مدارس از چه زمانی آموزش حضوری خواهند داشت؟

-علیرضا کمرئی طی نشست مجازی معاونان وزیر با مدیران کل آموزش و پرورش استان‌ها و رؤسای ادارات آموزش و پرورش مناطق سراسر کشور که در ساختمان شهیدرجایی برگزار شد، به تشریح فعالیت‌های صورت گرفته درخصوص «بازگشایی مدارس»، «آغاز سال جدید تحصیلی» و «از سرگیری آموزش‌های حضوری» پرداخت و ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست کشوری، اظهار کرد: آغاز فعالیت‌های آموزشی در کشور سبب پویایی و تحرک جامعه می‌شود.

کمرئی افزود: در ۱۹ ماه گذشته اختلال و وقفه جدی در امر آموزش ایجاد شد و شیوع کرونا، شرایط عادی فعالیت مدارس را تغییر داد و شوکی طولانی و زیانبار به سیستم آموزشی و یادگیری دانش آموزان وارد کرد که به طور یقین، روی رفتار‌ها و بعضی عادات ما هم نیز اثر گذاشته است. با توجه به این نکته، بازگشت به شرایط مطلوب و پایدار، قدری دشوار است که امیدوارم با درنگ، تأنی و درایت مدیران آموزش و پرورش در سراسر کشور، بتوانیم این فرآیند را به خوبی طی کنیم و با بازگشت به شرایط عادی و بهبود شرایط مناسب در کشور، به وضعیت پایدارتری دست پیدا کرده و فعالیت‌های آموزشی و تربیتی با کیفیت تری را از سر بگیریم.

معاون آموزش متوسطه وزات آموزش و پرورش با اشاره به این که این باور در ستاد وجود دارد که حوزه‌های عملیاتی، مهم‌ترین بخش نظام آموزشی هستند، تصریح کرد: «مدرسه کانون اصلی تحول و یادگیری است» و تمام اخبار و اطلاعاتی که برای نظام تعلیم و تربیت، ارزش و اهمیت ویژه‌ای دارند، در «مدرسه» اتفاق می‌افتد و از این روی، تحلیل وضعیت و رخداد‌های مدارس و نیز مسائل مناطق و استان‌ها و تبیین شرایط و نیازمندی‌های آنان، در تصمیم گیری‌های ستادی بسیار حائز اهمیت است.

وی با تأکید بر این که «واحد تحلیل» نظام آموزشی، همواره باید مدرسه باشد، گفت: در الگوی بازگشایی مدارس، سعی کردیم مدرسه را کانون اصلی کار قرار داده و تمام تمرکزمان را در اعطای اختیارات، تصمیم‌گیری‌ها و تهیه گزارش‌ها به مدرسه معطوف کنیم.

کمرئی افزود: «مدرسه» و «منطقه»، واحد‌های عملیاتی اصلی نظام تعلیم و تربیت هستند که اگر خوب بدرخشند و درست عمل کنند، مشکلی در پیگیری اهداف بازگشایی و نحوه نظارت بر فعالیت‌های مدرسه نخواهیم داشت.

معاون آموزش متوسطه وزات آموزش و پرورش گفت: با توجه به شرایط و تصمیم ستاد ملی کرونا قرار شد با سیاستی آرام، تدریجی و اقتضایی به سمت بازگشایی حضوری مدارس حرکت کنیم و فعالیت‌های آموزشی و تربیتی را به شیوه ترکیبی (در فضای مجازی و به صورت حضوری در مدرسه)، مورد تأکید قرار دهیم.

وی با بیان این که به تدریج در طول دو ماه آینده به سمت آموزش‌های حضوری گرایش پیدا خواهیم کرد، گفت: خوشبختانه این سیاست‌ها یعنی بازگشایی تدریجی و الگوی آموزشی مورد تأیید و تأکید دولت هم قرار گرفته است و امیدواریم با سرعت گرفتن روند واکسیناسیون در کشور و کنترل شرایط بیماری، بتوانیم سرعت فرآیند بازگشایی مدارس را متناسب سازیم.

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش گفت: با توجه به نگرانی‌هایی که نسبت به فعالیت‌های تربیتی داشتیم و آسیب‌هایی که در اثر آموزش مجازی به دانش آموزان وارد شده، تمایل والدین و خانواده به بازگشایی مدارس افزایش یافته و در این مسیر همراه نظام آموژشی هستند و لازم است مدیران مناطق و رؤسای ادارات، با رعایت کامل ابعاد بهداشتی آسودگی خاطر بیشتری برای خانواده‌ها فراهم نمایند تا با آرامش بیشتری فرزندان را راهی مدارس کنند.

وی افزود: بر اساس الگوی بازگشایی مدارس، تمام مدارس تا پایان آبان ماه به صورت حضوری فعالیت خود را آغاز خواهند کرد، اما در شرایط مطلوب، ممکن است این کار سریع‌تر انجام شود در این زمینه باید با دقت و سرعت بیشتری الگوی بازگشایی را تبیین کنیم تا بتوانیم بر کار‌ها نظارت داشته و با استناد بر گزارش‌های خوبی که به دست می‌آوریم سیاست‌های آینده بازگشایی مدارس را برنامه ریزی و هدف گذاری کنیم.

کمرئی ادامه داد: شاید دشوارترین کار در ایام کرونا، پیچیدگی و سختی نظارت بر فرآیند‌های آموزشی و تربیتی، حتی در ساده‌ترین شاخص ها، کلیدی‌ترین یا بدیهی‌ترین آن هاست گاه ما در ستاد و حتی در استان و منطقه با توجه به پراکندگی بالای مدارس دچار ابهام و تردید می‌شویم. مثلا تردید داریم آیا جریان تربیت و یادگیری مدارس برقرار است یا خیر؟ یا نحوه فعالیت معلمان چگونه است؟ یا شکل و فرم اداره و مدیریت مدرسه اگر حضوری است به چه صورت و اگر غیرحضوری چگونه انجام می‌شود؟ ساعت‌های آموزشی چه طور بسته شده و آیا معلم قادر است اهداف درسی را تمام و کمال پیاده کند یا خیر؟ و همه دانش آموزان امکان دریافت سرویس و خدمات تربیتی و آموزشی را دارند یا خیر؟ آگاهی دقیق و شناخت شرایط حاکم بر مدارس دشوارترین کار در دوره کرونا بود و در این ۱۹ ماه یک چالش اساسی فراروی نظام‌های آموزشی بود که البته این مشکل تنها به آموزش و پرورش ما مربوط نمی‌شود و تمام نظام‌های آموزشی در این زمینه دچار مشکل بوده اند و راه حل آن بدون تردید، طراحی و راه اندازی سامانه‌هایی بود که بتوانن یک دید کلان و کلی از روند‌ها و ویژگی مدیریت و راهبری مدارس به ما بدهد.

وی با اشاره به این نکته که امکان سرکشی به تک تک واحد‌های آموزشی برای ما میسر نبوده و نیست، گفت: در حال حاضر بیش از ۱۱۲ هزار مدرسه داریم و بدون تردید امکان نظارت سریع بر جزئیات آموزشی در سطوح، استان و ستاد وجود ندارد، مگر این که برای نظارت، به سامانه‌ها و توان مناطق اعتنا و اتکا کنیم و این سامانه‌ها وقتی قابل اتکاست که داده‌های ثبت شده در آن قابل اعتماد، متقن و محکم باشد. معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش گفت: اولین تأکید ما این است که همه مدارس بر اساس اولویت، چک لیست‌های بهداشتی مدرسه را تکمیل کنند. تکمیل چک لیست، قدم اول در ورود به فرآیند آموزش حضوری و یا غیرحضوری است. چون حتی اگر آموزش در مدرسه‌ای به صورت غیرحضوری انجام شود، تکمیل چک لیست بهداشتی می‌تواند به ما در تشخیص زمان آموزش‌های حضوری و اولویت بندی مدارس در آموزش حضوری کمک کند.

کمرئی ادامه داد: خوشبختانه تاکنون بیش از ۹۰ هزار چک لیست بهداشتی، تکمیل و ارسال شده است. مدیران دقت کنند که در دستورالعمل‌های بهداشتی یک مرحله خود ارزیابی مدرسه باید انجام شود که این گام در واقع همان خود ارزیابی مورد تأیید معاونت تربیت بدنی و سلامت است و ناظران بیرونی نیز برای انجام نظارت به داده‌های این چک لیست و خودارزیابی‌های انجام شده مراجعه خواهند کرد و لازم است تأکید کنم مدیران مناطق و رؤسای ادارات حتماً باید بر تکمیل چک لیست‌ها از سوی مدیران مدارس، نظارت و پیگیری دقیق داشته باشند.

وی بیان کرد: مدیران مدارس باید مراقبت کنند که اگر مدرسه مشمول شرایط آموزش‌های غیرحضوری است باید لیست غیرحضوری را پر نماید و هر زمانی که مجاز به اراده آموزش‌های حضوری شد، مجدداً فرم «۳ الف» مربوط به آموزش حضوری و یا ترکیبی را کامل خواهد نمود، زیرا ممکن است مدرسه‌ای در نیمه اول مهر غیرحضوری باشد، اما در نیمه دوم با توجه به روستایی بودن یا زیر ۳۰ نفر بودن کلاس ها، فعالیت آن‌ها به شیوه حضوری تغییر یابد که در این صورت باید لیست حضوری را پر کنند تا روشن شود مدرسه وارد فرآیند‌های حضوری شده است و تنها بر این اساس است که می‌توانیم گزارش‌های دقیقی را دریافت کنیم.

به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، معاون آموزش متوسطه گفت: اولویت مناطق در بازگشایی مدارس به صورت حضوری، مدارس روستایی است. بی تردید می‌توان گفت مدارس روستایی ما با هر جمعیتی، حتی با تعداد ۳۰ نفر دانش آموز، به شرط داشتن مجوز، باید فعالیت حضوری داشته باشند و مدارسی که مجوز برایشان صادر نشده باید ابتدا چک لیست‌ها را کامل نمایند تا امکان صدور مجوز بازگشایی برای آن‌ها فراهم شود.

کمرئی درخصوص نحوه اولویت بندی برای نحوه بازگشایی گفت: ما ۶ دسته اولویت در الگوی بازگشایی داشتیم؛ گروه اول مدارس عشایری و روستایی بودند که نیمه اول مهرماه باید بازگشایی می‌شدند و گروه دوم مدارس عشایری و روستایی بودند که باید در نیمه دوم بازگشایی می‌شدند که این نوع مدارس مورد بحث ماست. یک گروه دانش آموزان پایه اول ابتدایی هم در اولویت هستند که باید ارتباط شان با مدرسه برقرار شود و گروه دیگر نیز دانش‌آموزان مهارتی بودند که باید از اول مهر فعالیت‌های خود را آغاز می‌کردند و آمار‌ها مؤید آن است که برخی از این مدارس، فعالیت خودشان را آغاز نکرده‌اند و فقط ۴۹ درصد مدارس کاردانش و فنی حرفه‌ای آموزش حضوری خود را آغاز کردند! که انتظار ما بیش از این بود.

کمتر از ۱۰ درصد مدارس توانسته اند دانش آموزان کلاس اول خود را به صورت حضوری به مدارس بیاورند

کمرئی ادامه داد: از مجموع ۷۰۷۵ مدرسه دولتی و غیردولتی در حوزه فنی حرفه‌ای و کاردانش، فقط ۳۴۶۰ مجوز صادر شده است که معادل ۴۹ درصد مدارس است که انتظار می‌رفت ۱۰۰ درصد مدارس فعالیت‌های حضوری را آغاز کرده باشند. در مدارس دوره ابتدایی، در خوشبینانه‌ترین حالت کمتر از ۱۰ درصد مدارس توانسته اند دانش آموزان کلاس اول خود را به صورت حضوری به مدارس بیاورند و نسبت به کل آمار دوره اول و دوم توانسته اند سیاست معاونت ابتدایی را محقق کنند که این موضوع با آمار و مطلوب‌های ما فاصله دارد؛ لذا انتظار داریم تا جایی که سیاستی اجازه داده شده، با دست باز عمل کنید و مدیریت کنید تا این سیاست محقق شود و اگر در جایی مجوز داده نشده است بگونه‌ای عمل شود تا اگر نظارت بیرونی صورت گرفت، بتوانید از ابعاد نظارتی و عملکرد خود دفاع کنید.

سخنگوی آموزش و پرورش در امر بازگشایی مدارس، گفت: در دسته اول مدارس که در مهر باید بازگشایی می‌شد، تعداد ۱۹هزار مدرسه روستایی، مجوز دریافت کردند؛ در دسته دوم اولویت مهارتی، ۳۴۶۰ مجوز اخذ کرده اند و در اولویت ابتدایی ۳۷۲۰ نفر اعلام کرده بودند که در اول ابتدایی مدارس را دایر خواهند کرد که ما یقین داریم تعداد بیشتر است، ولی الگوی خود را ثبت نکرده اند و دسته دوم از گروه مدارس روستایی، ۵۴۴۵ نفر هستند که شروع به فعالیت کرده اند.

کمرئی افزود: جمع مجوز‌های صادر شده و جمع مجوز‌های در حال انتظار نیمه اول و نیمه دوم آبان، مدارسی که درخواست کردند، مجوزهایشان قابل صدور است؛ اما فعالیت شان زمانی است که نوبتشان فرا برسد.

وی ادامه داد: تاکنون ۷۵۵۶ مدرسه که زیر ۳۰۰ نفر دانش آموز داشتند و تعداد ۱۶۵۵مدرسه که قرار است نیمه دوم آبان فعالیت خود را آغاز کنند، از مناطق مجوز دریافت کرده اند. در مورد همه مدارس، امکان صدور مجوز وجود دارد، اما با قید زمان بازگشایی؛ اگر ما در این روند در آینده با وزارت بهداشت به توافق رسیدیم که می‌توانیم تسریع متفاوت تری داشته باشیم، با مداخله‌ای که در مجوز‌های صادر شده داریم و پیامی که به مدارس می‌دهیم می‌توانیم به این کار سرعت و شدت بیشتری ببخشیم، اما در حال حاضر بر اساس الگوی فعالیت‌های آموزشی باید عمل نماییم؛ لذا انتظار دارم به سرعت در سطح مناطق آموزشی وارد شده و آمار و اطلاعات همه مدارسی که دارای کد فعال آموزشی را تکمیل و تصحیح کنید تا ما بتوانیم گزارش‌های متقن و محکمی تولید کنیم.