وداع با سفره ایرانی؛ محاسبه هزینه‌های سنگین پخت ۷ غذای کلاسیک ایرانی
- روزنامه هفت صبح نوشت: اگر از آن دسته افرادی هستید که واقعا در طول دو سال گذشته، قرنطینه را به معنای واقعی کلمه رعایت کرده اید قطعا قیمت جدید غذا در رستوران شما را شگفت زده خواهد کرد. مثال خوردن پنج تا پرس دیزی سنتی حدود ۸۰۰ هزار تومان تمام می‌شود. فاکتور غذا‌های کبابی برای پنج نفر، در خوشــبینانه‌ترین حالت ممکن کمتر از ۵۰۰ هزار تومان نخواهد بود و هزینه خوردن پیتزا استیک، همین حول و حوش خرج روی دستتان میگذارد. معمولا در چنین مواقعی مردم می‌گویند غذا‌های خانگی را ترجیح می‌دهند اما...
ما برای نمونه هفت غــذای محبوب ایرانی را در نظر گرفته ایم و دســتور پخت آن‌ها را از کتاب مستطاب مرحوم نجف دریابندری بیرون کشیدیم. بعد قیمت مواد اولیه مورد نیاز برای پخت آن‌ها را در بازار جداگانه پیدا کردیم. خیلی هم دست و دلبازانه این کار را انجام دادیم و مثال یک راست رفتیم سراغ خرید برنج ایرانی که الان کیلویی ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان فروخته می‌شود. فکر می‌کنید نتیجه چی شد؟ فســنجان با حدود ۳۲۰ هزار تومان الان یکی از سنگین‌ترین غذا‌ها به حساب میآید. برای پختن قیمه باید ۲۸۰ هزار تومان پول وســط بگذارید و هزینه پخت قورمه سبزی به ۲۷۰ هزار تومان میرسد. پخت آبگوشت برای پنج نفر حدود ۲۵۰ هزار تومان پول نیاز دارد.
تهچین مرغ و کتلت به ترتیب ۱۹۰ و ۱۶۰ هزار تومان خرج روی دســتتان می‌گذارند و به شکلی شگفت انگیز پولی که برای آماده کردن کوکو سیب زمینی نیاز دارید ۳۵ هزار تومان خواهد بود. این عدد و رقم‌ها طبق دستور کتاب مستطاب برای پنج نفر در نظر گرفته شده است.
آبگوشت؛ حدود ۲۵۰ هزار تومان
۷۵۰ گرم گوشت آبگوشــتی، یک عدد پیاز، دو پیمانه نخود و لوبیا، سه تا چهار عدد لیموعمانی، دو قاشق زردچوبه/ نمک و فلفل اگر خیلی اهل گشــتن و قیمت گرفتن باشــید، احتمالا می‌توانید یک کیلو گوشــت آبگوشــتی خوب را از قصابی محل به قیمت ۱۳۰ هزار تومان بخرید. پیــاز در بازار کیلویی هفــت هزار تومان اســت. پس الکی خساســت به خرج ندهید و با اینکه نهایتا یکی دو تا پیاز برای پخت آبگوشــت کفایت می‌کند، همان یک کیلــو را بخرید. لیموعمانی در وزن کوچــک ۳۵ هزار تومان اســت. آن‌هایی که این اواخر نخود و لوبیا خریده اند، خیلی شکایت می‌کنند، چون حدود ۴۰ هزار تومان برای بسته‌های ۸۰۰، ۷۰۰ تومان پول پرداخت کرده اند. خوشبختانه یک لیوان از آن برای پختن آبگوشت کفایت می‌کند. زردچوبه در بسته‌های کوچک را هم باید ۱۵ هزار تومان بخرید. یک کیلو گوجه و یک کیلو سیب زمینی هم باید جزو خریدهایتان باشد.
خورش قیمه؛ حدود ۲۸۰ هزار تومان
نیم کیلو گوشت گوسفندی، یک عدد پیاز، نیم پیمانه لپه، سه تا چهار عدد گوجه فرنگی، سه تا چهار عدد سیب زمینی خلالی، سه تا چهار عدد لیمو عمانی، روغن، نمک و فلفل، برنج گوشت قیمه باید نرم و ترد باشد. یک کیلو گوشت خورشتی از نوع گوســفندی الان در فروشگاه‌ها ۱۷۰ هــزار تومــان فروخته می‌شــود که، چون می‌توانید نیم کیلو سفارش دهید ما اینجا هزینه آن را ۸۵ هزار تومان در نظر می‌گیریم. جزء مهم دیگر خورش قیمه لپه است. برای خرید هر کیلو لپه الان بایــد ۷۰، ۶۰ هزار تومان کنــار بگذارید. طبق دستورالعمل به سه تا چهار عدد گوجه فرنگی و سیب زمینی نیاز پیدا می‌کنید. با ۱۴ هزار تومان میتوان یــک کیلو گوجه خریــد و بابت یک کیلو ســیب زمینی هم باید حدود هشــت هزار تومان پرداخت کرد. آن ســه تا چهار عدد لیمو عمانی هم حداقــل ۳۵ هزار تومان خرج روی دســتتان میگذارد. در آخر به برنج می‌رسیم و می‌شود گفت یک کیلو برنج برای پنج نفر کافی است. برنج ایرانی در بازار تقریبا کیلویی ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان است.
قورمه سبزی؛ ۲۷۰ هزار تومان
نیم کیلو گوشــت خورشــتی گوســاله یا گوســفندی، یک عدد پیاز، نیم کیلو سبزی خورشتی، نیم پیمانه لوبیا قرمز یا چشم بلبلی، شش عدد لیمو عمانی، روغن، نمک و برنج قورمه سبزی باید ترش باشــد، هرچقدر ترشتر لذیذتر. حتی با وجــود اینکه متخصصان تغذیه می‌گویند نباید سبزی را سوزاند، اما معمولا وقتی سبزی استفاده شده در خورش تیره‌تر می‌شود، نتیجه خوشمزه‌تر است. اساس قورمه سبزی روی کاکل ماهیچه گوســفندی یا گوساله می‌چرخد که الان هر کیلوی آن حدود ۱۵۰ هزار تومان تمام است و برای نیم کیلو گوشت باید ۷۵ هزار تومان هزینه کنید. در هر وعده بایــد روی حداقل نیم کیلو سبزی قورمه مخصوص هم حساب باز کنید که قیمت یک کیلوی آن در بسته بندی‌های فریز شده ۳۵ هزار تومان است. باید نیم کیلو لوبیا چشم بلبلی (به روایت کتاب مستطاب) یا لوبیا قرمز هم کنار بگذارید که مانند بقیه حبوبات با رشد قیمتی شگفت انگیز در حال حاضر حدود ۵۰ هزار تومان قیمت دارد. عنصر مهم دیگر قورمه ســبزی لیمو عمانی است که گفتیم بسته ۳۰۰ گرمی آن را ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان می‌فروشــند. برنج هم که دیگر گفتن ندارد، یک کیلو برنج ایرانی الان حداقل ۵۰ و حتی در مواقعی تا ۶۰ و ۶۶ هزار تومان رسیده است. یک کیلو پیاز هم با قیمت هفت هزار تومان خریداری کنید.
کتلت؛ حدود ۱۶۰ هزار تومان
یک کیلو گوشت گوساله چرخ کرده، یک عدد پیاز، یک عدد تخممرغ، نیم کیلو سیب زمینی، روغن و نمک فکــر می‌کنید ســاده اســت. اگر فقــط پنج تا شش نفر باشــید، برای تهیه کتلت به یک کیلو گوشت گوســاله چرخ کرده نیاز خواهید داشت که الان قیمــت آن به ۱۳۰ هزار تومان رســیده است. بسته‌های گوشــت چرخ کرده مخلوط در فروشــگاه‌های زنجیر‌های به وفور پیدا می‌شوند. طبق دستورالعمل کتاب مستطاب حداقل به نیم کیلو ســیب زمینی نیاز دارید که ما اینجا قیمت یک کیلویش را یعنی هشــت هزار تومان در نظر گرفته ایم. همینطور بــرای خرید یک کیلو پیاز باید هفت هزار تومان کنــار بگذارید. همینطور تخم مرغ که الان دانه‌ای هــزار و ۵۰۰ تا دو هزار تومان فروخته می‌شود. قطعا محتاج چندتایی نان هم خواهید شد که قیمت آن را درنظر نگرفته ایم.
کوکو سیب زمینی؛ حدود ۳۵ هزار تومان
یک کیلو سیب زمینی، شش عدد تخم مرغ، نصف قاشق زعفران، روغن و نمک این یکی به خاطر استفاده نکردن از گوشت، جان می‌دهد برای آخر ماه، اما همانقدر که ارزان است، دردسر دارد. از پختن سیب زمینی‌ها و کوبیدنشان گرفته تا مخلوط کردنشان با تخم مرغ و همزدن. تازه بعد از آماده شــدن مایه کوکــو باید با کلی وسواس بالایی سر اجاق و ماهیتابه بایستید. از یک طرف چانه گرفتن یکی یکــی کوکو‌ها به تجربه نیــاز دارد و از یک طرف باید بدانیــد چه زمانی کوکو‌ها پخته شــده اند و باید برشــان گردانید. مخلوط کردن و نسبت تناسب مقدار سیبزمینی و تخم مرغ هم برای خودش نوعی تخصص است. ماست و ســبزی هم اجزای وعده غذایی هستند که با کوکوی ســیب زمینی می‌خورید. هر کیلو سیب زمینی الان هشــت هزار تومان است. تخم مرغ‌ها را هم باید دانه‌ای دو هــزار تومان بخرید به همین خاطر احتمالا باید ۱۲ هزار برای تخم مرغ و ۱۴ هزار تومان برای روغن در نظر بگیریم.
ته چین مرغ؛ حدود ۱۹۰ هزار تومان
شــش پیمانه برنج، یک کیلو سینه مرغ، نیم قاشق ماســت چکیده، دو عدد تخم مرغ، زعفران، روغن و نمک کتاب مســتطاب انــواع مختلفــی از ته چین را در نظر گرفته اســت. ما ته چین مــرغ را انتخاب کردیم، چون اکثرا وقتی اسم ته چین به گوششان می‌خورد یــاد همــان ته چین مــرغ می‌افتند. گرانترین بخش این غذا همان زعفرانی اســت که این روز‌ها قیمتش ســر به فلک میگذارد و به همین خاطــر مردم مثقالــی آن را خریداری می‌کنند. طبق دستورالعمل کتاب مستطاب شش پیمانه برنج مورد نیاز برای طبخ این غذا با مقدار زیادی دســتو دلبازی حدود یــک کیلو درنظر گرفته شــده اســت. ما برنج ایرانی ۶۰، ۵۰ هزار تومانی ایرانی را در نظــر گرفته ایم. زعفران هم ارزان‌تر از مثقالی ۶۰ هزار تومان پیدا نکردیم. یک کیلو سینه مرغ که برای تهچین لازم داریم الان حدود ۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود.
فسنجان؛ حدود ۳۲۰ هزار تومان
یک کیلو سینه و ران مرغ، نیم کیلو مغز گردو، یک عدد پیاز، سه پیمانه رب انار، سه قاشق شکر، زعفران، روغن و نمک ذائقه دسته‌ای از افراد فسنجان شیرین را ترجیح می‌دهد و فسنجان ترش به مذاق دسته دیگری از افراد خوش میآید. کتاب مستطاب، اما رای به برتری فســنجان ملس می‌دهد به همین خاطر رب انار و شــکر با فرمول خاصی در کنار هم قرار گرفته اند. در حال حاضر می‌توانید کوچکترین بســته بندی رب انار را که ۳۰۰ گرم رب دارد، با قیمت ۲۵ هزار تومان پیدا کنید. گران قیمت‌ترین عنصر همچنان مغز گردو است که نیم کیلوی آن است، اما بعضی فروشگاه‌ها نوعــی از آن را با نام گــردوی مخصوص خورش فسنجان می‌فروشند. دستورالعمل کتاب تاکید کرده برای یک وعده فسنجان نهایتا به نیم کیلو گردو نیاز دارید، ولی بیایید تقلب کنیم و ۳۰۰ گرم گردو با قیمت ۱۰۰ هزار تومان بخریم. در مرحله بعدی نوبت به ران و ســینه مرغ میرسد که در کتاب مقدار آن هــا را نیم کیلو لحــاظ کرده اند. بسته‌های یک کیلویی حاوی قطعات کوچک را الان می‌توانید ۶۰، ۵۰ هزار تومان بخرید. شما بگو همان ۵۰ هزار تومان. ۶۰ هزار تومان برای برنج، ۱۴ هزار تومان برای روغت و هفــت هزار تومان هم برای پیاز کنار گذاشــته ایم. به اضافه ۶۰ هزار تومانی که بسته چهار گرمی زعفران به ما تحمیل می‌کند. شد چقدر؟