ها بلافاصله حذف شده است.
این در حالی است که سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس گفته بود: در پی این حمله، بلافاصله اطلاعات سرور جایگاه‌ها جذب شده و ضمن بروز مشکلات در جایگاه‌ها، موجب قطع ارتباط جایگاه‌ها با مرکز داده سامانه هوشمند سوخت شده بود.
مصطفی نخعی در گفتگو با خانه ملت با اشاره به جلسه روز دوشنبه کمیسیون انرژی مجلس با حضور مدیرعامل و مدیر پخش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مدیرسامانه هوشمند سوخت این شرکت، مدیرانی از سازمان پدافند کشور و نمایندگانی از تعدادی از دستگاه‌های نظارتی اظهار کرد: با توجه به توضیحات مسئولان حاضر در جلسه، اظهارنظر درخصوص اینکه حمله سایبری به سامانه سوخت کشور از چه طریقی اتفاق افتاده فعلا مقدور نیست و نیازمند کار کارشناسی بیشتر است، اما پر واضح است این حمله صورت گرفته است.
به‌گفته این نماینده مجلس، مسئولان هنوز در حال پیگیری علت وقوع حادثه هستند و سامانه هوشمندسازی سوخت نیاز به نوسازی و به‌روزرسانی دارد. سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه ارتقای این سامانه در تمامی ابعاد همچون امنیتی، سخت‌افزاری و ارتباطی ضروری است افزود: به همین دلیل مقرر شد ضمن تشکیل کمیته‌ای با محوریت کمیسیون جهت دنبال کردن موضوع تا کشف علت این حمله سایبری، برنامه مشخص و زمانبندی شده‌ای ارائه شود تا اطمینان حاصل کنیم که در آینده از این محل مشکل پیش نخواهد‌آمد.
پیگیری از یک شایعه
رصد وضعیت جایگاه‌های سوخت طی روز‌های اخیر پس از حمله سایبری نشان می دهد: شایعه حذف سهمیه بنزین موجود در کارت سوخت درست نیست و دست‌کم مراجعه حضوری به برخی جایگاه‌های سوخت در سطح شهر تهران و پیگیری از برخی شهرستان‌ها هم نشان نمی‌دهد که تغییری در سهمیه بنزین ایجاد شده باشد. فاطمه کاهی، سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم تأکید کرد: متأسفانه با وجود تلاش شبانه‌روزی کارشناسان و تکنسین‌های این شرکت و بازگشت وضعیت دست‌کم ۳۵۰۰ جایگاه به وضعیت عادی، همچنان این شایعات مطرح می‌شود درحالی‌که واقعا شایعه است و هیچ تغییری در سهمیه بنزین ذخیره شده در کارت‌های سوخت ایجاد نشده است.
وی بار دیگر اطمینان داد که شایعه افزایش قیمت بنزین هم صحت ندارد و تکذیب می‌شود. یک مقام آگاه در وزارت نفت هم به خبرنگار ما گفت: به‌نظر می‌رسد هدف نخست حمله سایبری به جایگاه‌های سوخت، تشدید نارضایتی مردم و ایجاد اختلال در خدمت‌رسانی مردم بوده که به این ترتیب اعتراض‌هایی در سطح کشور صورت گیرد که خوشبختانه با هوشیاری مردم و تلاش برای برگرداندن جایگاه‌ها این توطئه خنثی شد.
وی هدف دوم را ایجاد جو روانی منفی و کاذب از سوی برخی افراد خاص عنوان کرد و افزود: البته همچنان سیاست مخالفان این است که با انتشار شایعه‌ها و خبر‌های جعلی، به جوسازی خود ادامه دهند که انتظار می‌رود نهاد‌های قضایی و امنیتی نسبت به ریشه اینگونه شایعات حساسیت به خرج داده و با برهم زنندگان فضای عمومی کشور برخورد قانونی کنند. این مقام آگاه تصریح کرد: بدون تردید هوشیاری و آگاهی مردم باعث ناکام‌ماندن مخالفان و خنثی‌شدن ترفند‌های آن‌ها شده و هیچ تغییری در سهمیه موجود کارت‌های سوخت ایجاد نشده است.
سوخت ویژه؛ شاید هفته آینده
این گزارش می‌افزاید؛ با گذشت چند روز از قول جواد اوجی، وزیر نفت مبنی بر احتمال اختصاص سهمیه جبرانی به کارت‌های هوشمند سوخت، همچنان وزارت نفت منتظر دستور رئیس‌جمهور است. هرچند هنوز میزان و زمان واریز این سهمیه جبرانی مشخص نشده، اما شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی درصورت تصویب این پیشنهاد وزارت نفت آمادگی دارد تا سهمیه جبرانی را در هفته آینده به کارت‌های سوخت اختصاص دهد.
پاکسازی آوار حمله سایبری
با بازگشت کامل ۳۵۰۰ جایگاه سوخت به وضعیت عادی و امکان سوخت‌گیری با قیمت آزاد و سهمیه‌ای تا ظهر دیروز، تلاش کارشناسان و تکنسین‌های شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی برای پاکسازی آوار حمله سایبری روز سه‌شنبه هفته گذشته ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود امروز جایگاه‌های باقیمانده هم به وضعیت عادی برگردند.
سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران از اتصال حداکثری جایگاه‌های عرضه سوخت در سرتاسر کشور خبر داد و گفت: تاکنون ۳ هزار و ۵۰۰جایگاه عرضه سوخت در کشور به سامانه هوشمند سوخت متصل شده و امکان عرضه بنزین سهمیه‌ای در این جایگاه‌ها فراهم شده است.
وی افزود: همچنین امکان عرضه بنزین با قیمت دوم در ۵۰۰جایگاه کشور فراهم است و در مجموع ۴هزار جایگاه در سراسر کشور فعال هستند. کرامت ویس کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم دیروز گفت که جایگاه‌های ۲۰ استان ایران به‌طور کامل در حال سوخت‌گیری با کارت هوشمند سوخت هستند و از مجموع ۴ هزار و ۶۰ جایگاه، سوخت‌گیری در ۳۵۰۰ جایگاه کاملا به شرایط عادی برگشته و در ۱۱ استان دیگر هم تعدادی جایگاه‌ها به‌صورت موردی هنوز به سامانه متصل نشده‌اند که دلیل آن مشکل ارتباطی و نقص فنی است.
او تصریح کرد: هم‌اکنون تنها چند جایگاه به سامانه متصل نیست که دلیل آن این است که بعضی از جایگاه‌ها مشکل ارتباط سخت‌افزاری و نرم‌افزاری داشتند و از طریق آنتن‌های ماهواره‌ای به سامانه هوشمند متصل بودند که در راه‌اندازی دوباره تصمیم گرفتیم این مسئله را نیز اصلاح کنیم و سیستم مخابراتی آن‌ها را به سیستم داده تغییر دهیم.