ارتقای سطح علمی کانون وکلا با تسهیل در صدور مجوز کسب و کار
_ مهر نوشت: محمدعلی فراهانی با اشاره به ماده ۶ طرح تسهیل مجوز‌های کسب‌وکار که به انحصارزدایی از بازار وکالت می‌پردازد، اظهار داشت: باید برای اتفاقی که در حوزه خدمات حقوقی در طرح مورد بست پیش بینی شده است یک تفکیک قائل باشیم چرا که به موارد مختلفی در این طرح اشاره شده است. نگاه اقتصادی صرف به موضوعاتی مانند وکالت که با حق و حقوق افراد سر و کار دارد یک نگاه اشتباهی است. اما آنچه که در طرح آمده است در خصوص تعیین نصاب علمی برای آزمون‌های ورودی سه حوزه مذکور به نظر من یک ملاک و معیار معقول و مناسبی است. در حال حاضر وضعیت آزمون‌های وکالت چندان مشخص نیست. به عنوان مثال اگر قرار باشد درباره آزمون‌هایی که کانون وکلا هر ساله برگزار می‌کند اطلاعاتی را کسب کنیم متوجه می‌شویم که حد نصاب نمره قبولی چند است هیچ اطلاعات شفافی را مشاهده نمی‌کنیم.
وی ارتقا سطح علمی آزمون کانون وکلا را یکی از مزیت‌های طرح مذکور دانست و اظهار داشت: از این حیث طرح مذکور را می‌توان به تعبیر یک گام به جلو دانست بنابراین آزمون وکلا از نظر علمی در کانون وکلا ارتقا خواهد یافت هر چند این احتمال وجود دارد که در شهر‌های بزرگ در کانون مرکز و یا کانون‌هایی که اقبال بیشتری نسبت به پروانه در آن کانون وجود دارد این احتمال وجود دارد که نصاب علمی معقول و مناسب باشد. اما به نظر می‌رسد که این نصاب در سایر کانون‌ها آن مبنای لازم را رعایت نمی‌کند که این مسئله می‌تواند به موجب ترحم مورد بحث بهبود یابد.
لزوم ارتقای فرهنگ جامعه در استفاده از وکیل
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا افزایش تعداد وکلا می‌تواند باعث افزایش کیفیت وکالت شود، گفت: افزایش کیفیت خدمات وکالت دارای مؤلفه‌های متعددی است از جمله آن شامل در دسترس بودن وکیل به حساب می‌آید که البته این در دسترس بودن ممکن است که به تعداد وکلا بستگی داشته باشد یا خیر، اما از طرف دیگر در حین این که باید تعداد وکلا را مانند سایر مشاغل افزایش دهیم از طرف دیگر هم باید فرهنگ استفاده از وکیل را در جامعه ارتقا یابد.
وی توضیح داد: بدین معنا که همان قدر که مردم برای امورات درمانی خود به پزشک مراجعه می‌کنند به همان صورت هم باید در حوزه نیاز‌های حقوقی خود به متخصص مراجعه کنند، اما متأسفانه این فرهنگ در کشور ما وجود ندارد و مردم لزوماً برای کار‌های حقوقی خود از متخصص در حوزه خدمات حقوقی استفاده نمی‌کنند هرچند این موضوع صرفاً به بالا بودن خدمات وکلا رابطه مستقیمی ندارد.
فراهانی با اشاره به این که افزایش تعداد وکلا به تنهایی می‌تواند مشکل و استفاده از خدمات وکالت را حل کند، یادآور شد: به نظر بنده این رویکرد صحیح نیست و باید از سمت دیگر ارتقا فرهنگ استفاده از وکیل را در جامعه رواج دهیم، در این صورت سطح خدمات حقوقی در جامعه افزایش یابد.
تعداد برگزاری آزمون وکالت باید به چه صورت باشد؟
این پژوهشگر حوزه حقوقی در رابطه با افزایش تعداد برگزاری آزمون وکلا گفت: اینکه در طول سال تنها یک الی چند آزمون وکالت داشته باشیم به تنهایی باز نمی‌تواند ملاک قرار بگیرد چرا که همانگونه که می‌دانید همانگونه که آزمون وکالت برگزار می‌کنیم در مرحله بعد باید صلاحیت‌های عمومی آن فرد و صلاحیت‌های شخصیتی آن فرد مورد بررسی قرار بگیرد و در مرحله بعدی در یک دوره کارآموزی دوره‌های متعدد در طول زمان است از این جهت احتمال وجود دارد که آزمون وکالت مقداری وضعیت فعلی را با بی نظمی مواجه کند هرچند برای این موضوع هم راه حلی وجود دارد شاید بتوان ساز و کاری را پیش بینی کرد تا افراد زمانی که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند بتوانند در آزمون‌های مختلفی که در طول سال برگزار می‌شود شرکت کنند و به تناسب آن وارد دوران کارآموزی شوند، اما این موضوع نیازمند تغییرات اساسی است در حال حاضر آن چیزی که در طرح تسهیل مجوز‌های کسب و کار پیش بینی شده تنها برگزاری سال یک آزمون است.
وی در رابطه با بحث احراز صلاحیت افراد قبول شده در آزمون وکلا گفت: یک نکته‌ای که باید درخصوص این در مورد توجه قرار بگیرد و از اهمیت بالایی برخوردار است، بحث احراز صلاحیت‌های افراد است. توجه داشته باشید که علاوه بر اینکه فرد از لحاظ علمی حداقل شایستگی‌ها را باید داشته باشد. از حیث شخصیتی و اعتقادی و ملاک‌های عمومی هم باید یکسری حداقل‌هایی باید در فرد احراز شود تا بتوانیم این اعتماد را به فرد داشته باشیم که پروانه وکالت را به او ارائه دهیم. فردی که پروانه وکالت را در اختیار دارد باید از حق مردم جان مردم و ناموس مردم دفاع کند و چنین فردی باید دارای یکسری شاخص‌های عمومی باشد تا بتواند شایستگی دریافت پروانه وکالت را داشته باشد. متأسفانه این موضوع در این طرح لحاظ نشده است.
فراهانی در پایان با اشاره به اینکه آزمون به تنهایی برای ارائه پروانه وکالت کافی نیست، اذعان داشت: توجه داشته باشید که آزمون فقط به صورت تستی برگزار می‌شود که باعث می‌شود صلاحیت علمی آنگونه که باید، مورد ارزیابی قرار نگیرد.